نظام خدمت وظیفه و تعلیق سرمایه اجتماعی

هر سازمان وتشکلی برای اهدافی تشکیل میگردد ومقرر است که به آن اهداف دست یابد. »سازمان خدمت وظیفه« نیز از این امر مستثنی نیست. »اروینگ گافمن« نظریهپرداز اجتماعی، در بررسی »نهادهای تام« به بررسی سازمانهایی میپردازد که در آن افراد در طی فرایند »بازاجتماعی شدن«، »معنای نفس« خود را از دست داده و براساس قواعد نهاد جدید »بازسازی« میشوند. در طی این فرایند، فرد در طی روندی آموزشی، ارتبا ط خود را با جهان خارج از دست داده و از هرآنچه که او را در برابر نظام مقاوم میکند، تهی میشود. از جمله چیزهایی که هر فرد در طی فرایند باز اجتماعی شدن از دست میدهد، سرمایه های اجتماعی و نمادین او است. او تمام البسه شخصی خود را تحویل میدهد، موهای سر خود را میتراشد، به جای نام و نام خانوادگی، شماره-ای دریافت کرده و در نظام سلسله مراتبی قرار میگیرد. از دست دادن سرمایه اجتماعی فضای بیرونی میتواند فشار روانی سنگینی را به هر فرد وارد نماید و در عین حال او را نیازمند آن می-نماید که در جستجوی انواع جدیدی از سرمایه اجتماعی در درون فض ای نهاد تام برآید. بدین ترتیب شکل جدیدی از معانی و دریافتها در نظام کنشی نهاد تام تولید میشود که با جهان بیرون از آن بسیار متفاوت خواهد بود. در این مقاله محققین برآن هستند تا با روش نمونه گیری سهمیه ای و با استناد به مصاحبه های اکتشافی نیم ساخت یافته با دارندگان کارت پایان خدمت، تجارب آنان از دوران خدمت نظام وظیفه را بررسی نموده و دست به اکتشاف اشکال جدید سرمایه اجتماعی ناشی از حضور در یک نهاد تام (نظام خدمت وظیفه) بزنند. بدین ترتیب تصویری جدید از آنچه که میتواند سرمایه اجتماعی تلقی شود را بدست دهند.