بازنمایی سوژه زن مطلقه در سینمای دهه ۹۰ ایران

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 17

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISCM-6-22_005

تاریخ نمایه سازی: 14 بهمن 1402

چکیده مقاله:

ین پژوهش درصدد واکاوی و فهم شیوه های برساخت و بازنمایی سوژه زن مطلقه در سینمای دهه اخیر ایران است که با بهره گیری از روش نشانه شناسی و تلفیق رویکردهای بارت و فیسک و سلبی و کاودری و چارچوب نظری مبتنی بر ایدئولوژی از منظر آلتوسر و نطریه بازنمایی «هال» صورت گرفته است تا به این سوال ها پاسخ دهد که چه معانی و تصاویری از زنان مطلقه در این فیلم ها برساخته می شود. با استفاده از نمونه گیری هدفمند ۳ فیلم (ناهید، رگ خواب و اینجا بدون من) که در آن به زن مطلقه اشاره شده است برای تحلیل گزینش شد. نتایج حاکی است که طبقه اجتماعی پایین، در معرض قضاوت قرار داشتن، نگاه مغرصانه مردم به زنان مجرد مطلقه، بی توجهی جامعه و سوء ظن جامعه نسبت به زنان مستقل و مطلقه، بازتولید چرخه خشونت از جانب جامعه، وضعیت، رفتاری، معیشتی، اقتصادی و رفتاری نامطلوب و ناسالم و نمایش بازیابی زنانگی در محیط هایی مثل آشپزخانه از جمله مهمترین رمزگان ایدئولوژیکی است که در این فیلم ها معنا یافته است. همچنین پیروی از ایدئولوژی (مردسالاری) چنان کورکورانه است که زنان نیز به عنوان افرادی که تحت انقیاد ان هستند آن را درونی می کنند و خود عامل بازتولید آن می گردند مانند زن صاحب خانه در رگ خواب. همچنین زن به عنوان موجودی محصور در ید اختیارات مرد، چنان در افراد جامعه و مناسبات روزمره مردم، سنت، خانواده و.. ریشه دوانده است که زن مطلقه تبدیل به سوژه ای منقاد شده ایدئولوژی می شود و کنش خلاف جهت این ایدئولوژی منجر به بازخواست شدن از جانب افراد مسحور آن ایدئولوژی می شود.

نویسندگان

نسرین محمدپور

دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات زنان، گروه جامعه شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مسعود تقی آبادی

دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

وحید شالچی

استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران