نقش تاریخ در مجادلات کلامی شیخ مفید پیرامون واقعه جمل

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 59

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHIC-52-2_007

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

کتاب الجمل با هدف اثبات حقانیت امام علی(ع) در جنگ جمل نگاشته شد. نظرات کلامی فرق معاصر شیخ مفید نسبت به این واقعه، در ترغیب او برای تالیف این تک نگاری وگزینش او از روایات تاریخی نبرد جمل موثر بود. پرسش این است که شیخ مفید متاثر از کدام شرایط فکری زمانه و با تاکید بر چه شاخصه هایی روایات جنگ جمل را گرد آورد و هدف خود را از تالیف کتاب تحقق بخشید؟ نتیجه این پژوهش، متکی بر تحلیل متن کتاب الجمل است و حاکی از اینکه شیخ مفید در تقابل با دو باور در حال گسترش در جامعه آن روز، در خصوص حقانیت عملکرد صحابه حاضر در راس دو سپاه و نیز نظریه «سران بر حق/ یاران بر باطل» اثر خود را بر سه محور نگاشت: عدول آشکار اصحاب جمل از دستورات دین اسلام؛ پافشاری آنها بر جنگ، رد اجتهاد و توبه آنها؛ فضائل امام علی(ع).

کلیدواژه ها:

The Book of Jamel by Mufid ، Imam 'Ali ، the Battle of Jamel ، Muʿtazila ، Sunni Islam ، Shia

نویسندگان

لیلا نجفیان رضوی

Assistant Professor, Department of History, Ferdowsi University of Mashhad

مریم عزیزیان

Assistant Professor, Department of History, Ferdowsi University of Mashhad

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن اثیر، عزالدین، الکامل فی التاریخ، بیروت: دارصادر- داربیروت، ۱۳۸۵ ...
  • ابن جوزی، علی بن محمد، المنتظم فی تاریخ الامم و ...
  • ابن حزم، الفصل فی الملل والاهواء و النحل، قاهره: مکتبه ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت: دارالفکر، ...
  • اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین واختلاف المصلین، تصحیح: هلموت ...
  • اشعری قمی، سعد بن عبدالله، المقالات و الفرق، تصحیح محمد ...
  • اصفهانی، ابونعیم، الامامه والرد علی الرافضه، محقق: علی بن محمد ...
  • بارانی، محمدرضا، بررسی تاریخی تعامل فکری سیاسی امامیه با فرقه ...
  • باقلانی، ابوبکر، تمهید الاوائل فی تلخیص الدلائل، تحقیق عماد الدین ...
  • بخشی، منصوره، تاریخ نگاران امامیه و روش ها و گونه ...
  • بغدادی، عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، بیروت: دار الآفاق الجدیده، ۱۹۷۷ ...
  • بهرامیان، علی، «اصحاب حدیث و مساله تاریخ نیم­سده اول هجری»، ...
  • همو، «جمل، جنگ» در دایره­المعارف بزرگ اسلامی، تهران: مرکز دائره ...
  • جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع ...
  • خادملو، مهدی­رضا،«بازشناسی دیدگاههای فرق درباره جنگ جمل»، نامه تاریخ­پژوهان، شماره ...
  • همو «کتاب­شناسی جنگ جمل»، نامه تاریخ­پژوهان، شماره۲۳، صص۵۲-۲۲، پاییز۱۳۸۹ ...
  • خانجانی، قاسم، شیخ مفید و تاریخ نگاری، قم: حوزه و ...
  • خلیلی فر، سمانه، «ملاحظاتی درباره جنگ جمل و جمل نگاری»، ...
  • ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، تحقیق ...
  • رابینسون، جیس، اف، تاریخ نگاری اسلامی، ترجمه مصطفی سبحانی، تهران: ...
  • شهرستانی، محمد بن عبد الکریم، الملل والنحل، بی جا: موسسه ...
  • ابن حنبل، مسند، تحقیق محمد بن سعید قحطانی، بی جا: ...
  • طوسی، محمد، فهرست، نجف: انتشارات مکتبه المرتضویه، بی تا ...
  • قاضی عبد الجبار، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، بی ...
  • کاشفی، محمدرضا، کلام شیعه ماهیت، مختصات و منابع، تهران: پژوهشگاه ...
  • کرمر، جوئل، احیای فرهنگی در عهد آل بویه: انسانگرایی در ...
  • مفتخری، حسین، باقریزاد گنجی، نبی اله، «بازشناسی جنگهای امیرالمومنین علی(ع) ...
  • مفید، محمد، الجمل، ترجمه مهدوی دامغانی، تهران: نشر نی، ۱۳۶۷ ...
  • همو، مصنفات الشیخ المفید (الجمل والنصره لسید العتره فی حرب ...
  • مکدرموت، مارتین، اندیشه­های کلامی شیخ مفید، احمد آرام، تهران: موسسه ...
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال، قم: جامعه مدرسین، ۱۴۰۷ ...
  • نجفیان­رضوی، لیلا، «تاریخ نگاری شیعیان امامی مذهب در آغاز دوره ...
  • ولوی، علی محمد، تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی، تهران: ...
  • هدایت پناه، محمدرضا، «بررسی روش­شناسانه­ی کتاب الجمل و النصره لسید ...
  • نمایش کامل مراجع