برآورد ظرفیت خمس در رفع فقر در ایران طی سال های ۸۹-۸۰

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 86

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MIEA-3-8_005

تاریخ نمایه سازی: 25 دی 1402

چکیده مقاله:

چکیده در تحقیق حاضر با در نظرگرفتن خمس به عنوان یکی از منابع تامین بودجه دولت اسلامی، در صدد اثبات این ادعا برآمدیم که پرداخت خمس از طرف مردم و مصرف بهینه آن به وسیله مسئولان در اقتصاد ایران گامی مهم در جهت ریشه کن کردن مساله فقر در جامعه خواهد بود. در ابتدا فلسفه وضع خمس (کاهش فقر) را از منظر آیات و روایات مورد بررسی قرار داده و دیدگاه فقهای شیعه و سنی را درباره موارد تعلق خمس مورد بحث قرار دادیم و نظریه امام خمینی (ره) مبنی بر حق الاماره بودن خمس – حاکم اسلامی در هر زمان حق جمع آوری خمس را دارد- را پیش فرض تحقیق قرار دادیم. سپس به محاسبه خمس بالقوه پرداختیم.به دلیل وجود برخی محدودیت ها در استفاده از مهم ترین روش های تخمین خمس(مدل های کلان اقتصادی، سری زمانی، شبیه سازی خرد)، به محاسبه حجم خمس بالقوه با روش تحلیل آماری، با استفاده از آمار سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۹ پرداختیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که خمس توانایی رفع بخش عمده ای از فقر در ایران را دارد. با در نظر گرفتن دهک پنجم درآمدی به عنوان متوسط جامعه، منابع لازم و درصد کفایت درآمد خمس از این منابع را برای رساندن خانوارهای زیر متوسط جامعه به سطح دهک پنجم، برآورد کرده و به این نتیجه رسیدیم که درآمد خمس سالهای ۸۷-۸۵ تمامی منابع لازم را پوشش داده و در مابقی سال ها بیش از ۷۰ درصد منابع لازم را پوشش داده است و این موضوع کفایت قابل توجه خمس برای رفع فقر را نشان می دهد.

نویسندگان

محمد مهدی عسگری

دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع)

سحر نیازخانی

دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد اسلامی دانشگاه علوم اقتصادی(نویسنده مسئول)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Sen A, Living Standard, London, Oxford Economic Paper, New Series, ...
  • Sen A,۱۹۸۱, poverty &Famines, London, Oxford, Oxford University Press ...
  • M Ahmad,۱۹۷۹,social justice in islam,institute of Islamic culture ...
  • NS Shirazi,۱۹۹۵,Determinants of poverty in pakistan,Pakistan economic and social review ...
  • امام خمینی،۱۳۶۴، رساله توضیح المسایل، نشر طاهری،ج۲ ...
  • انصاری، محمد جواد و دیگران، (۱۳۷۸)، درآمدی بر مبانی اقتصاد ...
  • تریک، راجر، (۱۳۸۶)، فهم علم اجتماعی،تهران، انتشارات نی ...
  • دادگر، یدالله، باقری، مجتبی، (۱۳۸۶)، حد فقر شریعت، فصلنامه اقتصاد ...
  • عسگری، محمد مهدی، کاشیان، عبدالمحمد، (۱۳۹۰)، برآورد ظرفیت بالقوه خمس ...
  • علامه طباطبایی، محمد حسین، (۱۳۷۴)، تفسیر المیزان، قم، دفتر انتشارات ...
  • علامه فیض کاشانی، (۱۴۰۶)، وافی، اصفهان، مکتبه الامام امیرالمومنین علی ...
  • کاشانی، فیض الله، (۱۳۰۰)، تفسیر منهج الصادقین، تهران، انتشارات علمیه ...
  • کاشیان، عبدالمحمد، (۱۳۸۹)، آزمون بسندگی زکات وخمس در تامین حداقل ...
  • کیا الحسینی، سیدضیاالدین، (۱۳۸۷)، نقش زکات فطره در فقر زدایی، ...
  • کیاءالحسینی، سیدضیاالدین، (۱۳۷۷)، زکات در قرآن وبرآورد تابع آن در ...
  • کیاالحسینی، سید ضیاالدین، (۱۳۸۰)، برآورد خمس ارباح مکاسب به عنوان ...
  • کیاالحسینی، سید ضیاالدین، (۱۳۸۸)، عوامل موثر بر هزینه های مذهبی ...
  • گیلک حکیم آبادی، محمد تقی، (۱۳۷۹)، امکان جایگزینی مالیات بر ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۸۵)، تعلیم وتربیت در اسلام، قم، انتشارات صدرا ...
  • معلوف، لویس، محدث، ابراهیم، (۱۹۸۴)، ترجمه المنجد، تهران ...
  • موسایی، میثم، (۱۳۸۶)، تاثیر اعتقاد به منع اسراف در مخارج ...
  • موسایی، میثم، (۱۳۸۷)، بررسی نقش خمس در رفع فقر(مطالعه موردی ...
  • هاشمی شاهرودی، محمود، کتاب الخمس، قم، موسسه دائرالمعارف فقه الاسلامی ...
  • ابن ابی الحدید(شارع)، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، قم، کتابخانه حضرت ...
  • ابن ادریس، محمدبن احمد، (قرن۶)، السرایر، قم، موسسه النشر الاسلامی ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، (۱۳۷۶)، امالی شیخ صدوق، تهران، کتابچی ...
  • ابن براج، عبدالعزیز، (۱۴۰۶ق)، المهذب، قم،ج۱ ...
  • ابن حمزه، محمدبن علی،(۱۴۰۸)، الوسیله الی نیل الفضیله، قم، کتابخانه ...
  • ابن زهره، حمزه بن علی، (۱۲۷۶ق)، الغنیه، تهران ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس، (۱۴۰۴)، معجم مقاییس الغه، قم، ...
  • الانصاری القرطبی، ابی عبدالله محمدبن احمد، (۱۹۶۵م)، الجامع الاحکام القرآن، ...
  • انصاری، مرتضی بن محمد بن امین، (۱۲۸۱-۱۲۱۴ه)، کتاب الخمس، قم، ...
  • الجزیری، عبدالرحمن، (۱۹۴۱-۱۸۸۲)، کتاب الفقه علی المذاهب الاربعه، ج۱ ...
  • الحرالعاملی، محمدبن حسن، (قرن۱۱)، وسایل الشیعه التحصیل مسایل الشریعه، تهران، ...
  • حکیم، محسن، (۱۴۰۰ق)، مستمسک العروه الوثقی، قم،ج۲ ...
  • سلار دیلمی، حمزه بن عبدالعزیز، (۱۴۰۴ق)، المراسم فی الفقه الامامی، ...
  • شهید اول، محمدبن مکی،(قرن۸)، اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه، بیروت، ...
  • شیخ صدوق،محمدبن الحسین ابن بابویه القمی، (۱۴۰۸)، علل الشرایع، الجز ...
  • شیخ طوسی، ابی جعفر محمدبن حسن، (۷۴۸ه)، النهایه فی مجرد ...
  • شیخ طوسی، محمدبن حسن، (۴۴۹ه)،التبیان، بیروت، دارالاحیا،ج۵ ...
  • شیخ مفید، محمدبن محمد، (۴۱۳ه)، المقنعه، قم،موسسه النشر الاسلامی التابعه ...
  • صاحب جواهر، محمدبن حسن بن باقر،(۱۲۶۶ق)، جواهرالکلام، موسی طهرانی ...
  • صدر، محمد باقر، (۱۳۷۵)، اقتصادنا، قم، مکتب الاعلام الاسلامی ...
  • الطباطبایی الیزدی، سید محمد کاظم،العروه الوثقی، قم، موسسه نشر اسلامی،ج۵ ...
  • طبرسی، فضل بن حسن،(قرن۶)، مجمع البیان فی التفسیر القرآن، تهران،ج۴ ...
  • الطوسی، محمدبن حسن، (۱۴۰۱)، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه، بیروت، ...
  • طوسی، محمدبن حسن، (۱۴۳۰)، الاقتصاد فیما یجب علی العباد، قم ...
  • طوسی، محمدبن حسن، (قرن۵)، الخلاف، قم، جامعه المدرسین حوزه علمیه ...
  • طوسی، محمدبن حسن، (قرن۵)، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران، المکتبه ...
  • طوسی، محمدبن حسن، الجمل والعقود فی العبادات، مشهد، موسسه نشر ...
  • عسگری، مرتضی، (۱۹۱۴م)، مرآه العقول مقدمه، تهران، دارالکتب الاسلامیه،ج۲ ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (قرن۸)، مختلف الشیعه، قم، موسسه ...
  • علم الهدی، علی بن حسین، (۱۴۱۵ق)، الانتصار، قم، موسسه النشر ...
  • فاضل مقداد، عبدالله، (۱۳۴۲ش)، کنز العرفان فی فقه القران، تهران،ج۱ ...
  • کاشانی، فتح الله بن شکرالله، (قرن۱۰)، تفسیر کبیر منهج الصادقین ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب، (۱۳۶۹)، اصول کافی، تهران، کتابفروشی علمیه اسلامیه ...
  • مجلسی، محمدباقر، (۱۴۰۳ق)، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء،ج۴ ...
  • محمدی ری شهری، محمد، (۱۴۲۱)، موسسه الامام علی بن ابی ...
  • المنتظری، حسینعلی، (۱۴۲۱ق)، الخمس، قم، منشورات دارالفکر ...
  • منسوب به امام رضا(ع)، فقه الرضا، موسسه آل البیت (ع) ...
  • موسوی خوانساری، احمد، (قرن۷)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ...
  • نمایش کامل مراجع