تاریخ اقتصادی طبرستان در دوره اسلامی تا پایان سده چهارم هجری: مزیت های اقلیمی و چندوچون مشاغل

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 53

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHIC-53-1_002

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

سرتاسر دوره اسلامی، ناحیه طبرستان یا مازندران، واقع در شمال ایران، به­سبب بهره مندی از مزیت­های اقلیمی و طبیعی منحصر به­فرد، از جمله برخورداری­اش از خاک حاصلخیز، وجود جنگل­های انبوه و نیز مجاورتش با دریا، زمینه مستعدی برای کشاورزی و تولید محصولات زمینی و درختی و نیز مشاغلی چون ماهی­گیری داشته است. در این مقاله، نویسندگان کوشیده­اند با استناد به منابع کهن و توصیف و تحلیل آنها به بررسی وضع اقتصاد طبرستان در قرون نخستین اسلامی بپردازند. پرسش های اصلی این پژوهش اینهاست: چگونه مزیت­های مورد اشاره تاثیراتی برحوزه اقتصاد طبرستان داشته­اند؟ و هم آن مزیت­ها موجب پدید آمدن چه پیشه­ها و صنایعی شده اند؟ نتیجه پژوهش، آن­گونه­که در این مقاله بازتاب پیدا کرده، این است که به خوبی می دانیم در سرتاسر دوره مذکور، صنایعی چون فرش­بافی، گلیم­بافی، حصیربافی، انواع منسوجات و تولیدات چوبی در طبرستان رونق داشته­است. به علاوه، پیشه­ها و مشاغل زیادی در پیوند با محصولات کشاورزی و مواد کانی و جانوران هوازی و دریازی رایج بوده­­ است.

کلیدواژه ها:

تاریخ اقتصادی طبرستان/ مازندران ، تاریخ کشاورزی مازندران ، تاریخ مشاغل در مازندران ، دریای خزر ، محصولات مازندران

