تاملی در چیستی اقتصاد اسلامی و نسبت آن با تئوری های اقتصادی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 64

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MIEA-7-22_009

تاریخ نمایه سازی: 25 دی 1402

چکیده مقاله:

در چند دهه اخیر، در جهت کشف قابلیت های دین اسلام در عرصه های گوناگون از جمله اقتصاد و استخراج و تبیین هرچه شفاف تر معرفت اقتصاد اسلامی، کوشش های بسیاری شده است اما هنوز ابعاد فراوانی از معرفت اقتصاد اسلامی ناشناخته یا در خصوص آن ها اختلاف نظر است. ماهیت و چیستی اقتصاد اسلامی از  آن جمله می باشد. در این مقاله سعی شده است ضمن بررسی نظرات منتخبی از اندیشمندان حوزه اقتصاد اسلامی در خصوص چیستی و ماهیت این معرفت و با تبیین نوع ارتباط و مفاهیم مربوط به نظام و نظریه پردازی علمی به جمع بندی آرای آنان پرداخته و به این پرسش که "اقتصاد اسلامی چیست؟" و "چه نسبتی با تئوری های اقتصادی دارد؟" پاسخ داده شود. نتیجه آن شد که اقوال و عقاید محققان درباره هویت این معرفت در سه دسته کلی جای می گیرد؛ دسته اول شامل کسانی می باشد که تالیفاتشان در زمره احکام اقتصادی است، گروه دوم شامل آن هائی است که معتقدند اقتصاد اسلامی علم است و دسته سوم، شامل افرادی است که معتقد به ایجاد و برقراری نظام اقتصاد اسلامی هستند. مقاله حاضر با ارزیابی نظرات گروه اول و دوم درباره ماهیت اقتصاد اسلامی، نگرش گروه سوم را با اقامه ادله ای می پذیرد. ضمنا اثبات می کند نمی توان واژه علم به معنای  پوزیتیویستی آن را به اقتصاد اسلامی نسبت داد و تبیین علمی از اقتصاد اسلامی به دست نمی آید مگر نظام اقتصادی اسلام کشف و ایجاد و در صحنه عمل پیاده شود.

