بررسی انتقادی دیدگاه استفان هاوکینگ درباره ملازمه میان «بی آغازی زمانی کیهان» و «خداناباوری» بر اساس مبانی حکمت متعالیه

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 116

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPHD-17-31_010

تاریخ نمایه سازی: 20 دی 1402

چکیده مقاله:

مسئله آغاز زمانی کیهان، یکی از مسائل چالش برانگیزی است که افزون بر فلسفه و الهیات، مورد توجه فیزیک دانان معاصر قرار گرفته است؛ به گونه ای که برخی از آنان، واکنش های متافیزیکی الهیاتی و حتی سوگیری های الحادی را نیز در انتخاب دیدگاه های خود ابراز داشته اند. بررسی آثار استفان هاوکینگ نشان می دهد که او بدون بهره گیری از روش متافیزیکی و فلسفی، تنها با مبنا قرار دادن قواعد فیزیکی که بر روش حس و تجربه استوار است، برخی نتایج متافیزیکی مانند بی آغازی زمانی آفرینش کیهان را نتیجه گرفته و از این رهگذر، وجود خدا را انکار نموده است. در جستار حاضر که با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد فلسفی نگاشته شده است، یافته های تحقیق حاکی از آن است که دیدگاه بی آغازی زمانی کیهان در نظر هاوکینگ با دیدگاه برخی از فلاسفه مانند ملاصدرا هماهنگ است؛ ولی ملاصدرا بر خلاف هاوکینگ، از بی آغازی زمانی کیهان، خداناباوری و قرائت آتئیستی را نتیجه نمی گیرد. برخی برداشت های هستی شناختی هاوکینگ، سبب مغالطه در استنتاج و منجر به تناقضات درونی در مباحث فلسفی شده است که در این جستار، با اصول و مبانی حکمت متعالیه مورد بررسی قرار گرفته و ارزیابی شده است. در پایان، این نتیجه به دست آمده است که ملاصدرا در حکمت متعالیه، ملاک نیازمندی کیهان به علت را «امکان» دانسته و میان «بی آغازی زمانی کیهان» و «وجود خدا» جمع نموده است.

نویسندگان

احمد منصوری ماتک (گیلانی)

دکتری مدرسی معارف اسلامی، مدرس دانشگاه فردوسی و حوزه علمیه مشهد

فهیمه شریعتی

عضوهیات علمی گروه معارف اسلامی و هسته پژوهشی مطالعات میان رشتهای هستی شناسانه، دانشگاه فردوسی مشهد

سیدمجید صابری فتحی

عضو هیات علمی گروه فیزیک و هسته پژوهشی مطالعات میان رشته ای هستی شناسانه، دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بازلو، جان، جهان استیون هاوکینگ، ترجمه حبیب الله دادفرما، تهران، ...
  • تاسلامان، جانر، بیگ بنگ، فلسفه و خدا، ترجمه رامین کریمی ...
  • جوادی آملی، عبدالله، رحیق مختوم؛ شرح حکمت متعالیه (بخش یکم ...
  • صابری فتحی، سیدمجید، علیت در فیزیک، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، اسرار الآیات، مقدمه و تصحیح ...
  • همو، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، چاپ چهارم، بیروت، ...
  • همو، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح و تعلیق سیدجلال ...
  • همو، رساله فی الحدوث (حدوث العالم)، تصحیح سیدحسین موسویان، به ...
  • فارابی، ابونصر محمد بن محمد بن طرخان، الجمع بین رایی ...
  • فطورچی، پیروز، مسئله آغاز از دیدگاه کیهان شناسی نوین و ...
  • گلشنی، مهدی، خداباوری و دانشمندان معاصر غربی (چالش ها و ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، تعلیقه علی نهایه الحکمه، قم، در راه ...
  • مه یر، استیون سی.، بازگشت فرضیه خدا؛ سه کشف علمی ...
  • هاوکینگ، استیون و.، تاریخچه زمان (از انفجار بزرگ تا سیاه ...
  • Feldbrugge, Job & Jean-Luc Lehners & Neil Turok, “Lorentzian Quantum ...
  • Hartle, James Burkett & Stephen William Hawking, “Wave function of ...
  • Hawking, Stephen William, A Brief History of Time, New York, ...
  • , Brief Answers to the Big Questions, New York, Bantam ...
  • Hawking, Stephen William & Leonard Mlodinow, The Grand Design, New ...
  • Warman, Matt, “Stephen Hawking tells Google ‘philosophy is dead’”, The ...
  • نمایش کامل مراجع