تبیین جایگاه محرمیت در پیکره بندی فضایی خانه های تاریخی دزفول در دوره پهلوی

نقش محرمیت و جایگاه آن در ساختار اجتماعی یکی از شاخصه های قابل تامل در معماری خانه ایرانی است که شناخت پیرامون آن طی دوره های تاریخی، می تواند مورد توجه پژوهشگران و طراحان قرار گیرد. مقاله حاضر با هدف تبیین جایگاه محرمیت در پیکره بندی فضایی خانه های دزفول در دوره پهلوی سعی بر آن دارد تا به این پرسش پاسخ دهد که: در ریزفضاهای مربوط به خانه های این دوره در دزفول، محرمیت از چه جایگاهی برخوردار می باشد؟ و در این راستا فرض بر آن است که محرمیت در ریزفضای خانه های این دوره مورد توجه واقع شده است. پژوهش حاضر به روش ترکیبی، بر مبنای داده های کمی مستخرج از نرم افزار A-Graph و تحلیل داده های به دست آمده به روش استدلال منطقی صورت می گیرد. از میان خانه های دزفول در دوره پهلوی ۱۰ خانه به عنوان نمونه های موردی و به روش هدفمند با توجه به اصالت نمونه ها انتخاب شده و سه شاخص از نحو فضا شامل «عمق میانگین، عدم تقارن نسبی و هم پیوندی» در این خانه ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد ریزفضاهای مربوط به خانه های دزفول در دوره پهلوی را می توان در سه سطح ریزفضاهای با محرمیت «بالا، میانه و کم» دسته بندی نمود و هم نشینی این سه سطح موجب ایجاد سلسله مراتب فضایی در پیکره بندی خانه های دوره پهلوی در دزفول شده است.