رابطه وجود و ماهیت از منظر فارابی، ابن سینا، و بهمنیار
محل انتشار: مجله فلسفه و کلام اسلامی، دوره: 49، شماره: 2
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 46
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JITP-49-2_008
تاریخ نمایه سازی: 29 دی 1402
چکیده مقاله:
ابنسینا تحت تاثیر اصطلاحات خاص فارابی درباره وجود و ماهیت، قائل به عروض خارجی وجود بر ماهیت در ممکنات و ترکیب انضمامی اشیاء از آن دو بود؛ اما بهمنیار با آنکه خود را شارح آثار بوعلی میخواند، در التحصیل با صراحت تمام، وجود هر شئ را نفس تحقق خارجی ماهیت آن دانسته و «وجود» را همچون مفاهیم کلی «ذات» و «شئ»، در عداد اعتبارات عقلی و منتزع از ماهیات موجوده پنداشته است. پژوهش پیش رو پس از تبیین دقیق اختلاف نظر مذکور بر پایه آثار دست اول فیلسوفان مشائی، چهار تفسیر متفاوت از آرای آنان در باب وجود و ماهیت اشیاء استیفا نموده است. مقاله نشان می دهد که متفکرانی چون ابنسهلان و سهروردی به اختلاف نظر میان بهمنیار با استادش پی برده، نظر بهمنیار را تقویت کرده اند و برخی مشائیان اصیل، به ویژه شارحان فصوص الحکمه، به بازخوانی و تبیین نظریه عروض خارجی وجود بر ماهیات امکانی پرداخته و به مخالفت بهمنیار وقعی ننهاده اند. ملاصدرا ضمن توجه به ایده عروض خارجی وجود بر ماهیت نزد برخی مشائیان، به دو گونه متفاوت در باب بهمنیار نظر داده است، اما غالب صدراپژوهان به دلیل خوانش صدرایی از آثار مشائی، از فهم دعاوی آنان و اختلاف نظرشان محروم ماندهاند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمود هدایت افزا
دانش آموخته دکترای فلسفه و کلام اسلامی پردیس فارابی دانشگاه تهران
شاکر لوائی
استادیار گروه فلسفه دانشگاه خوارزمی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :