بازشناسی مبانی تفسیری عبدالرزاق کاشانی در «حقائق التاویل فی دلائل التنزیل‮»‬‬‬

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 27

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQST-56-1_002

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

از کمال الدین عبدالرزاق کاشانی (د. ۷۳۶) عارف و مفسر قرن هشتم، آثاری چند در حوزه تفسیر قرآن برجای مانده است. مشی عارفانه او در آرای تفسیری اش بی تاثیر نبوده و او را به تدوین تفسیری با ویژگی هایی متفاوت از روزگار خویش، موسوم به حقائق التاویل فی دقائق التنزیل سوق داده است. ازاین رو، در این تفسیر به چشم اعتبار نگریسته شد؛ خاصه آنکه مبانی نظری وی در این تفسیر تاکنون در اثری جداگانه، استظهار و بازشناسی نشده اند. بنابراین این جستار به واکاوی و تبیین اهم بنیادهای نظری عبدالرزاق، پیشاتفسیر، پرداخته است. اعتقاد به اعجاز بیانی قرآن، کاربرد مجاز در قرآن، هم بستگی آیات قرآن در افاده معانی یکدیگر، ضرورت تاویل آیات، اعتبار قرائات گوناگون قرآن و لزوم توجه به اسباب نزول آیات، مهمترین مبانی تفسیری عبدالرزاق کاشانی به شمار می روند. چنان که اثر او مشتمل بر دقائق لغوی، ادبی و تاویلی است و وی با تاکید بر مجاز و تاویل و از رهگذر مشی صوفی- عرفانی به صورت بندی تاویلات بر معانی مجازی و مفاهیم رمزی – اشاری در برخی آیات پرداخته است.

کلیدواژه ها:

حقائق التاویل فی دقائق التنزیل ، عبدالرزاق کاشانی ، مبانی تفسیری

نویسندگان

عبدالهادی فقهی زاده

استاد.گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

محمدهادی امین ناجی

استاد.گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه پیام نور. تهران. ایران

