کاربرد واژه «هذیان» متناظر با شبکه معنایی خرافات در متون اسلامی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 79

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHIC-55-2_002

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

مقاله حاضر، واژه پر کاربرد «هذیان» را در ادبیات مسلمانان ذیل شبکه واژگانی خرافات، که همگی محتوایی تخفیف آمیز و نگرشی انتقادی دارند، مطالعه نموده است. شواهد ارائه شده نشانگر آن است که نگرش انتقادی از همان ابتدا در میان برخی متفکران مسلمان وجود داشته و در رفع و طرد باورهای دیگران از این واژه استفاده می شده است؛ از این رو، متون اولیه صدر اسلام تاکنون براساس رهیافت تاریخ اجتماعی زبان و با تامل در تحولات تاریخی مورد مداقه قرار گرفته و ذهنیت و باور نویسندگان مسلمان در حوزه های متعدد علوم (فرق، فلسفه، عرفان و...)، به ویژه در تنازعات دینی و درون دینی واکاوی شده است و در نهایت، مطالعات و یافته ها نشان داده که هیچ تغیر مفهومی در معنای این واژه در سیر تاریخی خود صورت نپذیرفته است و همان ذهنیت به کارگیری اولیه، در حال حاضر نیز در گفتار و نوشتار نویسندگان مسلمان حاکم و پابرجاست.

