نویافته هایی در باب ارکان استعاره و تاثیر آن در تصویرگری و ترجمه ی آیات قرآن (مطالعه ی موردی: استعاره در اسم فاعل)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: عربی
مشاهده: 75

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IAALL-19-68_008

تاریخ نمایه سازی: 20 دی 1402

چکیده مقاله:

استعاره­های قرآنی همیشه در «اسم جامد یا فعل» شکل نمی­گیرند، بلکه گاهی مشاهده می­شود که شبه­فعل «اسم فاعل» بستر مناسبی برای رخداد این پدیده­ی زبانی در نظر گرفته ­شده­است. بسیاری از دانشمندان بلاغت و قرآن­پژوهان، این نوع از استعاره را از لحاظ طرفین در زمره­ی استعاره­های مفرد به­شمار آورده و در مورد جامع آن نیز یا سکوت­کرده یا حکم به مفرد­بودن آن داده­اند. اما به­نظر می­رسد ارکان این نوع از استعاره به شکل دیگری در آیات قرآن نمود یافته باشد. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی آراء دانشمندان حوزه­ی بلاغت در خصوص تقسیم­بندی­های استعاره در اسم فاعل را بررسی نموده و با تکیه بر مبانی نظریه بافت درون­زبانی خوانشی انتقادی از ارکان استعاره در اسم فاعل ارائه دهد و تاثیر آن را بر تصویرگری و ترجمه­ی آیات نشان­دهد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که ظرفیت­های فعلی موجود در اسم فاعل در داد و ستد معنایی با واژگان همنشین از نگاه دانشمندان علوم قرآنی مغفول­مانده و همگی طرفین استعاره و نیز جامع در این­گونه از استعاره را مفرد در نظر گرفته­اند؛ در حالی­که به نظر می­رسد هر سه رکن استعاره­ی تبعیه در اسم فاعل، مرکب است و عدم توجه به چنین مساله­ی مهمی در پاره­ای از موارد تصاویری ناقص از آیات قرآن ارائه داده یا اینکه منجر به ارائه ترجمه ای نارسا شده است.

نویسندگان

بهنام فارسی

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد، ایران، یزد

وصال میمندی

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد، ایران، یزد

عباس کلانتری خلیل آباد

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه میبد، ایران، میبد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آلوسی، محمود بن عبدالله، (۱۴۱۵)، روح المعانی فی تفسیر القرآن ...
  • ابن عباد، اسماعیل، (۱۴۱۴)، المحیط فی اللغه، تحقیق محمد حسن ...
  • ابن فارس، احمد، (۱۳۹۹)، معجم مقاییس اللغه، تحقیق عبدالسلام محمد ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، (۱۴۱۴)، لسان العرب، بیروت: دار ...
  • ابنعاشور، محمدطاهر، (۱۴۲۰)، تفسیر التحریر و التنویر، بیروت: موسسه التاریخ ...
  • ابوحیان، محمد بن یوسف، (۱۴۲۰ق)، البحر المحیط فی التفسیر، تحقیق: ...
  • التفتازانی، سعدالدین، (۱۴۳۰)، شرح المختصر علی تلخیص المفتاح للخطیب القزوینی، ...
  • التفتازانی، سعدالدین، (۲۰۰۱)، المطول شرح تلخیص مفتاح العلوم، تحقیق: عبدالحمید ...
  • الجوهری، ابونصر، (۱۴۰۷)، الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه، تحقیق: ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر، (۱۴۱۸)، انوار التنزیل و اسرار التاویل، ...
  • حسان، تمام، (۱۹۹۴)، اللغه العربیه معناها و مبناها، المغرب: دار ...
  • الحمادی، فطومه، (۲۰۰۸)، «السیاق و النص و استقصاء دور السیاق ...
  • خلیل، عموده، (۱۹۷۵)، التطور الدلالی بین لغه الشعر الجاهلی و ...
  • الرازی، فخرالدین محمد بن عمر، (۲۰۰۴)، نهایه الایجاز فی درایه ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (۱۴۱۶)، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق ...
  • زبیدی، مرتضی محمد بن محمد، (۱۳۸۵ق)، تاج العروس من جواهر ...
  • الزمخشری، محمود بن عمر، (۱۴۰۷)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل ...
  • طباطبایی، محمدحسین، (۱۴۰۲)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسه الاعلمی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، (۱۳۷۲)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • الطریحی، فخرالدین محمد، (۱۳۶۲ق)، مجمع البحرین و مطلع النیرین، تهران: ...
  • طوسی، محمد بن حسن، (د.ت)، التبیان فی تفسیر القرآن، تصحیح: ...
  • عاصم مصطفیش، الدین، (۲۰۱۱)، الحروف العربیه بین القدماء و المحدثین، ...
  • عباس، حسن، (۱۹۹۸)، خصائص الحروف العربیه و معانیها، دمشق: منشورات ...
  • حسن عباس، فضل، (۲۰۰۷)، البلاغه فنونها و افنانها علم البیان ...
  • العسکری، ابوهلال، (۲۰۰۲)، الفروق فی اللغه، تحقیق: جمال عبد الغنی ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر، (۱۴۲۰)، التفسیر الکبیر( مفاتیح الغیب)، ...
  • الفراهیدی، خلیل بن احمد، (۱۴۰۸)، کتاب العین، تحقیق الدکتور مهدی ...
  • کنوش، عواطف، (۲۰۰۷)، الدلاله السیاقیه عند اللغویین، لندن: دار السیاب ...
  • المارودی، محمد بن احمد، (۱۳۶۴)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: انتشارات ...
  • المهدی، ابراهیم الغویل، (۲۰۱۱)، السیاق و اثره فی المعنی، القاهره: ...
  • آیتی، عبد المحمد، (۱۳۷۴)، ترجمه قرآن، انتشارات سروش، تهران ...
  • ایزوتسو، توشی هیگو، (۱۳۶۱)، خدا و انسان در قرآن، ترجمه ...
  • آدینهوند لرستانی، محمدرضا،(۱۳۷۷)، کلمه الله العلیا، تهران: انتشارات اسوه ...
  • باقری، مهری(۱۳۷۸)، مقدمات زبان شناسی، تهران: قطره ...
  • پورجوادی، کاظم، (۱۴۱۴)، ترجمه قرآن، تهران: بنیاد دائره المعارف اسلامی ...
  • صفوی، کورش(۱۳۸۰)، درآمدی برمعناشناسی، تهران: سوره مهر ...
  • صفوی، محمدرضا، (۱۳۸۸)، ترجمه قرآن بر اساس تفسیر المیزان، قم: ...
  • فولادوند، محمدمهدی، (۱۴۱۸)، ترجمه قرآن، قم: دفتر مطالعات تاریخ و ...
  • مشکینی اردبیلی، علی، (۱۳۸۱)، ترجمه قرآن، قم: انتشارات نشر الهادی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، (۱۳۷۳)، ترجمه قرآن، قم: دفتر مطالعات تاریخ ...
  • موسوی گرمارودی، علی، (۱۳۸۴)، ترجمه قرآن، تهران: انتشارات قدیانی ...
  • الهی قمشهای، مهدی، (۱۳۸۰)، ترجمه قرآن، قم: انتشارات فاطمه الزهراء ...
  • نمایش کامل مراجع