بازیابی گونه ها و روابط فواصل آیات یک سوره

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 44

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQST-54-1_002

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

فاصله، پدیده ای بلاغی و اعجازی در پایان آیه قرآن است که از نظر لفظی و ظاهری به موضوع زیباشناختی و موسیقایی آیات یک سوره مربوط می شود؛ اما از جنبه دلالی و معنایی نیز عبارات و جملات پایانی آیات یک سوره با محتوای آیه خود ارتباط معنایی محکم و وثیقی دارند. اکنون می توان پرسید که گونه های جملات و عبارات پایانی آیات در یک سوره قابل شناسایی هستند؟ آیا روابط آن­ها را می توان تحت یک قاعده بیان کرد؟ با دقت نظر حداقل چهار نوع از فواصل دلالی در یک سوره قرآن قابل بازشناسی است: آیات و فواصل یکسان؛ آیات متفاوت و فواصل یکسان؛ فواصل به هم نزدیک معنایی و فواصل دیگر. اما یک فاصله می تواند علاوه بر رابطه معنایی با آیه خود، یکی یا بیشتر از روابط را در سوره داشته باشد: رابطه با محتوای سوره، رابطه با سیاق، رابطه با آیه بعد، رابطه فاصله آیه اول با محتوای سوره و رابطه فاصله آیه آخر با محتوای سوره. برای هر کدام از گونه ها و روابط، نمونه هایی از آیات با توجه به تفاسیر یاد شده است. این پژوهش با روش نقلی – وحیانی و شیوه توصیفی-تحلیلی، در صدد بیان انواع فاصله آیات و روابط و مناسباتی است که فواصل در یک سوره دارد.

نویسندگان

علی اصغر آخوندی

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی شاهرود

سید حسن قاضوی

استادیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران؛

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • . قرآن کریم ...
  • . آخوندی، علی اصغر (۱۳۹۵). «بررسی تطبیقی تعاریف فاصله قرآنی». ...
  • . (۱۳۹۴). فواصل و چگونگی ارتباط معنایی آن­ها با آیات. ...
  • . آخوندی، علی اصغر؛ ربیعی، محمدرضا (۱۳۹۹). «بررسی ساختارشناسانه و ...
  • . ابن اثیر، نصرالله بن محمد (؟). المثل السائر فی ...
  • . ابن فارس، احمد بن فارس بن زکریا (۱۳۹۹). معجم ...
  • . ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴). لسان العرب. بیروت، ...
  • . ابوحسان، جمال محمود. (۱۴۳۱). الدلالات المعنویه لفواصل الآیات القرآنیه. ...
  • . ابوسعود، محمد بن محمد (؟). ارشاد العقل السلیم الی ...
  • . اتابکی، پرویز (۱۳۹۱). فرهنگ جامع کاربردی فرزان عربی – ...
  • . اسکافی، محمد بن عبدالله (۱۴۲۲). دره التنزیل و غره ...
  • . بابایی، علی اکبر؛ عزیزی کیا، غلامعلی؛ روحانی راد، مجتبی ...
  • . باقلانی، محمد بن طیب (۱۹۹۷). اعجاز القرآن. قاهره، دار ...
  • . بدوی، احمد احمد (۲۰۰۵). من بلاغه القرآن. قاهره، نهضه ...
  • . جعفری، یعقوب (۱۳۸۶). «دلالت سیاق و نقش آن در ...
  • . جوادی آملی، عبدالله (۱۳۹۱). تسنیم؛ تفسیر قرآن کریم. قم، ...
  • . حسناوی، محمد (۱۴۰۶). الفاصله فی القرآن. بیروت، المکتب الاسلامی ...
  • . حسینی، سیدعلی اکبر (۱۳۷۸). «وحدت موضوعی سوره های قرآن ...
  • . خامه گر، محمد (۱۳۸۱). «درآمدی بر تفسیر ساختاری قرآن». ...
  • . خطیب، عبدالکریم (۱۳۹۵). اعجاز القرآن فی دراسه کاشفه لخصائص ...
  • . راغب اصفهانی (؟). معجم مفردات الفاظ القرآن. بی جا، ...
  • . رمانی، علی بن عیسی، خطابی و عبدالقاهر جرجانی (۱۳۸۷). ...
  • . زرکشی، محمد بن عبدالرحمان (۱۴۱۵). البرهان فی علوم القرآن. ...
  • . زمخشری، محمد بن عمر (؟). الکشاف عن حقایق التنزیل ...
  • . سامرایی، فاضل صالح (۱۴۱۸). التعبیر القرآنی. عمان، دار عمار ...
  • . سیوطی، جلال الدین (؟). الاتقان فی علوم القرآن. بیروت، ...
  • . طباطبایی، سید محمد حسین (۱۳۷۰). تفسیر المیزان. ترجمه سید ...
  • . عامر، فتحی احمد (۱۹۸۸). فکره النظم بین وجوه الاعجاز ...
  • . عباس، فضل حسن (۱۹۹۱). اعجاز القرآن الکریم. عمان ...
  • . عبدالحمید، مصطفی شعبان (۱۴۲۸). المناسبه فی القرآن: دراسه لغویه ...
  • . فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۱۰). کتاب العین. قم، انتشارات ...
  • . فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (۱۴۲۶). القاموس المحیط. بیروت، موسسه ...
  • . لاشین، عبدالفتاح (۱۴۰۲). من اسرار التعبیر فی القرآن، الفاصله ...
  • . مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۷). قرآن شناسی۱. تدوین توسط محمود ...
  • . مطعنی، عبدالعظیم ابراهیم محمد (۱۴۱۳). خصائص التعبیر القرآنی و ...
  • . معرفت، محمد هادی (۱۳۸۶). التمهید فی علوم القرآن. قم، ...
  • . نصار، حسین (۱۹۹۹). الفواصل. قاهره، مکتبه مصر ...
  • نمایش کامل مراجع