نویسندگان

کامیار شیراوند

دانشگاه آزاد اسلامی واحد نهاوند

نصراله پور محمدی املشی

گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن اثیر، عزالدین علی بن محمد (۱۳۷۱ش). الکامل فی التاریخ. ...
  • ابن اعثم کوفی، ابو محمد احمد ابن علی (۱۳۲۷ ش). ...
  • ابن جوزی، جمال الدین عبدالرحمن بن علی (۱۴۱۲ ق). المنتظم ...
  • ابن حزم، ابو محمد علی بن احمد (۱۴۱۶ ق). الفصل ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد (۱۳۷۵ ش). تاریخ ابن خلدون. ...
  • ابن سعد، محمد بن سعد بن منیع (۱۴۲۱ ق). طبقات ...
  • ابن عبری، ابوالفرج یوحنا بن تاج الدین (۱۳۷۷ ش). تاریخ ...
  • ابن العجمی، احمدبن ابراهیم (۱۴۱۷ ق). کنوزالذهب فی تاریخ حلب. ...
  • ابن عطیه، جمیل حمود (۱۴۲۳ ق). ابهی المداد فی شرح ...
  • ابن کثیر، ابوالفداء اسماعیل بن عمر (۱۴۰۷ ق). البدایه و ...
  • ابن میمون، موسی بن میمون (۱۹۷۲م). دلاله الحائرین. تصحیح حسین ...
  • اتکینسون، ریتال (۱۳۸۳ ش). زمینه روانشناسی هلیگارد. ترجمه محمدتقی براهنی. ...
  • ازدی، یزید بن محمد (۱۴۲۷ ق). تاریخ الموصل. تصحیح احمد ...
  • بحرانی، ابن میثم (۱۴۱۷ ق). شرح نهج البلاغه. ترجمه محمدی ...
  • بحرانی، سید هاشم (۱۴۱۳ ق). مدینه المعاجز الائمه الاثنی عشر ...
  • بلاغی، محمد جواد (۱۴۰۵ ق). الهدی الی دین المصطفی. چاپ ...
  • ترکمان، اسکندر بیگ (۱۳۸۲ ش). تاریخ عالم آرای عباسی. تحقیق ...
  • تهانوی، محمدعلی (۱۹۹۶م). موسوعه کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم. چاپ ...
  • پاینده، ابوالقاسم (۱۳۸۲ ش). مقدمه نهج الفصاحه. چاپ چهارم. تهران: ...
  • جاهودا، گوستاو (۱۳۶۳ ش). روانشناسی خرافات. ترجمه محمدتقی براهنی. تهران. ...
  • جوینی، علاء الدین عطا ملک بن بهاءالدین محمدبن علی (۱۳۸۵ ...
  • حافظ ابرو، عبدالله بن لطف الله (۱۳۸۰ ش). زبده التواریخ. ...
  • حسنی رازی، مرتضی بن داعی (۱۳۶۴ ش). تبصره العوام فی ...
  • خواند میر، غیاث الدین بن همام الدین (۱۳۸۰ ش). تاریخ ...
  • دشتکی، غیاث الدین منصوربن محمد (۱۳۸۲ ش). اشراق هیاکل النور. ...
  • دینوری، ابوحنیفه (۱۳۷۱ ش). اخبار الطوال. ترجمه محمود مهدوی دامقانی. ...
  • ذهبی، شمس الدین محمد بن احمد (۱۴۱۳ق). تاریخ الاسلام. تحقیق ...
  • رازی، ابوبکر مجمد بن زکریا (۱۳۷۱ ش). السیره الفلسفیه. تصحیح ...
  • راوندی، ابوالحسن سعیدبن عبدالله قطب (۱۳۰۹ ق). الخرائج و الجرائح. ...
  • سجادی، سید جعفر (۱۳۷۳ ش). فرهنگ معارف اسلامی. چاپ سوم. ...
  • ژاکار، آلبروژاک (۱۳۸۰ش). علم و اعتقاد. ترجمه عباس باقری. چاپ ...
  • سهروردی، شهاب الدین یحیی بن حبش {شیخ اشراق}، (۱۳۷۵ ش). ...
  • سیدمن، آ (۱۳۸۶ ش). کشاکش آراء در جامعه شناسی. ترجمه ...
  • شاطبی، ابواسحاق (۱۴۲۰ ق). الاعتصام. چاپ دوم. بیروت: دارالمعرفه ...
  • شرف الدین، عبدالحسین (۱۳۸۳ ش). اجتهاد در مقابل نص. ترجمه ...
  • شعربافیان، حمیدرضا (۱۳۸۳ش). باورهای عامیانه در ایران به گزارش سیاحان ...
  • شوشتری، قاضی نورالله (۱۴۰۹ ق). احقاق الحق و ازهاق الباطل. ...
  • شهرزوری، شمس الدین بن محمد (۱۳۶۵ ش). نزهه الارواح و ...
  • شیخون، لوئیس، خلیل اده و لویس معلوف (۱۹۸۵ م). مقالات ...
  • صالحی امیری، سید رضا (۱۳۸۷ش). خرافه گرایی، چیستی، چرایی. چاپ ...
  • صدوق، محمدبن علی بن بابویه (۱۳۹۵ ش). کمال الدین و ...
  • صرصری، سلیمان (۱۴۱۹ ق). الانتصارات الاسلامیه فی کشف شبه النصرانیه. ...
  • طباخ، محمد راغب (۱۴۰۸ ق). اعلام النبلاء بتاریخ حلب الشهباء. ...
  • طباطبایی، محمد حسین (۱۳۷۴ ش). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمه ...
  • طبری ابو جعفر، محمد بن جریر (۱۳۷۵ ش). تاریخ الامم ...
  • طوسی، نصیر الدین ابوجعفر محمد (۱۳۴۱ ش). کلمات المحققین. چاپ ...
  • طوسی، نصیر الدین ابوجعفر محمد (۱۴۰۵ ق). مصارع المصارع. تصحیح ...
  • طوسی، نصیر الدین ابوجعفر محمد (۱۳۶۱ ش). اساس الاقتباس. تصحیح ...
  • غزالی، ابوحامد محمدبن محمد (۱۴۱۶ ق). مجموعه رسائل الامام الغزالی. ...
  • غزالی، ابوحامد محمدبن محمد (۱۴۲۲ ق). فضائح الباطنیه. تحقیق محمد ...
  • فخر رازی، محمدبن عمر (۱۴۱۱ ق). المباحث المشرقیه فی علم ...
  • فخر رازی، محمدبن عمر (۱۴۲۰ق). تفسیرالکبیر. چاپ سوم. بیروت: مکتب ...
  • فریزر، جیمز (۱۳۸۲ ش). شاخه زرین: پژوهشی در جادو و ...
  • فیروزآبادی، محمدبن یعقوب (۱۴۱۵ ق). القاموس المحیط. چاپ اول. بیروت: ...
  • قزوینی، زکریا بن محمد (۱۳۷۳ ش). آثار البلاد و اخبار ...
  • قسطلانی، احمدبن محمد (۱۴۲۵ ق). المواهب اللدنیه بالمنح المحمدیه. القاهره: ...
  • قیطوری، عامر (۱۳۸۷ ش). زبان، نشانه و معنی. فصلنامه فرهنگ، ...
  • لکهنوی، میرحامد حسین (۱۳۶۶ ش). عبقات الانوار فی الامامه الائمه ...
  • مرزوقی اصفهانی، احمد بن محمد (۱۴۱۷ ق). الازمنه و الامکنه. ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (۱۳۷۸ ش). بحارالانوار الجامعه ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (۱۴۰۴ ق). ایمان و ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (۱۳۶۴ش). حق الیقین. چاپ ...
  • مظفر، محمدحسن (۱۳۷۷ ش). دلائل الصدق. ترجمه محمد سپهری. چاپ ...
  • ملاصدرا، صدرالدین محمدبن ابراهیم (۱۳۶۶ ش). شرح اصول کافی. چاپ ...
  • موسوی، سید عبد الرحیم و گروه محققین (۱۴۲۲ ق). فی ...
  • موسی پور، ابراهیم (۱۳۹۰ ش). خرافات. ۱۵جلد. تهران: بنیاد دایره ...
  • میلانی، سید علی (۱۴۲۷ ق). تشیید المراجعات و تفنید المکابرات. ...
  • واصفی، زین الدین محمود (۱۳۴۹ ش). بدایع الوقایع. تحقیق الکساندر ...
  • همدانی، رشیدالدین فضل الله (۱۳۷۸ ش). جامع التواریخ. تصحیح محمد ...
  • نمایش کامل مراجع