تبیین موقعیت تجاری بغداد در دوره اول خلافت عباسی (۱۳۲-۲۳۲ ق)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 65

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHIC-54-2_006

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

با­ظهور حاکمیت عباسیان در بین­النهرین و بنای بغداد به عنوان دارالخلافه، اهمیت سیاسی و اقتصادی آن منطقه به طور محسوسی رشد یافت. این شهر از اواسط سده دوم ق به یکی از مراکز عمده تحولات اقتصادی جهان اسلام تبدیل شد و با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص (مرز اتصال بین دو جهان شرق و غرب) جایگاه ممتازی در عرصه تجارت­ و بازرگانی کسب کرد. سوال اصلی پژوهش این است که چه دلایل و زمینه­هایی سبب گسترش­ و رشد تجارت بغداد در دوره ­اول خلافت عباسی شد؟ این تحقیق به­روش تاریخی، در تحلیل ­و تبیین چگونگی برآمدن بغداد به عنوان یکی از کانون­های مهم تجارت در این دوره می پردازد. یافته های پژوهش حاکی است که نقش موقعیت­ جغرافیایی­ و سیاسی بغداد و عبور راه های تجاری (خشکی و دریایی) شرق ­و غرب جهان اسلام از بین النهرین با مرکزیت آن و ایجاد امنیت و تاسیسات رفاهی سبب رشد و شکوفایی تجاری آن شهر شد. با توجه به کارکرد تجاری بازرگانی بغداد، این شهر نقش مهمی در گستره تمدن دوره ­اسلامی در عرصه های کشاورزی، صنعت، آموزش­ و علوم ایفا کرد.

کلیدواژه ها:

