پوشش گیاهی اکوسیستم های آلپی و تحت آلپی ایران

با توجه به خدمات متفاوت مراتع، در این مقاله، تلاش شده است تا با نگرشی اجمالی بر تعاریف و تعیین تیپ­ های گیاهی مناطق رویشی آلپی/شبه­ آلپی ایران، شناختی اکوسیستم ­محور در این خصوص ارائه شود.در این راستا، انواع ساختار رویشی، بر پایه اطلاعات پوشش گیاهی حاصل از «طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور» تعریف شده ­اند.بر اساس این طرح، و با در نظرگرفتن مناطق بالاتر از ارتفاع ۲۷۰۰ متر از سطح دریا، مساحتی حدود ۲/۲ میلیون هکتار دارای پوشش گیاهی آلپی/شبه­آلپی هستند.این مناطق بر اساس ساختار پوشش (شکل­های رویشی و جنس­های گیاهان)، به ترتیب مساحت، به بوته ای ها و بالشتکی ها، گندمیان، پهن­برگان علفی و ارس زارها تقسیم شدند. طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور، درباره جوامع تنک کوهسری، مانداب­ها و چمنزارها اطلاعات چندانی به دست نمی­دهد. همچنین، به نظر می رسد که تنوع تیپ­ها و ساختارهای گیاهی به­دست­آمده، بیانگر این واقعیت باشند که معیار ارتفاع بالاتر از ۲۷۰۰ متر از سطح دریا به تنهایی برای تلقی عبارت رویشی آلپی برای کل کشور نمی­تواند پاسخگو باشد و معیارهای به­روز و دقیقتری می­تواند در مطالعات آتی به تعریف و تحدید این مناطق در نواحی مختلف رویشی کمک کند. طرح­های کلان پژوهشی و اجرایی بر مبنای چالش­ها و فرصت­های این نواحی پیشنهاد شده است که مهمترین آنها پایش تفصیلی و حفاظت است. پیچیدگی و شکنندگی این اکوسیستم­ها، اولویت این نواحی در برنامه­های احیا و اصلاح را نشان می­دهد.