نگاهی نو به معیار نفقه زوجه در فرض اعسار زوج

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 85

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JJFIGHL-54-2_006

تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1402

چکیده مقاله:

صرفنظر از وجوب نفقه زوجه بر عهده زوج، معیار و ملاک تعیین نفقه زوجه، خاستگاه اختلاف نظر فقهی می باشد؛ به طوری که مشهور فقیهان، ملاک را به طور مطلق، شان امثال «زوجه» در محل زندگی او می­دانند. دیدگاه دوم، ملا ک تعیین نفقه را شان و وضعیت «زوجین» و دیدگاه سوم، ملاک را شان و وضعیت «زوج» دانسته است. تحقیق حاضر ضمن تحلیل و بازخوانی مبانی اقوال موجود و نیز با بهره­گیری از مستندات فقهی، در حکم فقهی مساله، قائل به تفصیل شده و با لحاظ شرایط اقتصادی زوجین، به نظری تلفیقی از دیدگاه سوم و مشهور قائل شده است؛ بدین شیوه که در فرض همسانی شان و موقعیت اجتماعی خانواده زوجین یا متمول بودن زوج، ملاک تعیین نفقه را شان و موقعیت اجتماعی زن دانسته اما در فرض عدم همسانی موقعیت اجتماعی و اقتصادی زوجین - به گونه­ای که خانواده زوجه، متمول و زوج، فقیر و معسر باشد - ملاک تعیین نفقه زوجه، وضعیت اقتصادی زوج است. ره آورد این نظریه تفصیلی، به پیشنهاد اصلاح ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی که به تبع قول مشهور فقیهان، به نحو اطلاق، شان زوجه را ملاک تعیین نفقه قرار داده است، منجر شده است.

