مطالعه تطبیقی آجرکاری دوره سلجوقی با تکیه بر دو بنای مسجد مدرسه حیدریه و برج های خرقان شهر قزوین

از مهم ترین دوره های هنر اسلامی و معماری در ایران می توان به عصر سلجوقی اشاره کرد. این دوره از ابداعات تازه ای در تزئینات معماری از لحاظ شکل کارکرد و نحوه اجرا و مفاهیم مرتبط با آن و تاثیر هندسه در معماری شکل گرفته است. آجر که از بهترین مصالح ساختمانی است می توان از آن جهت فشار مشخص و همچنین مناسب ترین زمینه برای پوشش گچبری و کاشیکاری استفاده کرد، از طرفی اندازه آجرها متغیر بوده و به فراخور فضایی که می بایست پرکنند تغییر می کند. مطالعات و میراث ارزشمند تاریخی نمایانگر این است که این عنصر تزیینی در معماری سلجوقی بیشتر بچشم می خورد. با توجه به اهمیت این عنصر و کارکردهای آن در معماری دوره سلجوقی در این مقاله دو بنای آجر کاری شهر قزوین، برجهای دوقلوی خرقان و مسجد مدرسه حیدریه از نظر پلان، تزئینات، شکل آجرکاری مورد مطالعه و مقایسه تطبیقی قرار گرفت و پس از تحلیل داده های حاصل از مطالعات کتابخانه ای نتیجه گیری شد که هر دو بنا ضمن دارا بودن معماری اسلامی دوره سلجوقی بر اساس نوع کاربری بنا بر جنبه های خاصی از تزئینات تاکید بیشتری داشته است و این دو بنا جز بناهای آجرکاری بی نظیر دوران سلجوقی تلقی می گردند.