دسته بندی ایزدان و روزهای ماه در گاه شماری زرتشتی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 55

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JIHS-17-1_006

تاریخ نمایه سازی: 10 بهمن 1402

چکیده مقاله:

در گاه شماری زرتشتی، که گاه شماری ای به شیوه خورشیدی است، روزهای ماه به نام اهورامزدا و ایزدان نام زده شده است. یکی از جستارهایی که همواره در پیوند با سنجه های زمانی در گاه شماری ایران باستان مطرح است، همانا بودن یا نبودن زمان بندی روزها به کمتر از یک ماه سی روزه است؛ یعنی چیزی همانند سنجه هفته. در گروه بندی که برای نام ایزدان بر روی روزهای ماه در گاه شماری زرتشتی گفته شده، وجود روزها در دو دور ه هفت تایی و دو دوره هشت تایی است. از این رو، این گمان پیش می آید که این دسته بندی، پیوندی با سنجه هفته داشته باشد یا بر پایه آن شکل گرفته است. می دانیم شیوه زمان بندی روزها به هفته یا کمتر و یا بیشتر از آن، در میان تمدن های باستانی بوده است. اکنون این پرسش پیش می آید که این گروه بندی نام ایزدان، چه پیوندی با زمان بندی روزهای ماه دارد و اگر پیوندی میان آنها برقرار است، چه باوری سبب پدید آمدن چنین گروه بندی ایزدان شده است

کلیدواژه ها:

ایزد ، سنجه زمان ، گاه شماری ایران باستان ، گاه شماری زرتشتی ، ماه ، هفته

نویسندگان

علی صفی پور

تهران؛ دانشگاه شهید بهشتی؛ بنیاد ایران شناسی

رضا شعبانی

ایران. تهران، دانشگاه شهید بهشتی، استاد گروه تاریخ.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق. (۱۳۸۱ش). الفهرست. ترجمه محمد رضا ...
  • اذکایی، پرویز. (۱۳۷۵ش). فهرست ماقبل الفهرست (آثار ایرانی پیش از ...
  • اوستا، کهن ترین سروده ها و متن های ایرانی. (۱۳۷۱ش). ...
  • بیرشک، احمد. (۱۳۸۰ش). گاه شماری ایرانی (ادامه گاه شماری تطبیقی ...
  • بیرونی، محمد بن احمد. (۱۴۰۳ق). تحقیق ماللهند، به کوشش احمد ...
  • (۱۳۶۲ش). التفهیم لاوائل صناعه التنجیم. تصحیح جلال الدین همایی. تهران: ...
  • (۱۴۲۲ق). القانون المسعودی. بیروت: دار الکتب العلمیه ...
  • پورداود، ابراهیم. (۲۵۳۵ش). فرهنگ ایران باستان، بخش نخست. زیر نظر ...
  • تقی زاده، حسن. (۱۳۵۷ش). مقالات تقی زاده. جلد دهم (گاه ...
  • تهانوی، محمد اعلا بن علی. (۱۹۶۷م). کشاف اصطلاحات الفنون. تصحیح ...
  • خرده اوستا (جزوی از نامه مینوی اوستا). (۱۳۱۰ش). برگردان و ...
  • خواجه نصیر الدین توسی. (۱۳۸۱ش). معرفه التقویم، در سفینه تبریز، ...
  • خوارزمی، محمد بن احمد. (۱۴۲۸ق). مفاتیح العلوم. تحقیق و تصحیح ...
  • رازی، شهمردان بن ابی الخیر. (۱۳۸۲ش). روضه المنجمین. تصحیح و ...
  • سارتن، جورج. (۱۳۴۶ش). تاریخ علم. ترجمه احمد آرام. تهران: انتشارات ...
  • شایست ناشایست. (۱۳۶۹ش). برگردان کتایون مزداپور. تهران: موسسه مطالعات و ...
  • صفی پور، علی. (آذر-اسفند ۱۳۸۸ش). «سنجه هفته و گاه شماری ...
  • عبداللهی، رضا. (۱۳۶۵ش). تحقیقی در زمینه گاه شماری هجری و ...
  • (۱۳۶۶ش). تاریخ تاریخ در ایران. تهران: انتشارات امیرکبیر ...
  • فرنبغ دادگی. (۱۳۸۰ش). بندهش. گزارش مهرداد بهار. تهران: توس ...
  • قریب، بدرالزمان. (زمستان ۱۳۷۶ش). «هفته در ایران قدیم: پژوهشی در ...
  • کونگ فانگ ژن. (بهار و تابستان ۱۳۷۲ش). «واژه هایی از ...
  • کریستین سن، آرتور. (۱۳۶۸ش). ایران در زمان ساسانیان. ترجمه رشید ...
  • گاتها، قدیمی ترین قسمت اوستا. (۱۳۷۷ش). برگردان و گزارش ابراهیم ...
  • گزیده سرودهای ریگ ودا (قدیمی ترین سند زنده مذهب و ...
  • مسعودی، علی بن الحسین. (۱۳۸۲ش). مروج الذهب و معادن الجوهر. ...
  • معین، محمد. (۱۳۶۴-۱۳۶۷ش). مجموعه مقالات، به کوشش مهدخت معین. تهران: ...
  • (۱۳۸۰ش). فرهنگ فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر ...
  • ملک پور، ایرج. (۱۳۸۳ش). تقویم هجری قمری. تهران: حقوقدان/ دانش ...
  • نبئی، ابوالفضل. (۱۳۸۵ش). گاه شماری در تاریخ. تهران: سازمان مطالعه ...
  • نویگباور، اوتو. (۱۳۷۵ش). علوم دقیق در عصر عتیق، برگردان همایون ...
  • هردوت. (۱۳۳۸ش). تاریخ، ترجمه هادی هدایتی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • یسنا، جزوی از نامه مینوی. (۱۳۱۲ش). برگردان و گزارش ابراهیم ...
  • یشت ها، قسمتی از کتاب مقدس اوستا. (۱۳۰۷ش). برگردان و ...
  • Buyaner, David. (۲۰۰۵). “On the Structure of the Zoroastrian Month.” ...
  • The Sacred Books of The East . By Various Oriental ...
  • نمایش کامل مراجع