بررسی ارتباط مبنای حکمت عملی با معماری ایرانی اسلامی

معماری از جنس «حکمت» است. معماری خالق مکان قدسی در طول هزاره ها بوده و معمار سعی بر آن داشته به وسیله آن نوعی تجلی حقیقت را بر روی کره خاکی بنا نهد. امر قدسی حکایت از تجلی عوالم برتر در ساحت های نفسانی و مادی هستی است. منبع الهام امر قدسی، عالم حقیقت است که فوق ساحت روانی یا عالم نفس قرار دارد. معماری پدیده ای در ارتباط با انسان است و می بایست با وی محقق شود، از این رو پرداختن به موضوع انسان به عنوان معرفت پایه در این دانش، امری انکارپذیر می نماید. در این خصوص فهم مراتب معماری در ارتباط با مراتب وجودی انسان اهمیت بسیار می یابد. وجودشناسی محیط زندگی بشری به انسان ها امکان کشف مجدد عالم را به مثابه تمامیتی متعین از ذات وجود متحقق، فراهم می آورد و از آنجا که زیربنای حکمت متعالیه را علم وجود تشکیل می دهد، لذا خوانش معماری بر مبنای حکمت متعالیه برای یافتن آنچه موجب جاودانگی در عرصه معماری است، کمک می کند. هرجامعه ای فرهنگ و جهان بینی ویژه ای دارد که تبیین کننده آرمان هایش است. در پهنه فرهگی ایران نیز، به واسطه سابقه تاریخی آن، بلاجبار می باید انگاره های بنیادین یا کهن الگوهای متعدی وجود داشته باشند که توانسته اند این جامعه بزرگ و رنگارنگ را، در مجموعه ها و عناصر محیطی نسبتا منسجم از نظر کالبدی، در پی قرون متمادی، در کنار هم حفظ کرده و گروه های اجتماعی را به هم پیوند بزنند. به همین منظور در برخی پژوهش ها به بررسی ارتباط مبانی حکمت عملی با معماری ایرانی اسلامی پرداخته ایم.