سیدمحمد منصور طباطبایی

دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سیدفخرالدین اسماعیلی سوق

دانشجوی دکتری، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن تیمیه الحرانی، احمد بن عبدالحلیم، مجمع الفتاوی، المدینه النبویه، ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار اصدار، ...
  • اصفهانی، محمدرضا، الاذهان فی علم الاصول، تحقیق: موسسه آل­البیت (ع) ...
  • اصفهانی، ابو منصور، ترجمه عوارف المعارف، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، ...
  • الاهوازی، حسن بن علی، الوجیز فی شرح قرائات القراه الثمانیه ...
  • آشوری، حسین، «تاثیر اختلاف قرائات در تفسیر»، پژوهش­های قرآنی، دوره ...
  • آملی، سیدحیدر، جامع­الاسرار و منبع­الانوار، تهران، مرکز انتشارات علمی و ...
  • بابایی، علی اکبر، علوم قرآنی۴، تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ...
  • بی­نام، تفسیر عربی، مشهد، کتابخانه آستان قدس، شماره ۶۹، بی­تا ...
  • التهانوی، محمد علی بن علی، کشاف اصطلاحات الفنون، تصحیح علی ...
  • الجرجانی، ابوبکر عبدالقاهربن عبدالرحمن­بن­محمد، اسرار البلاغه، تحقیق محمود محمد شاکر، ...
  • الجوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح: تا­ج­اللغه و صحاح­العربیه، تحقیق: احمد ...
  • حکیم، سید محمد باقر، علوم القرآن، قم، مجمع الفکر الاسلامی، ...
  • حکیم، سید محمدحسین، «کتاب های موجود در کتابخانه ربع رشیدی»، ...
  • حمیری، نشوان بن سعید، شمس العلوم، تحقیق: العمری، حسین بن ...
  • خطیب قزوینی، جلال­الدین محمد بن عبدالرحمن عمر ابوالمعالی، الایضاح فی ...
  • خلف الله، محمد و زغلول سلام، محمد، ثلاث رسائل فی ...
  • خمینی موسوی، رو ح الله، مناهج الوصول الی علم الاصول، ...
  • ، شرح دعای سحر، ترجمه احمد فهری، چاپ دوم، تهران، ...
  • خویی، ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، قم، موسسه احیاء آثار ...
  • دهخدا، علی اکبر، لغتنامه، چاپ دوم (دوره جدید)، تهران، انتشارات ...
  • دهقان­منگابادی، بمانعلی،« بررسی انتقادی روش تاویل گرایانه کمال الدین عبدالرزاق ...
  • رازی، شیخ ابوالفتوح، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر ...
  • الرشید، عماد الدین محمد، اسباب النزول و اثرها فی بیان ...
  • رضایی اصفهانی، محمدعلی، منطق تفسیر قرآن (۱)، قم، جامعه المصطفی ...
  • زرکشی، بدرالدین، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، ...
  • سبحانی، جعفر، تهذیب الاصول، قم، موسسه النشر الاسلامی، ۱۴۰۵ ق ...
  • السکاکی، یوسف بن ابی­بکر، مفتاح العلوم، تصحیح: نعیم زرزور، دارالکتب، ...
  • سمرقندی، نصر بن محمد، تفسیر بحرالعلوم، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۶ق ...
  • سمنانی، علاء­الدوله، خمخانه وحدت، تهران، انتشارات کومش، ۱۳۸۵ش ...
  • سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن، الاتقان فی علوم القرآن، تحقیق: محمد ...
  • شاکر، محمدکاظم، روش های تاویل قرآن، قم، بوستان کتاب، ۱۳۷۶ش ...
  • ، مبانی و روش های تفسیری، قم، مرکز جهانی علوم ...
  • شنقیطی، محمدامین، منع المجاز فی المنزل للتعبد و االعجاز، قاهره، ...
  • نقدی بر تفکر انکار مجاز در قرآن [مقاله ژورنالی]
  • صادقی، سیدجعفر، نقش قرینه­شناسی در تفسیر قرآن، تهران، شریعت، ۱۳۹۴ ...
  • طباطبائی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح: ...
  • طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ...
  • عبدالغفار، السید احمد، النص القرآنی بین التفسیر و التاویل، بیروت، ...
  • عکبری، عبدالله بن حسین، التبیان فی اعراب القرآن، ریاض، بیت ...
  • فاکر میبدی، محمد، «اختلاف قرائات و نقش آن در تفسیر ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، قم، نشر هجرت، ۱۴۰۹ق ...
  • فقهی­زاده، عبدالهادی، پژوهشی در نظم قرآن، تهران، سخن، ۱۳۹۳ ...
  • ، علامه مجلسی و فهم حدیث، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۹ ...
  • فقهی­زاده، عبدالهادی و توکلی­محمدی، نرجس، «تحلیل انتقادی دیدگاه­ها درباره چیستی ...
  • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق ...
  • قیصری، داود، شرح فصوص الحکم، تصحیح و تحقیق سیدجلال آشتیانی، ...
  • فیض­کاشانی، ملامحسن، سراج السالکین (منتخب مثنوی معنوی)، تهران، میراث مکتوب، ...
  • کاشانی، کمال­الدین عبدالرزاق بن احمد، حقائق التاویل فی دقائق التنزیل، ...
  • ، مجموعه رسائل و مصنفات، تصحیح و تعلیق: مجید هادی­زاده، ...
  • مصطفوی، حسن، روش علمی در ترجمه و تفسیر قرآن مجید ...
  • مطلوب، احمد، معجم المصطلحات البلاغیه و تطورها، بیروت، مکتبه لبنان ...
  • مظفر، محمدرضا، اصول الفقه فی مباحث الالفاظ و الملازمات العقلیه ...
  • معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، قم، التمهید، ۱۳۸۶ش ...
  • ، علوم قرآنی، قم، التمهید، ۱۳۸۷ش ...
  • ، «تفسیر قرآن به قرآن و جایگاه سنت/سخنرانی»، پژوهش­های قرآنی، ...
  • مودب، سیدرضا، مبانی تفسیر قرآن (ویرایش دوم)، چاپ سوم، قم، ...
  • موسوی، میرمحمود، «حقائق التاویل تفسیری نویافته»، میراث شهاب، شماره ۳۹ ...
  • نمایش کامل مراجع