نویسندگان

رضا دهقان نژاد

استادیار فقه و حقوق اسلامی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

حمید مسجد سرائی

دانشیار فقه و حقوق دانشگاه سمنان

حسن پورلطف اله

دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سمنان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • . آلوسی، سید محمود (۱۴۱۵ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن ...
  • . ابن براج طرابلسی، قاضی عبدالعزیز ( ۱۴۰۶ ق). المهذب، ...
  • . ابن حمزه، طوسی، محمد بن علی (۱۴۰۸ ‍ق). الوسیله ...
  • . اراکی، محمد علی (۱۴۱۳ ق). رساله فی نفقه الزوجه، ...
  • . اردبیلی(محقق)، احمد بن محمد (بی تا). زبده البیان فی ...
  • . انصاری(شیخ)، مرتضی (۱۴۱۱ق). المکاسب، جلد دوم، چاپ اول، قم، ...
  • . اصفهانی، سید ابو الحسن (۱۴۲۲ق). وسیله النجاه، چاپ اول، ...
  • . بحرانی، آل عصفور، حسین بن محمد (بی تا). الانوار ...
  • . بحرانی(آل عصفور)، یوسف بن احمد بن ابراهیم (۱۴۰۵ق). الحدائق ...
  • . بلاغی نجفی، محمدجواد (۱۴۲۰ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، ...
  • . تبریزی، جواد بن علی (۱۴۲۷ق). صراط النجاه، جلد ششم، ...
  • . حجازی، محمد محمود (۱۴۱۳ق). التفسیر الواضح، چاپ دهم، بیروت، ...
  • . حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹ق). تفصیل وسائل الشیعه ...
  • . خسروشاهی، قدرت الله (۱۳۸۰ش). فلسفه قصاص از دیدگاه اسلام، ...
  • . جاسر، جوده علی العامی (۱۴۲۸ق). نفقه الزوجه فی الفقه ...
  • . الجزیری، عبدالرحمن (۱۴۲۴ق). الفقه علی المذاهب الاربعه، جلد چهارم، ...
  • . سبزواری، سید عبد الاعلی (۱۴۱۳ق). مهذب الاحکام، جلد بیست ...
  • . سبحانی تبریزی، جعفر (بی تا). نظام النکاح فی الشریعه ...
  • . سلار دیلمی، حمزه بن عبد العزیز (۱۴۰۴ق). المراسم العلویه ...
  • . شافعی، ابو عبد الله محمد بن ادریس (۱۴۱۰ق). الام، ...
  • . شبر، سید عبد الله (۱۴۱۲ق). تفسیر القرآن الکریم، چاپ ...
  • . شبیری زنجانی، سید موسی (۱۴۱۹ق). کتاب نکاح، جلد بیست ...
  • . شیروی، عبدالحسین (۱۳۹۷ ش). حقوق خانواده ( ازدواج، طلاق ...
  • . شهید ثانی(جبعی عاملی)، زین الدین بن علی (۱۴۱۰ق). الروضه ...
  • . صدر، سید محمد (بی تا). ماوراء الفقه، جلد ششم، ...
  • . صدوق(شیخ)، محمد بن علی بن حسین بن بابویه (۱۴۱۳ق). ...
  • . صفایی، سید حسین و امامی، اسدالله (۱۳۹۲ش). مختصر حقوق ...
  • . طباطبائی(علامه)، سید محمدحسین (۱۴۱۷ق). المیزان فی تفسیر القرآن، جلد ...
  • . طوسی، محمد بن حسن (۱۳۸۷ق). المبسوط فی فقه الامامیه، ...
  • . طاهری، حبیب الله (۱۴۱۸ق). حقوق مدنی، جلد دوم، چاپ ...
  • . علامه حلی، حسن بن یوسف (۱۴۲۰ق). تحریر الاحکام الشرعیه ...
  • . غروی نائینی، محمدحسین (۱۳۷۳). منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، ...
  • . فاضل لنکرانی، محمد (۱۴۲۱ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر ...
  • . فاضل مقداد، مقداد بن عبد الله سیوری (۱۴۲۵ق). کنز ...
  • . فیض کاشانی، محمد محسن ابن شاه مرتضی (بی تا). ...
  • . قطب الدین راوندی، سعید بن عبدالله (۱۴۰۵ق). فقه القرآن، ...
  • . قمی، علی بن ابراهیم (۱۳۶۷ش). تفسیر قمی، چاپ چهارم، ...
  • . کاتوزیان ناصر (۱۳۹۴ش). دوره حقوق مدنی، خانواده: جلد اول: ...
  • . کاشانی، ملا فتح الله (۱۴۲۳ق). زبده التفاسیر، چاپ: اول، ...
  • . کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۵ش). الکافی، جلد پنجم، تهران، ...
  • . صافی گلپایگانی، لطف الله (۱۴۱۶ق). هدایه العباد، چاپ اول، ...
  • . سیفی مازندرانی، علی اکبر (۱۴۲۹ق). دلیل تحریر الوسیله - ...
  • . الماوردی، علی بن محمد بن محمد بن حبیب (۱۴۱۴ق). ...
  • . محقق حلی، جعفر بن حسن (۱۴۰۸‍ق). شرائع الاسلام فی ...
  • . مراغی، احمد بن مصطفی (بی تا). تفسیر المراغی، بیروت، ...
  • . مغنیه، محمد جواد (۱۴۲۴ق). تفسیر الکاشف، چاپ اول، تهران، ...
  • . __________ ( ۱۴۲۱ق). الف، فقه الامام الصادق علیه السلام، ...
  • . __________ (۱۴۲۱ق). ب، الفقه علی المذاهب الخمسه، جلد دوم، ...
  • . مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (۱۳۷۴ش). تفسیر نمونه، نوبت ...
  • . مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۲۴‍ق). کتاب النکاح، جلد ششم، قم، ...
  • . مطهری، مرتضی (۱۳۶۸ش). اسلام و مقتضیات زمان، جلد دوم، ...
  • . موسوی بجنوردی، سید حسن (۱۴۱۹ق). القواعد الفقهیه، جلد اول، ...
  • . نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (۱۴۰۴ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع ...
  • . نیازی، قدرت الله، رمضانی، علی (۱۳۹۵ش). «معیار نفقه زوجه»، ...
  • . ولایی، عیسی (۱۳۹۱). جرایم و مجازات ها در اسلام، ...
  • نمایش کامل مراجع