تفسیر آیه «علیکم انفسکم» بر اساس خودباشی
محل انتشار: مجله پژوهش های قرآن و حدیث، دوره: 56، شماره: 1
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 138
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JQST-56-1_011
تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402
چکیده مقاله:
در مورد مسئله اساسی نفس، حداقل دو رویکرد شناخته شده و یک رویکرد گمنام وجود دارد: ۱. رویکرد «معرفت نفس»؛ ۲. رویکرد «دشمن انگاری نفس»؛ ۳. رویکرد «میزان انگاری نفس» که با عنوان «خودباشی» در این مقاله به روش تحلیلی تبیین شده است. نتیجه اصلی این مقاله این است که آیه ۱۰۵ سوره مائده (یا آیه علیکم انفسکم) عمیق تر فهمیده شود؛ چون به دلیل معنای لغوی، سیاق و دیگر آیات و روایات، قابلیت تفسیر بر اساس خودباشی را دارد. ۱. اقتضای لغت این است که ملازمت با نفس فقط در مراقبت و حفظ نیست؛ بلکه میزان قراردادن آن هم هست؛ ۲. سیاق آیه نشان می دهد، نفس در اینجا معنایی فردی و شخصی دارد و در مقابل غیر (دیگران) قرار دارد؛ ۳. دیگر آیات قرآن که اطمینان نفس را میزان می دانند و نیز قلب را حریم امن الهی توصیف می کنند، موید این تفسیر هستند که می توان آیه مذکور را بر اساس خودباشی (میزان انگاری نفس) توضیح داد. روایاتی که توصیه به میزان قراردادن نفس هم می کنند، از دیگر شواهد تفسیر آیه بر اساس خودباشی هستند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد هادی مفتح
دانشیار.گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران.
سیدرضا مودب
استاد. گروه علوم قرآن و حدیث ،دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران،
رضا کریمی
دکتری تفسیر تطبیقی، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم ، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :