عشق مجازی: چیستی و چرایی عشق مجازی در عرفان اسلامی (از ابتدا تا پیش از ابن عربی)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 112

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JITP-52-1_008

تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1402

چکیده مقاله:

در متون عرفانی، عشق مجازی محبت شدیدی است که متعلق آن فردی از نوع انسان است. این عشق، تمام توجه عاشق را به معشوق معطوف می­دارد؛ به گونه­ای که عاشق جز معشوق نمی­بیند و خواسته و اراده­ای جز وصال و رضای او ندارد. پژوهش کتابخانهای پیش رو که با توصیف، تحلیل و نقد تدوین شده است، به چیستی عشق مجازی و چرایی ظهور و تاثیر آن در آثار عارفان مسلمان از ابتدای ظهور تصوف تا پیش از ابن عربی می­پردازد؛ آنگاه با بررسی تاثیر ابن عشق در مراحل مختلف سلوک عرفانی به این نتیجه می­رسد که بر اساس دیدگاه کارکردگرایانه، عشق مجازی سبب لطافت درون و آن نیز عامل ورود به سلوک عرفانی است؛ در اوایل سلوک، عشق مجازی آزمونی برای سنجش میزان پایبندی سالک به شریعت است؛ شریعتی که شاهراه طریقت است. در اواسط سلوک، عشق مجازی سبب گذر سالک از کثرات به وحدت است. برای عارف واصلی که به مقام جمع الجمعی رسیده، عشق مجازی سبب تعدیل عشق ربانی و آنگاه راه یابی او از مقام فنا به مقام بقاست. در نهایت سالک می تواند در هر مرحله از مراحل سلوک عرفانی عشق مجازی را تجربه ­کند که به لحاظ ماهوی و دلیل ظهور متمایز از مقامات مافوق و مادون است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

زهرا کلهر

دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه شیراز

رضا الهی منش

استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بابویه، محمد بن علی (۱۳۷۶). الامالی. چاپ ششم، تهران، ...
  • ابن ترکه، صائن الدین ( ۱۳۷۵). شرح گلشن راز. تهران،آفرینش ...
  • ­[۳] ابن سینا. (۱۳۹۲). الاشارات و التنبیهات. چاپ سوم، قم، ...
  • (۱۳۸۱). الاشارات و التنبیهات. قم، بوستان کتاب ...
  • (۱۳۷۰). رساله الطیر. تهران، الزهراء ...
  • (۱۳۷۰). قانون در طب. چاپ چهارم، تهران، سروش ...
  • ­[۷] (۲۰۰۵). رساله فی العشق. دمشق، دارالفکر ...
  • ­[۸] (۱۳۶۰). رساله عشق. تهران، مرکزی ...
  • ­[۹] (۱۳۳۱). حی بن یقظان. تهران، مرکز نشر دانشگاهی ...
  • ابن عربی، محمد (؟). الفتوحات المکیه. بیروت­، دار صادر­ ...
  • ابن فارس، ابوالحسین (۱۳۹۰). ترتیب مقاییس اللغه. چاپ دوم، قم، ...
  • ابن منظور، محمد (۱۴۲۶).­ لسان العرب. بیروت، موسسه اعلمی للمطبوعات ...
  • اصفهانی، ابو­نعیم (۱۴۰۷). حلیه الاولیاء و طبقات الاصفیا. چاپ پنجم، ...
  • (۱۳۸۱). ضیافت. تهران، فرهنگ ...
  • افلاطون. (۱۳۶۷). چهار رساله. چاپ سوم، تهران، علمی و فرهنگی ...
  • (۱۳۵۱). پنج رساله. تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب ...
  • الهی قمشه­ای، مهدی (۱۳۶۳). حکمت الهی عام و خاص. چاپ ...
  • بهایی، محمد بن حسین (۱۳۸۴). منهاج النجاح فی ترجمه مفتاح ...
  • بغدادی، ابوالبرکات (۱۳۷۳). المعتبر فی الحکمه. چاپ دوم، اصفهان، دانشگاه ...
  • بلخی، مولانا جلال الدین (۱۳۷۹). ­مثنوی معنوی. چاپ چهارم، تهران، ...
  • (۱۳۹۵). مثنوی معنوی. تهران، نوید صبح ...
  • الجوزی، ابن قیم (۱۴۱۸). روضه المحبین و نزهه المشتاقین. چاپ ...
  • (۱۴۰۵). تلبیس ابلیس. چاپ دوم، بیروت، دارالکتاب العربی ...
  • الجرجانی، ابوالمحاسن (؟). تفسیر گارز، بی نا، بی­جا ...
  • الجمال، روضه (۱۴۲۲). حیاه الحسن البصری و مسیرته العلمیه. بیروت، ...
  • جامی، عبدالرحمن (؟). لوامع و لوایح. تهران،کتابخانه­ی منوچهری. ...
  • حقی برسوی، اسماعیل (؟). تفسیر روح البیان. بیروت، انتشارات دار ...
  • حسینی زبیدی، محمد مرتضی (۱۴۱۴). تاج العروس من جواهر القاموس. ...
  • رامپوری، محمد (۱۳۷۵)، غیاث اللغات. با تصحیح منصور ثروت، تهران، ...
  • ­[۳۱] زرین­کوب، عبدالحسین (۱۳۶۹). ارزش میراث صوفیه. چاپ ششم، تهران،انتشارات ...
  • زرین­کوب، عبدالحسین (۱۳۸۲). نردبان شکسته. تهران، سخن ...
  • ستاری، جلال (۱۳۸۴). عشق صوفیانه. تهران، مرکز ...
  • ستاری، جلال (۱۳۷۸). پژوهشی در قصه ی شیخ صنعان و ...
  • سهروردی، شهاب الدین ابو­حفص (۱۴۲۷). عوارف المعارف. جلد دوم، قاهره، ...
  • سهروردی، شهاب­الدین یحیی (۱۳۸۸). لغت موران، تهران: انتشارات مولی، چاپ ...
  • (۱۳۸۷). مونس العشاق. چاپ سوم، تهران، مولی ...
  • (۱۳۵۵). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. چاپ دوم، تهران، انجمن فلسفه ...
  • (۱۳۸۸). فی الحاله الطفولیه. چاپ سوم، تهران، انتشارات مولی ...
  • (۱۳۳۲). عقل سرخ. تهران، مولی ...
  • شبستری، شیخ محمود (۱۳۷۱). مجموعه آثار شیخ محمود شبستری. چاپ ...
  • شیمل، آن ماری (۱۳۸۱). زن درعرفان و تصوف اسلامی. چاپ ...
  • (۱۳۷۴). ابعاد عرفانی اسلام. تهران­، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ...
  • صفی پور، عبدالرحیم (؟) منتهی الارب فی لغت العرب، جلد ...
  • طوسی، خواجه نصیرالدین (۱۳۷۵). شرح اشارات و التنبیهات. قم، البلاغه ...
  • طوسی، محمد بن زید (۱۳۸۲) قصه یوسف؛ الستین الجامع للطائف ...
  • عسقلانی، ابن­حجر (۱۳۲۶). تهذیب التهذیب. چاپ سنگی، حیدرآباد، دائرالمعارف النظامیه ...
  • عفیفی، ابوالعلاء (۱۴۰۰). تعلیقات بر فصوص الحکم. چاپ دوم، بیروت، ...
  • غزالی، احمد (۱۳۵۹)، دو رساله عرفانی در عشق؛ سوانح العشاق. ...
  • (۱۳۵۸). مجموعه آثار فارسی احمد غزالی. تهران، دانشگاه تهران ...
  • (؟). السوانح فی العشق. تهران، کتابخانه­ی طهوری ...
  • غزالی­، امام محمد (؟). بحر المحبه فی اسرار الموده فی ...
  • غزالی­، امام محمد (؟). احیاء علوم الدین. بیروت، نشر دارالکتاب ...
  • کاکایی، قاسم. (۱۳۸۲). وحدت وجود به روایت ابن عربی و ...
  • کبری، نجم­الدین (۱۳۸۸). فوائح الجمال و فواتح الجلال. تهران، طهوری ...
  • کربن، هانری (۱۳۷۸). ابن سینا و تمثیل عرفانی. تهران، جامی ...
  • گازرگاهی، امیرکمال الدین (۱۳۷۵). مجالس العشاق. تهران، زرین ...
  • گوته، یوهان ولفگانگ فون (۱۳۶۰). فاوست. تهران، آگاه ...
  • لاهیجی، محمد (۱۳۷۴). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن. تهران، سمیعی ...
  • مستملی بخاری، اسماعیل (۱۳۶۳). شرح التعرف لمذهب التصوف. تهران، اساطیر ...
  • میبدی، رشیدالدین (۱۳۵۷). کشف الاسرار و عدهالابرار. چاپ دوم، تهران،امیر ...
  • نیکلسون، رینولدآلن (۱۳۴۱). اسلام و تصوف. تهران، کتابفروشی زوار ...
  • نیکلسون، رینولدآلن (۱۳۶۶). عرفای اسلام. تهران، هما ...
  • نیشابوری، فرید الدین عطار (۱۳۶۶). تذکره الاولیاء. چاپ پنجم، تهران، ...
  • همدانی، عین­القضات (۱۳۷۰). التمهیدات. چاپ سوم، تهران، کتابخانه منوچهری ...
  • (؟). لوایح. چاپ دوم، تهران، کتابخانه­ منوچهری ...
  • هلال، محمد غنیمی (۱۳۹۲).« عشق عذری و عشق صوفیانه». مجله­ی ...
  • الهندی، حسام الدین. (۱۴۱۳). کنز العمال فی سنن الاقوال و ...
  • نمایش کامل مراجع