مروری بر وضعیت شوری خاک در اراضی دیم ایران

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 59

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LMJ-11-2_001

تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1402

چکیده مقاله:

حدود ۸۰ درصد اراضی کشاورزی جهان به‎صورت دیم کشت می‎شوند و این اراضی نزدیک به۶۰ درصد نیاز غذایی بشر را تامین می‎کنند. با توجه به پراکنش نامناسب بارش در مناطق خشک و نیمه‎خشک، جلوگیری از شور شدن خاک و آب این اراضی بسیار ضروری است. اراضی دیم یکی از مهم‎ترین منابع برای تولید در بخش کشاورزی به‎ویژه در شرایط کنونی است که توسعه اراضی آبی با محدودیت روبه‎رو باشد. یکی از محدودیت‎های مهم که می تواند در توسعه و استفاده از این اراضی موثر باشد، شوری خاک است که افزون بر محدودیت‎های دیگر (کمبود رطوبت و ...)، می­تواند باعث کاهش تولید در این اراضی شود. به‎منظور آگاهی از وضعیت شوری اراضی دیم کشور، در یک پژوهش ملی تعداد ۸۴۹ پایگاه مطالعاتی انتخاب و نمونه‎های خاک از اعماق مختلف تهیه و افزون بر هدایت الکتریکی، برخی ویژگی‎های فیزیکی و شیمیایی آن ها نیز اندازه‎گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار شوری در اراضی دیم با کاربری زراعی (عمق ۳۰-۰ سانتیمتر) به‎ترتیب برابر ۹۷/۵ و ۰/۱۹ دسی‎زیمنس بر متر است. میانگین شوری خاک سطحی این اراضی (عمق ۳۰-۰ سانتیمتر) برابر ۲/۲۸ دسی‎زیمنس بر متر بوده و بیش از ۵۰ درصد خاک­های این اراضی دارای شوری بیش از ۰/۶ دسی‎زیمنس بر متر بودند. همچنین، نتایج تحلیل مولفه اصلی نشان داد تغییرپذیری شوری خاک در اراضی دیم، تحت تاثیر ویژگی‎های اقلیمی (مثل دما و بارش و سایر شاخص‎های منتج‎ شده از این دو عامل شامل شاخص‎های بارش استانداردشده و خشک سالی موثر) و همچنین ویژگی‎های خاک (کربن آلی، رس و مقادیر املاح محلول به‎ویژه سدیم) بودند.

نویسندگان

سعید سعادت

دانشیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

لیلا اسماعیل نژاد

استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

حامد رضایی

دانشیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

رسول میرخانی

استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Aksoy, s., Yildirim, A., Gorji, T., Hamzehpour, N., Tanik, A., ...
  • Bahreini, F., Panahi, F., Jafari, M., & Malekian, A. (۲۰۱۸). ...
  • Banaei, M. H., ۲۰۰۲. Map of Iran's soil resources and ...
  • Bartlett, M. S., (۱۹۵۴). A note on the multiplying factors ...
  • Faizi Asl, W., ۲۰۱۹. Evaluation of the soil fertility status ...
  • ۲۰۱۸. Handbook for saline soil management. Editors: Vargas, R., Pankova, ...
  • Field, A., (۲۰۰۹). Discovering statistics using SPSS (۳th ). London: ...
  • Ghassemi, F., Jakeman A. J., and H. A., Nix. ۱۹۹۵. ...
  • Hair, J. F., Black, B., Babin, B., Anderson, R. E., ...
  • Jolly, I. D., McEwan, K. L., and Holland, K. L., ...
  • Keshavarz, P., Zangiabadi, M., Abbas Zadeh, M., ۲۰۱۴. The effect ...
  • Kline, R. B., (۲۰۰۵). Principles and practice of structural equation ...
  • Mandal, S., Vema, V. K., Kurian, C., & Sudheer, K. ...
  • Molden D., Vithanage, , Fraiture C., Faures J.M., Gordon L., ...
  • Momeni, A., ۲۰۱۱. Geographical distribution and salinity levels of Iran's ...
  • Muhetaer, n., Nurmemet, I., Abulaiti, A., Xiao, S., and Zhao, ...
  • Saadat, S., ۲۰۱۹. Final report of agricultural soil quality monitoring. ...
  • Saadat, S., Dehghany, F., Rezaei, H., Esmaeelnejad, L., and Maleki, ...
  • Singh, A., ۲۰۲۲. Soil salinity: a Global Threat to Sustainable ...
  • Singhal Sonica, Julie Farmer, Anuj Aggarwal, JinHee Kim, Carlos Quiñonez, ...
  • Sishodia P., Sanjay Shukla, Suhas P. Wani, Wendy D. Graham, ...
  • Surendran, U., Jayakumar, M., Marimuthu, S., Low cost drip irrigation: ...
  • Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S., (۲۰۰۱). Using multivariate ...
  • Whipkey, C. E., Capo, R. C., Chadwick, O. A., and ...
  • Yao Ning, Yi Li., Tianjie Lei., Lingling Peng, Drought evolution, ...
  • نمایش کامل مراجع