بررسی ابعاد مختلف تجلی هنر و موسیقی در عرفان ایرانی

عرفان ایرانی به عرفان مانوی، مسیحی، بودایی و نگرش اسلامی تکیه­دارد، بر این اساس در هر تفکر عرفانی، موسیقی، ابزارها، آلات، لحن ها، موسیقی دانان، نوازندگان و هنرمندانی حضوردارند که در هزاره عرفان ایرانی زیسته اند. عرفان، سبب تنزیه موسیقی می شود و این امر نه تنها در موسیقی، که در سایر هنرها از قبیل مجسمه سازی، نگارگری، نقاشی، طراحی اسلیمی و ….نیز صادق است. گویی مفاهیمی که در عالم مجردات مورد مکاشفه قرار گرفته اند، به تصویر در می آیند. در موسیقی این چنین است، از فواصل طبیعی ماهور، به سمت شور حرکت می شود، از آنجا به نوا و راست پنجگاه می رود و در نهایت به حدی مجرد می شود که ما به ازای خارجی برای آن یافت نمی شود. گویی وقتی آن موسیقی به گوش می رسد، ابتدای خلقت متصور می شود. در این مقاله شما را با اهمبت تجلی موسیقی در عرفان و نقش هنر و موسیقی عرفانی از مناظر مختلف آشنا خواهیم کرد.