نویسندگان

حسن سبحانی

استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

بشری بشارتی

دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه علامه طباطبایی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Arif, Mohammad; ‘Toward a Definition of Islamic Economics: some scientific ...
  • Chapra, Muhammad Umar; ‘What is Islamic Economics?’, Islamic Research and ...
  • Friedman, Milton; ‘The Methodology of Positive Economics’, Chicago: Univ. of ...
  • Ul Hassan, Mehboob; ‘Islamic Approach of Economics: Some Discourses on ...
  • Naqvi, SNH; ‘The Dimensions of an Islamic Economic Model’, Islamic ...
  • Rocher, Guy; A general Introduction to Sociology; Academic Publishers; First ...
  • SIDDIQI, MN; ‘AN ISLAMIC APPROACH TO ECONOMICS’, IIIT, ۱۹۸۸ ...
  • Zarqa, Muhammad Anas; ‘Islamization of Economics: The Concept and Methodology’, ...
  • استادی ،رضا؛ "تالیفات و آثار حضرت امامخمین ی رضوان االله ...
  • آقانظری ،حسن؛ "روش شناسی شهید صدر دربارهی شکلگیری علم اقتصاد ...
  • بار، رمون؛ اقتصاد سیاسی؛ ترجمه منوچهر فرهنگ؛ جلد اول، چاپ ...
  • پوریانی ،محمدحسین؛ " تحلیل جامعه شناختی نظام ارزشی دین اسلام"، ...
  • تفضلی، فریدون؛ تاریخ عقاید اقتصادی؛ چاپ سیزدهم، تهران: نشرنی ،۱۳۹۳ ...
  • تمدن جهرمی ،محمدحسین،"ابع اد رابطه دین و علم و چگونگی ...
  • حسینی بهشتی، سید محمد؛ اقتصاد اسلامی؛ چاپ اول، تهران: دفتر ...
  • حکیمی ،محمدرضا؛ الحیاه: گزارشی درباره ی جلد سوم تا ششم؛ ...
  • حکیمی ،محمدرضا و دیگران؛ ترجمه ی الحیات؛ ترجمه احمد آرام؛ ...
  • دادگر، یداله؛ درآمدی برروش شناسی علم اقتصاد؛ چاپ سوم، تهران: ...
  • دادگر، یداله؛ "چالش ها و عناصر اصلی در پردازش و ...
  • دادگر، یداله؛ مجموعه مقالات ماهیت اقتصاد اسلامی و چگونگی عناصر ...
  • دنیا ،شوقی احمد؛ "نظریه پردازی در اقتصاد اسلامی"، ترجمه خداداد ...
  • رفیعی آتانی ،عطااله؛ "بازخوانی مجدد ماهیت اقتصاد اسلامی"، مجله معرفت ...
  • سرمد، زهره و دیگران؛ روش های تحقیق در علوم رفتاری؛ ...
  • سروش، عبدالکریم؛ علم چیست؟ فلسفه چیست؟ چاپ اول، تهرا ن: ...
  • صدر، کاظم؛ "تعامل علم اقتصاد و مکتب اقتصاد اسلامی"، فصلنامه ...
  • صدر، محمدباقر؛ اقتصاد ما: بررسیهایی درباره مکتب اقتصادی اسلام؛ ترجمه ...
  • کهف، منذر؛"علم اقتصاد اسلامی ،تعریف و روش"، ترجمه سید حسین ...
  • لطفی ،اسداالله؛ مبادی فقه؛ جلد اول، چاپ اول، قم: موسسه ...
  • لطفعل یپور، محمدرضا؛"علم اقتصاد، مکتب اقتصادی، سیستم اقتصادی"، مجله دانشکده ...
  • محمدی ،ابوالحسن؛ "شیخ مرتضی انصاری کیست؟"، مجله دانشکده حقوق و ...
  • مطهری ،مرتضی؛ نظری به نظام اقتصادی اسلام؛ چاپ اول، تهران: ...
  • مکارم شیرازی ،ناصر؛ خطوط اصلی اقتصاد اسلامی؛ چاپ اول، قم: ...
  • مکارم شیرازی ،ناصر؛ ربا و بانکداری اسلامی؛ چاپ اول، قم: ...
  • مکارم شیرازی، ناصر؛ بررسی طرق فرار از ربا؛ چاپ سوم، ...
  • منان، محمد عبدول؛ " اقتصاد اسلامی به مثابه علم اجتماعی"، ...
  • موسوی ،عبدالرضا؛ دریای فقاهت: زندگینامه شیخ مرتضی انصا ری؛ چاپ ...
  • میرمعزی، سیدحسین؛ "اسلام و نظام اقتصادی"، فصلنامه اقتصاد اسلامی ،شماره۳، ...
  • میرمعزی، سیدحسین؛ "نقد و بررسی دیدگاه شهید صدر درباره هویت ...
  • میرمعزی، سید حسین؛ "روش فلسفه علم اقتصاد اسلامی"، فصلنامه اقتصاد ...
  • نمازی ،حسین؛ نظام های اقتصادی؛ چاپ اول، تهران: شرکت سهامی ...
  • وندنبرگ،پل؛ "نهادگرایی نورث و چشم انداز ترکیب رویکردهای نظری"، نشریه ...
  • هاشمی، سید محمود؛ "احکام فقهی کاهش ارزش"، مجله فقه اهل ...
  • یوسفی ،احمدعلی؛ "روش های کشف آموزه ه ای اقتصاد اسلامی"، ...
  • سبحانی تبریزی ،جعفر؛ المختار فیحکام الخیار؛ چاپ اول، قم: موسسه ...
  • سبحانی تبریزی ،جعفر؛ المواهب فی تحریر احکام المکاسب؛ چاپ اول، ...
  • سبحانی تبریزی ،جعفر؛ نظام المضاربه فی الشریعه الاسلامیه الغراء؛ چاپ ...
  • خمینی، روح االله؛ البیع؛ چاپ اول، قم: موسسه اسماعیلیان ،۱۳۶۸. ...
  • نمایش کامل مراجع