نقش خشکه دارها در تجدید حیات طبیعی توده های جنگلی (مطالعه موردی: بخش چلیر جنگل خیرودکنار نوشهر)

این مطالعه برای بررسی اهمیت اکولوژیکی خشکه دارها و تاثیر آنها بر زادآوری طبیعی جنگل در بخش چلیر جنگل خیرودکنار نوشهر که جنگلی کمتردست خورده است، صورت گرفت. در این مطالعه پس از انتخاب یک قطعه ۵۰ هکتاری، نهالهای اطراف خشکه دارها شمارش و ثبت شدند. بررسی ها نشان داد که در درجات مختلف پوسیدگی خشکه دارها حالات متفاوتی از استقرار زادآوری در اطراف آنها وجود دارد. بیشترین تعداد نهال در اطراف خشکه دار با درجه پوسیدگی ۳ دیده شد و بعد از آن به ترتیب در درجات پوسیدگی ۴، ۲ و ۱ از تعداد نهالها کاسته می شود. باز شدن روشنه (حفره) در تاج پوشش در نتیجه خشک شدن درختان، آثار قابل توجهی را در استقرار زادآوری دارد. در این مطالعه مشاهده شد که با افزایش درجه پوسیدگی از سطح روشنه کاسته می شود. برای بررسی اثر روشنه ها، از نظر سطح به ۵ دسته روشنه بسته، روشنه با سطح خیلی کم (صفر تا ۵/۱۲ مترمربع)، روشنه با سطح کم (۵/۱۲ تا ۵۰ مترمربع)، روشنه با سطح متوسط (۵۰ تا ۱۱۳ مترمربع) و بیشتر از ۱۱۳ مترمربع روشنه با سطح زیاد یا تاج پوشش باز تقسیم شدند. فراوانی نهالها در روشنه های بسته در تاج پوشش بالای خشکه دارها حداکثر بود که بعد از آن به ترتیب در زیر روشنه با سطح متوسط، خیلی کم، کم و زیاد (تاج پوشش باز) از تعداد نهالها کاسته شد. با آزمون ANOVA در سطح ۵ درصد مشخص شد که میان میانگین تعداد نهالهای موجود در کنار خشکه دارهای با درجات مختلف پوسیدگی از نظر استقرار نهالها تفاوت آماری معنی داری وجود ندارد ولی میان اندازه های مختلف روشنه (بالای خشکه دارها) در رابطه با تعداد نهالهای مستقر شده در زیر آنها تفاوت معنی داری وجود دارد. بنابراین اثر خشکه دارها با باز کردن روشنه در تاج پوشش در استقرار زادآوری، بیشتر از درجه پوسیدگی آن است.