محرک غیرمتحرک از منظر ملاصدرا

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 41

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JITP-53-2_007

تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1402

چکیده مقاله:

محرک یکی از ارکان حرکت است. ملاصدرا تغایر مبداء، منتهی، مسافت، متحرک و زمان را تغایر مفهومی می داند و مصداق آنها را واحد شمرده است ولکن همه فیلسوفان و ملاصدرا به تغایر مصداق محرک قائل هستند. انفکاک حرکت از محرک در همه اقسام آن ضروری است، برخلاف حرکت و متحرک که تنها در حرکات عرضی انفکاک دارند. در حرکت جوهری دوگانگی حرکت و متحرک تبدیل به وحدت می­شود و تنها در اعراض حرکت از متحرک منفک است و به عنوان وصف تلقی می­شود. در حرکت جوهری متحرک حرکت را بالذات دارد و بین حرکت و متحرک فاصله نیست و این متحرک مبداء حرکت در اعراض است. گرچه حرکت در جوهر ذاتی متحرک است ولی بی­نیازی حرکت از علت را موجب نمی­شود بلکه برعکس نیاز حرکت به علت شدیدتر است. در این نوشتار ابتدا مغایرت حرکت و متحرک اثبات می­شود. سپس برهان­های هفت­گانه فخررازی بر ضرورت وجود محرکی مغایر با متحرک مطرح می­شود و اختلاف نظرهای ملاصدرا با فخررازی احصاء می­گردد و با استفاده از ظرفیت حرکت جوهری محرک غیرمتحرک اثبات می شود. در این میان تقریرها و نقدهای استاد مطهری براساس علم جدید بیان می­گردد.

نویسندگان

زینب شاوردی

مربی، گروه معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز

قاسم علی کوچنانی

دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آملی، محمدتقی، (بی تا). دررالفوائد (تعلیقه علی شرح المنظومه السبزواری)، ...
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین، (۱۳۸۰). قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، ...
  • ابن سینا، (۱۴۰۵ق). الشفاء (طبیعیات)، قم،کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی ...
  • ، (۱۳۶۴). النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، ویرایش محمد ...
  • ، (۱۳۸۱). الاشارات و التنبیهات، قم، بوستان کتاب ...
  • بهمنیار، ابن مرزبان، (۱۳۷۵). التحصیل، تصحیح مرتضی مطهری، تهران، دانشگاه ...
  • جوادی آملی، عبدالله، (۱۳۸۳). سرچشمه اندیشه (مجموعه مقالات و مقدمات ...
  • ، (۱۳۸۸). رحیق مختوم، ۱۰ جلد، قم، اسرا ...
  • ، (۱۳۸۸). تبیین براهین اثبات خدا (تعالی شانه)، قم، اسراء ...
  • دژاکام، علی، (۱۳۸۶). تفکر فلسفی غرب از منظر استاد مرتضی ...
  • رازی، فخرالدین، (۱۴۱۰ق). المباحث المشرقیه، بیروت، لدار الکتاب العربی ...
  • سبزواری، ملاهادی، (بی تا). شرح المنظومه، قم، انتشارات علامه ...
  • سهروردی، شهاب الدین یحیی، (۱۳۹۶م). مجموعه مصنفات، تصحیح هانری کربن، ...
  • شیرازی، صدرالدین محمد (ملاصدرا)، (۱۳۸۳ق). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ...
  • ، (۱۴۱۰ق). ج ۲-۵، بیروت، دار احیا التراث العربی ...
  • ، (۱۳۸۸). الشواهدالربوبیه فی المناهج السلوکیه، سیدجلال الدین آشتیانی، قم، ...
  • ، (۱۳۷۸). رساله فی الحدوث، تحقیق و تصحیح سیدحسین موسویان ...
  • طباطبایی، میرزا ابوالحسن، (۱۳۸۵). مجموعه آثار حکیم جلوه، ج ۱، ...
  • طباطبایی، محمدحسین، (۱۳۸۲). اصول فلسفه و روش رئالیسم، پاورقی مرتضی ...
  • ،(۱۳۷۰). نهایه الحکمه، مهدی تدین، تهران، مرکز نشر دانشگاهی ...
  • ، (۱۴۲۳ق). بدایه الحکمه، قم، موسسه نشر اسلامی ...
  • عبودیت، عبدالرسول، (۱۳۸۸). درآمدی به نظام حکمت صدرایی، تهران و ...
  • میرداماد، (محمد بن محمد یدعی باقر الداماد الحسینی "میرداماد")، (۱۳۶۷). ...
  • مصباح، محمدتقی، (۱۳۸۷). آموزش فلسفه، تهران، شرکت چاپ و نشر ...
  • ، (۱۳۸۴). شرح برهان شفا، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی ...
  • ، (۱۴۰۵ق). تعلیقه علی نهایه الحکمه، قم، موسسه در راه ...
  • ملکشاهی، حسن، (۱۳۸۸). حرکت و استیفای اقسام آن، تهران، سروش ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۷۲). مجموعه آثار، ج ۷، تهران، صدرا ...
  • ، (۱۳۷۶). مجموعه آثار، ج ۸، تهران، صدرا ...
  • ، (۱۳۷۵). مجموعه آثار، ج ۹، تهران، صدرا ...
  • ، (۱۳۸۳). مجموعه آثار، ج ۱۰، تهران، صدرا ...
  • ، (۱۳۸۸). مجموعه آثار، ج ۱۱، تهران، صدرا ...
  • ، (۱۳۸۹). مجموعه آثار، ج ۱۲، تهران، صدرا ...
  • ، (۱۳۷۶). مجموعه آثار، ج ۱۳، تهران، صدرا ...
  • ، (۱۳۸۳). درس های اسفار، تهران، صدرا[۳۶] ، (۱۴۲۱). مقالات ...
  • یزدی، عبدالله ابن شهاب الدین حسین، الحاشیه علی تهذیب المنطق ...
  • نمایش کامل مراجع