نویسندگان

محمد حیاتی

دانشجوی دکتری گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

قنبرعلی رودگر

استادیار، گروه آموزش الهیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

هادی عالم زاده

استاد، گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آملی، مولانا اولیاء الله، تاریخ رویان، پژوهش و راستینه­گردانی افشین ...
  • آیرین، فرانک، دیوید براونستون، جاده ابریشم،ترجمه محسن ثلاثی، تهران: سروش، ...
  • ابن ­اسفندیار، محمدبن­حسن، تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال آشتیانی، تهران: ...
  • ابن­ حوقل، ابوالقاسم محمد، صوره الارض، بیروت: دارصادر، ۱۹۳۸م ...
  • ابن ربن طبری، علی بن سهل، فردوس الحکمه، ترجمه علی­نقی ...
  • ابن فقیه، ابوبکراحمد بن محمد، البلدان، تحقیق یوسف الهادی، بیروت: ...
  • ابریشمی، محمدحسن،زعفران از دیروز تا امروز (دایره المعارف تولید، تجارت ...
  • ابودلف، قاسم بن عیسی عجلی، سفرنامه ابودلف در ایران، با ...
  • اسلامی، حسین، مازندران در تاریخ، ساری: شلفین، ۱۳۹۰ش ...
  • اشپولر، برتولد، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، مترجم مریم ...
  • اصطخری، ابواسحاق ابراهیم، مسالک و ممالک، بیروت: دارصادر ۲۰۰۴م ...
  • بارتولد، واسیلی ولادیمیروویچ، تذکره جغرافیای تاریخی ایران، ترجمه حمزه سردادور ...
  • باسورث، ادموندکلیفورد، تاریخ غزنویان، ترجمه حسن انوشه، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۵ش ...
  • بلاذری، احمدبن یحیی، فتوح البلدان، بیروت: دار و مکتبه الهلال، ...
  • بلخی، قاضی حمید الدین ابوبکر عمربن محمودی، مقامات حمیدی، به ...
  • بولیت، ریچارد، «اقتصاد و جامعه ایرانی در اوایل دوره اسلامی»، ...
  • همو، پنبه، آب و هوا و شتر در ایران اوایل ...
  • بیهقی، ابوالفضل، تاریخ بیهقی، تصحیح علی­اکبر فیاض، مشهد: دانشگاه فردوسی، ...
  • پطروشفسکی، ایلیا، ترجمه کریم کشاورز، کشاورزی و مناسبات ارضی در ...
  • پوربهمن، فریدون، پوشاک درایران باستان، طراح هلن دارتول، ترجمه هاجر ...
  • ثعالبی نیشابوری، ابو منصور عبدالملک بن ابن محمد بن اسماعیل، ...
  • جیهانی، ابوالقاسم بن احمد، اشکال العالم، علی بن عبدالسلام کاتب، ...
  • حدودالعالم من المشرق الی المغرب، به­کوشش منوچهر ستوده، تهران: کتابخانه ...
  • خاقانی شروانی، افضل­الدین بدیل ابراهیم بن علی حقایقی، دیوان، تصحیح ...
  • دهخدا، علی­اکبر، لغت­نامه، تهران: مجلس شورای ملی، ۱۳۳۵ ش ...
  • دهقانی، محمد، شاهنامه ابومنصوری: تاریخ و ادبیات ایران، تهران: نشرنی، ...
  • راوندی، محمدبن علی بن سلیمان، راحه الصدور و آیه السرور ...
  • رستمی، مصطفی، دست بافته­های سوادکوه، تهران: فرهنگستان هنر، ۱۳۸۶ش ...
  • رشیدالدین فضل الله همدانی، آثار و احیاء، (متن فارسی درباره ...
  • زرین کوب، عبدالحسین، تاریخ مردم ایران، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر، ...
  • زکی، محمد حسن، تاریخ صنایع ایران" بعد از اسلام، ترجمه ...
  • ستوده، منوچهر، از آستارا تا استارباد(آثار و بناهای تاریخی مازندران ...
  • همو، البرزکوه، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، ۱۳۸۹ش ...
  • شافعی­پور، ایوب، «بررسی حیوانات حلال و حرام­گوشت دریایی در فقه ...
  • شیخلی، صباح ابراهیم سعید، اصناف در عصر عباسی، ترجمه هادی ...
  • طالب پور، فریده، تاریخ پارچه و نساجی در ایران، تهران: ...
  • طبری، محمدبن­جریر، تاریخ طبری(تاریخ الرسل و الملوک)، به کوشش محمد ...
  • طوسی، محمد بن محمود بن احمد طوسی، عجائب المخلوقات، به ...
  • غفوری، عاطفه، «زاج»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران،زیر نظر کاظم موسوی ...
  • غیبی، مهرآسا، هشت­هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی، تهران: هیرمند، ...
  • فرای ریچاد، عصر زرین فرهنگ ایران، ترجمه مسعود رجب نیا، ...
  • فهیمی، سید حمید، فرهنگ عصر آهن در کرانه­های جنوب غربی ...
  • قزوینی، زکریا بن محمد، آثارالبلاد و اخبار العباد، بیروت: دارصادر، ...
  • کریستن سن، آرتور، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، ...
  • کولاییان، درویش­علی، کشف مازندران باستان، ساری، گلچینی، ۱۳۹۴ش ...
  • کیا، صادق، شاهنامه و مازندران، تهران: بی نا، ۱۳۵۳ش ...
  • گیلانی، ملاشیخعلی، تاریخ مازندران، تصحیح و تحشیه منوچهر ستوده، تهران: ...
  • لافون.ف، رابینو، ه. ل، صنعت نوغان در ایران، ترجمه و ...
  • لسترنج، گی، جغرافیای تاریخی سرزمین­های خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، ...
  • متز، آدام، تمدن اسلامی در قرن چهارم، ترجمه علیرضا ذکاوتی ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، المختصرالنافع، قم: موسسه المطبوعات الدینیه، ...
  • محمد بن­منورمیهنی، اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید،مقدمه و تصحیح ...
  • مرعشی، میرظهیرالدین، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، به کوشش ...
  • مستوفی قزوینی، حمدالله بن ابی بکربن محمد بن نصر، نزهه ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ...
  • مسکویه رازی، ابوعلی، تجارب­الامم، به کوشش ابوالقاسم امامی، تهران: سروش، ...
  • مقدسی، ابو عبدالله محمد بن احمد، احسن التقاسیم فی معرفه ...
  • منوچهری دامغانی، دیوان منوچهری دامغانی، به کوشش محمد دبیر سیاقی، ...
  • مهجوری، اسماعیل، تاریخ مازندران، تهران: توس، ۱۳۸۱ش ...
  • ناصر خسرو، سفرنامه، به تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران: زوار، ...
  • نعمانی، فرهاد، تکامل فئودالیسم در ایران، جلد اول، تهران: خوارزمی، ...
  • وولف، هانس ا.، صنایع دستی کهن ایران، ترجمه سیروس ابراهیم­زاده، ...
  • ویلسون، ج. کریستی، تاریخ صنایع ایران، ترجمه عبدالله فریار، تهران: ...
  • یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت: دارصادر، ۱۹۹۵م ...
  • یاوری، حسین، شناخت صنایع دستی ایران، تهران: مهکامه، ۱۳۹۰ش ...
  • نمایش کامل مراجع