مطالعه زبانشناختی تعبیر قرآنی "سراحا جمیلا"

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 46

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TQH-20-3_007

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

بررسی واژگان قرآنی برساخته از ریشه ی «س-ر-ح» نشان می­دهد که شش مورد با آیات طلاق و یک مورد با فرستادن دام ها به چراگاه و رها کردن چهارپا مرتبط است. توجه به کاربردهای ریشه مذکور در اشعار جاهلی و دیگر زبان­های سامی نیز کاربرد مشابه­ای را نشان می­دهد. همزاد این ریشه به صورت خاص در متون مقدس یهودی-مسیحی به زبانهای عبری، آرامی و سریانی، مانند متن قرآن، به صورت موازی دال بر دو معنای ملموس و انتزاعی است. از این رو، پژوهش حاضر به طور مشخص درباب این مساله سخن می­گوید که قرآن ذیل ریشه«س-ر-ح» در بیان چگونگی انجام طلاق از چه زبانی بهره برده است. روش این پژوهش نیز توصیفی-تحلیلی است. یافته­های پژوهش پیش­رو نشان می­دهد که شیوه کاربست­ مذکور استعاری است و سویه مورد تاکید در آن، آزاد ساختن سریع و آسان زن از خانه شوهر است. این مفهوم که از طریق تصویری ملموس در ذهن مخاطبان قرآن می­نشیند، دال بر ممانعت از آزار زنان به وقت طلاق است و با شواهد قرآنی مختلف قابل تایید است. نتیجه آنکه،  قرآن کریم با تعبیر ﴿سراحا جمیلا﴾ زاویه دید متفاوتی را نسبت به موضوع طلاق ارایه می­کند که گفتمان حاکم بر آن، ممانعت از آزار زنان و تجاوز به حقوق ایشان به هنگام طلاق است.  افزون بر این، یافته­های ریشه­شناختی این مقاله نشان می­دهد که ریشه ی عربی «س-ر-ح» در زبان­های سامی پیش­گفته به دو صورت خود را نشان می­دهد؛ نخست، «س-ر-ح» و دوم «ش-ل-ح».

