طراحی محله شهید همت کرمان با رویکرد شهر حساس به آب

در قرن بیست و یکم، نسبت جمعیتی که در شهرها ساکن هستند، بیش از جمعیت روستا نشین شده است. این عامل موجب افزایش نگرانی ها جهت تامین آب شرب شهری است. مصرف بی رویه آب و عدم مدیریت صحیح منابع آب شهری، در کنار گسترش بی رویه کارخانجات و استفاده از منابع آب شرب شهری در کارخانجات تبدیل به مهترین معضلات در کمبود منابع آب شهری شده است. از طرف دیگر تغییرات و ناپایداری های اقلیمی، ساخت سازهای نامناسب با اقلیم شهری باعث شده تا بشر تلاش خود را برای حفظ منابع آبی و محیط های طبیعی، افزایش دهد. بارش رگباری همواره از پدیده های بحران سازی بوده است که وقوع ناگهانی و پر شدت آن موجب خسارات فراوان بر انسان و محیط پیرامونی آن می شود. این در حالی است که مدیریت صحیح این آب ها منجر به جبران بخشی از مشکلات کمبود آب شهری می شود. هدف مقاله حاضر، تجزیه و تحلیل مفهوم شهر حساس به آب و استفاده از آن در ارائه یک طراحی نوین برای ایجاد یک شهر حساس به آب برای نخستین بار در استان کرمان می باشد. این مفهوم به یک رویکرد جدید در طراحی و مدیریت شهرها اشاره دارد که تمرکز اصلی آن بر بهره وری بهینه از منابع آب و حفظ تعادل مناسب بین توسعه شهری و محیط زیست است. در این مقاله ابتدا ویژگی ها مولفه های معنایی شهر حساس نه تنها در طراحی شهر موردنظر، موفق از شهر حساس به آب در سراسر جهان مورد مطالعه قرار می گیرد تا از این تجربیات نه تنها در طراحی شهر موردنظر، بلکه در آینده برای طراحی و توسعه سایر شهرها با تمرکز مدیریت منابع آب بهره برداری شود. سپس با شناخت کافی از این مفاهیم و به کارگیری راهبردهای هوشمندانه شهر حساس به آب، طراحی محله مسکونی شهید همت در محدوده شهر کرمان در استان کرمان ارائه می شود. در این رویکرد جهت جلوگیری از سیلاب احتمالی، با در نظرگیری باران های سیل آسای اخیر به وجود آمده که ناشی از تغییرات اقلیمی و خشکسالی های کرمان می باشد، راهبردهایی جهت هدایت رواناب ها به سمت تاسیسات و تجهیزات زیرزمینی جدیدالاحداث و به سمت چاه های اطراف محله پیشنهاد می شود. ثانیا، استفاده مناسب از رواناب های احتمالی و استفاده مجدد از این آب ها در تمامی واحدهای مسکونی جهت آبیاری فضای سبز در منازل مسکونی و فضای سبز شهری و شستوشوی منازل نیز در نظر گرفته می شود. به خصوص شهر طراحی شده و در مواجهه با چالش های تغییرات آب و تاثیرات آن در کنار ایجاد فضای زیبا و طبیعی با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و آب هوایی شهر کرمان مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین ایجاد فضاهای سبز و کاهش تراکم ساختمانی و توسعه بام های سبز جهت جلوگیری از به وجود آمدن جزایر گرمایشی و افزایش دما در موقعیت خاص محله صورت می پذیرد. تدوین چارچوب الگوی شهرهای حساس به آب گامی مثبت برای رفع نیاز خط مشی سازان، طراحان و برنامه ریزان شهری ارزیابی می شود. همجنین از این پژوهش می توان در توسعه ابزارهای تصمیم گیری کاربردی در راستای رسیدن به پایداری شهرها از بعد منابع آبی استفاده نمود. پژوهش حاضر با توجه به هدف، از نوع کاربردی و از نظر روش تحقیق، ماهیت توصیفی تحلیلی دارد. روش گردآ.ری اطلاعات و داده ها به اسنادی کتابخانه ای و صورت اطلاعات و بیان نظری میدانی شناخت محدوده طراحی بوده است. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل کاغذ، قلم، نقشه های گوگل ارث (Google Earth)، مصاحبه و عکس می باشد.