بغداد ، تجارت ، موقعیت ، دوره اول خلافت عباسی

نویسندگان

ابوالفضل سلمانی گواری

دانش آموخته دکتری تاریخ اسلام. دانشگاه تهران

ابوذر خسروی

استادیار گروه شهرسازی. دانشگاه سلمان فارسی کازرون

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بلخی، فارس­نامه، شیراز: بنیاد فارس­شناسی، ۱۳۷۴ش ...
  • ابن­حوقل، صوره الارض، بیروت: دارالصادر، ۱۹۳۸م ...
  • ‫ابن ­خردادبه ، مسالک ­وممالک، بیروت: دارالصادر، ۱۹۹۲م ...
  • ‫ابن رسته، احمد بن عمر، الاعلاق النفیسه، لیدن: مطبعه بریل، ...
  • ‫ابن ­سعد، طبقات، مترجم: محمود مهدوی دامغانی، تهران: فرهنگ و ...
  • ‫ابن فضلان، احمد، رحله ابن فضلان الی بلاد الترک و ...
  • ‫ابن­فقیه، البلدان، مصحح: یوسف الهادی، بیروت: عالم الکتب، ۱۴۱۶ق ...
  • ‫ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون (العبر و دیوان المبتدا)، بیروت: ...
  • ابن مسکویه، تجارب الامم ، مترجم، ابوالقاسم امامی ، تهران ...
  • ‫ابو­الفدا، اسماعیل بن علی، تقویم البلدان، قاهره: مکتبه الثقافه الدینیه، ...
  • ا.آ.بلیایف، «اوضاع اقتصادی قلمرو خلافت عباسی» معارف اسلامی (سازمان اوقاف) ...
  • ‫ادریسی، محمدبن محمد، نزهه المشتاق فی اختراق الافاق ، بیروت: ...
  • ‫اشپولر، برتولد، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی ، مترجم: ...
  • ‫اصطخری، ابراهیم بن محمد، المسالک و الممالک، بیروت: دار الصادر، ...
  • بلعمی، تاریخنامه طبری، مصحح: محمد روشن، تهران: سروش، ۱۳۸۰ش ...
  • ‫ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات ، مترجم: عبدالمحمد آیتی ، ...
  • ‫جهشیاری ، محمدبن عبدوس، الوزراآ و الکتاب ، مصحح: مصطفی ...
  • ‫حافظ ابرو، جغرافیای حافظ ابرو، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب، ...
  • حسن، حسن ابراهیم، تاریخ سیاسی اسلام، مترجم: ابوالقاسم پاینده، تهران: ...
  • ‫خطیب بغدادی، احمدبن علی، تاریخ بغداد او مدینه السلام ، ...
  • خوله شا کر دجیلی ، بیت الما ل : پیدایش ...
  • ‫دمشقی، محمد بن ابیطالب، نخبه الدهر فی عجائب البر و ...
  • ‫دوری ، عبدالعزیز، تاریخ العراق الاقتصادی فی القرن الرابع الهجری ...
  • دینوری، ابوحنیفه، اخبارالطوال، ترجمه: محمود مهدوی دامغانی، تهران: نی، ۱۳۷۱ش ...
  • ‫رالف کاوتس، چشم اندازهایی ازجاده ابریشم ازخلیج­فارس تا دریای شرقی ...
  • ‫ربانی زاده، سیدمحمدرحیم، «گردش نظام پولی خلافت عباسی در قالب ...
  • ‫سلیمان دخیل عزب، الفوز بالمراد فی تاریخ بغداد، قاهره: دار ...
  • ‫سیرافی ، سلیمان، سلسله التواریخ (اخبار الصین و الهند)، ترجمه ...
  • ‫شیخلی ، صباح ابراهیم سعید، اصناف در عصر عباسی ، ...
  • ‫‫طبری، تاریخ طبری (تاریخ الرسل و الملوک)، ترجمه : ابوالقاسم ...
  • قزوینی ، زکریا بن محمد، ترجمه آثار البلاد و اخبار ...
  • قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی فی صناعه الانشا، بیروت: ...
  • کاتب بغدادی، قدامه بن جعفر، الخراج، ترجمه : حسین قرچانلو، ...
  • ‫کبیسی، حمدان عبدالمجید، اسواق بغداد حتی بدایه العصرالبویه، بغداد: دارالعربیه ...
  • ‫کاهن، کلود، تاریخ العرب و الشعوب الاسلامیه، بیروت: دارالحقیقه، بی ...
  • فیلیپ خوری حتی، تاریخ عرب، مترجم: ابوالقاسم پاینده، تهران: آگاه، ...
  • ‫قره چانلو، حسین، جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی، تهران: سمت، ۱۳۸۳ش ...
  • ‫متز، آدام، تمدن اسلامی در سده چهارم هجری ، مترجم: ...
  • ‫لسترنج، کای، بلدان الخلافه الشرقیه، بغداد: مکتبه الحیدریه، ۱۴۲۷ه ...
  • ‫لسترنج، کای ، بغداد: فی عهد الخلافه العباسیه ، بغداد: ...
  • ‫مجید زاده، یوسف، تاریخ و تمدن بین­النهرین، تهران: مرکز دانشگاهی، ...
  • ‫مسری، حسین علی، تجاره العراق فی العصر العباسی، کویت: جامعه ...
  • ‫مقدسی ، محمدبن احمد، احسن التقاسیم فی معرفهالاقالیم ، ترجمه ...
  • ‫یاقوت حموی، خطط بغداد فی معجم البلدان ، مصحح: موفق ...
  • ‫یعقوبی، احمد بن اسحاق، البلدان، مترجم: محمدابراهیم آیتی ، تهران: ...
  • یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، مترجم: محمد ابراهیم آیتی، ...
  • Nikita Elisiev, The Middle East in the Middle Ages, Translated ...
  • Antony Natang, the Arabs, their victories and Islam glories, Translated ...
  • Abdul Rahman Hemida, Aalam Al-Goghrafiyen Al-Arab, Damscus, ۱۹۶۹ ...
  • Broomhall, Islam in China, London, ۱۹۱۰ ...
  • Lee Tieh Tsing, The Historical relations between the Arabs and ...
  • Kratchkoniski, the history of the Arab geographical literature, Translated by ...
  • نمایش کامل مراجع