نویسندگان

محمود مکوند

گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

باقر عباسی فرد

دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آموزشی علوم قرآن و حدیث دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آلوسی، محمود بن عبدالله(۱۴۱۵ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم ...
  • آیتی، عبدالمحمد(۱۳۷۴). ترجمه قرآن. تهران: سروش ...
  • امین، نصرتبیگم(بی تا). تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن. بی ...
  • ابنجوزی، عبدالرحمن بن علی(۱۴۲۲ق). زاد المسیر فی علم التفسیر. تحقیق: ...
  • ابن درید، محمدبن حسن(۱۹۸۸م). جمهره اللغه. بیروت: دار العلم للملایین ...
  • ابنعاشور، محمدطاهر(۱۴۲۰ق). التحریر و التنویر. بیروت: موسسه التاریخ العربی ...
  • ابنعاشور، محمدطاهر(۱۹۷۶م). دیوان النابغه الذبیانی. الجزائر: الشرکه التونسیه للتوزیع و ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم(۱۴۱۴ق). لسان العرب. بیروت: دار صادر ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی(۱۴۰۸ق). روض الجنان و روح الجنان ...
  • ارفع، کاظم(۱۳۸۱). ترجمه قرآن. تهران: فیض کاشانی ...
  • ازهری، محمدبن احمد(۱۴۲۱ق). تهذیب اللغه. تحقیق: محمد عوض مرعب. بیروت: ...
  • الهی قمشهای، مهدی(۱۳۸۰). ترجمه قرآن. قم: فاطمه الزهراء ...
  • انصاریان، حسین(۱۳۸۳). ترجمه قرآن. قم: اسوه ...
  • پاینده، ابوالقاسم(۱۳۵۷). ترجمه قرآن. تهران: جاویدان ...
  • تبریزی، خطیب(۱۴۱۲ق). شرح دیوان عنتره. بیروت: دار الکتب العربی ...
  • تیمی، یحیی بن سلام(۱۴۲۵ق). تفسیر یحیی بن سلام. بیروت: دار ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد(۱۴۰۷ق). تاج اللغه و صحاح العربیه. تحقیق: ...
  • حقی بروسوی، اسماعیل بن مصطفی(بی تا). روح البیان. بیروت: دارالفکر ...
  • حوی، سعید(۱۴۲۴ق). الاساس فی التفسیر. القاهره: دار السلام ...
  • دهلوی، احمدبن عبدالرحیم(بی تا). ترجمه قرآن. سراوان: نور ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(۱۴۱۲ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: ...
  • رضایی اصفهانی، محمدعلی(۱۳۸۳). ترجمه قرآن. قم: دارالذکر ...
  • رضوانی، محمود ابراهیم(۲۰۱۰م). دیوان الاعشی الکبیر. دوحه: وزاره الثقافه و ...
  • رهنما، زینالعابدین(۱۳۵۴). ترجمه و جمعآوری تفسیر. تهران: سازمان اوقاف ...
  • زبیدی، مرتضی(۱۴۱۴ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دارالفکر ...
  • زمخشری، محمود(۱۴۰۷ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دار الکتاب ...
  • سمین حلبی، احمدبن یوسف(۱۴۱۷ق). عمده الحفاظ فی تفسیر اشرف الالفاظ. ...
  • شعرانی، ابوالحسن(۱۳۷۴ش). قرآن مجید با ترجمه فارسی و خواص سور ...
  • شوکانی، محمد(۱۴۱۴ق). فتح القدیر. دمشق: دار ابن کثیر ...
  • صادقی تهرانی، محمد(۱۳۸۸). ترجمان فرقان. قم: شکرانهصافی، محمود(۱۴۱۸ق). الجدول فی ...
  • صالحی، انوار محمود و سامرائی، احمد هاشم(۱۴۳۱ق). دیوان ابی داود ...
  • صفوی، کوروش(۱۳۸۷ش). درآمدی بر معنی شناسی. تهران: سوره مهر ...
  • طباطبایی، محمد حسین(۱۳۹۰ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: موسسه الاعلمی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن(۱۳۷۲). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تصحیح: ...
  • طبری، محمدبن جریر(۱۴۱۲ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار ...
  • طبری، محمدبن جریر(۱۳۵۶). ترجمه تفسیر طبری. تصحیح :حبیب یغمایی. تهران: ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد(۱۳۷۵). مجمع البحرین و مطلع النیرین. تحقیق: ...
  • طوسی، محمدبن حسن(بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن. مقدمه: شیخ ...
  • عکبری، عبدالله بن حسین(۱۴۱۹ق). التبیان فی اعراب القرآن. ریاض: بیت ...
  • علی، جواد(۱۴۲۲ق). المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام. بیروت: دار ...
  • فخررازی، ابوعبدالله محمد بن عمر(۱۴۲۰ق). مفاتیح الغیب. بیروت: دار احیاء ...
  • فراء، یحیی بن زیاد(۱۹۸۰م). معانی القرآن. تحقیق: محمدعلی نجار و ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد(۱۴۰۹ق). کتاب العین. قم: هجرت ...
  • قرشی بنابی، علیاکبر(۱۳۷۵ش). تفسیر احسن الحدیث. تهران: بنیاد بعثت.قرطبی، محمدبن ...
  • لیکاف، جورج؛ جانسون، مارک(۱۹۸۰م). استعاره هایی که با آنها زندگی ...
  • مراغی، احمد مصطفی(بی تا). تفسیر المراغی. بیروت: دارالفکر ...
  • مشکور، محمدجواد(۱۳۵۷). فرهنگ تطبیقی عربی با زبان های سامی و ...
  • مصطفوی، حسن(۱۳۶۸). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ ...
  • مقاتل بن سلیمان، ابوالحسن(۱۴۲۳ق). تفسیر مقاتل بن سلیمان. تحقیق: عبدالله ...
  • مکارم شیرازی، ناصر(۱۳۷۳). ترجمه قرآن. قم: دفتر مطالعات تاریخ و ...
  • موسوی گرمارودی، علی(۱۳۸۴). ترجمه قرآن. تهران: انتشارات قدیانی ...
  • میبدی، احمدبن محمد(۱۳۷۱). کشف الاسرار. تهران: امیرکبیر ...
  • ناظرالجیش، محمدبن یوسف(۱۴۲۸ق). شرح التسهیل المسمی تمهید القواعد بشرح تسهیل ...
  • نسفی، عبدالله بن احمد(۱۴۱۶ق). مدارک التنزیل و حقایق التاویل. بیروت: ...
  • نسفی، عبدالله بن احمد(۱۳۷۶). تفسیر نسفی. تصحیح: عزیزالله جوینی. تهران: ...
  • نگرشی روشمند به جایگاه عهدین در تفسیر قرآن با تکیه بر الگوی نشانه شناختی بینامتنیت [مقاله ژورنالی]
  • DOI: ۱۰.۲۲۰۵۱/TQH.۲۰۱۴.۹۱۶Arberry, A. J. (۱۹۹۶). The Koran Interpreted: A Translation. ...
  • Beaugrande, R. de. And W. U. Dressler (۱۹۹۲), Introduction to ...
  • Bell, Richard (۱۹۶۰). The Qur’ān: translated with a critical rearrangement ...
  • Brown, Keith & Jim Miller, (۲۰۱۳), The Cambridge Dictionary of ...
  • Crystal, David, (۲۰۰۸), A Dictionary of Linguistics and Phonetics, ۶th ...
  • Gesenius, H. W. F, (۱۹۷۹), Gesenius' Hebrew and Chaldee Lexicon ...
  • Jastrow, Marcus, (۱۹۰۳), A Dictionary of the Targumim, the Talmud ...
  • Jennings, William, (۱۹۲۶), Lexicon to the Syriac New Testament, Oxford: ...
  • Lane, E.W, (۱۸۶۳), Arabic- English Lexicon, London: Williams & Norgate ...
  • Moscati, Sabatino, Spitaler, Anton, Ullendorff, Edward & von Soden, Wolfram, ...
  • O'leary, De Lacy (۱۹۲۳), Comparative Grammar of the Semitic Languages, ...
  • Payne Smith, Robert, (۱۹۰۳), A Compendious Syriac Dictionary, Oxford: Clarendon ...
  • Picktall, Marmaduke, The meaning of the glorious Quran, Osemania Oriental, ...
  • Wilson, William, (۱۸۷۰), The Bible Student´s Guide,United States: Macmillan ...
  • Wright, William, (۱۸۹۰), Lectures on the Comparative Grammar of the ...
  • Zammit, Martin R, ۲۰۰۲, A comparative lexical study of Quranic ...
  • نمایش کامل مراجع