تبیین علم بلامعلوم خداوند در سایه کشف انسان از استحاله اجتماع نقیضین براساس نظر میرزا مهدی اصفهانی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 65

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JITP-52-1_005

تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1402

چکیده مقاله:

استحاله اجتماع نقیضین یکی از پایه ای ترین بدیهیات اولیه به شمار می رود. میرزا مهدی اصفهانی با نگاهی متفاوت به بداهت این قضیه، به تبیین علم بلامعلوم در دایره علم انسان پرداخته و معتقد است می توان از علمی سخن گفت که معلوم آن هیچ نوع تحققی در هیچ موطنی ندارد. او با تکیه بر این علم و آیه قرار دادن آن، علم خدای متعال پیش و پس از خلقت را علمی تفصیلی و بدون معیت معلومات می داند. در نتیجه، ذات پروردگار را از هر گونه تقرر معلومات به هر نحوه ممکن اعم از اجمالی و تفصیلی، تنزیه می کند. بر این اساس می توان گفت نظریه علم بلامعلوم میرزا مهدی اصفهانی در صورتی که چالش های پیش روی خود را به درستی حل نماید، رقیبی برای نظریه ثابتات ازلی معتزله، اعیان ثابته عارفان و نیز نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی ملاصدرا است.

نویسندگان

رضا رهنما

دانش آموخته دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۹). رحیق مختوم شرح حکمت متعالیه، تنظیم ...
  • سوکولوفسکی، رابرت (۱۳۸۷). «حیث التفاتی چیست و چرا مهم است؟»، ...
  • رحیمیان، علیرضا (۱۳۸۵). مسئله علم در فلسفه صدرایی و مکتب ...
  • (۱۳۹۶). مسئله علم الهی و اختیار: واکاوی علم پیشین خدا ...
  • رقوی، جواد، آملی لاریجانی، صادق (۱۳۸۹). «بازسازی دیدگاه معرفت شناختی ...
  • سالم، مریم (۱۳۹۵). «بازخوانی نظریه صور مرتسمه در علم الهی ...
  • سهروردی، شهاب الدین یحیی (۱۳۷۲). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح ...
  • شاکری، سید محمد تقی (۱۳۹۳). حیث التفاتی و حقیقت علم ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (۱۴۲۵ق). نهایه الاقدام فی علم الکلام، ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۹۸۱م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار ...
  • عرفانی، مرتضی (۱۳۸۷). «حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک از نگاه ...
  • غروی اصفهانی، میرزا مهدی (؟). اساس معارف القرآن، تحقیق شیخ ...
  • (؟). انوار الهدایه، کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه ...
  • (؟). تقریرات ج۳ (الکلام فی حجیه القرآن)، تقریر شیخ محمود ...
  • (؟). تقریرات ج۳ (هناک)، تقریر شیخ محمود حلبی، کتابخانه آستان ...
  • (؟). فی البداء، نسخه خطی، بی جا، بی نا ...
  • (۱۳۸۷). ابواب الهدی، ترجمه و تحقیق و تعلیق حسین مفید، ...
  • فخررازی، محمد بن عمر (۱۳۷۰). المباحث الشرقیه فی علم الالهیات ...
  • نمایش کامل مراجع