ارزیابی خطر سیلاب با استفاده از تلفیق مدل های اتومات سلولی و SCS در دامنه های شمالی البرز مرکزی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز لاویج رود)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 50

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JZPM-12-45_016

تاریخ نمایه سازی: 18 بهمن 1402

چکیده مقاله:

رشد جمعیت، تجمع سرمایه ها و گسترش شهرنشینی در مکان های مستعد خطر، منجر به پدید آمدن جامعه شهری با آسیب پذیری بالا در برابر سوانح می گردد. توسعه روز افزون جوامع و پیچیده شدن روابط درونی و خارجی آنها، اهمیت پرداختن به مدیریت و برنامه ریزی در کاهش بلایا و اثرات آنها بر سکونتگاه های انسانی را بیش از پیش نمایان میکند. دامنه های شمالی البرز مرکزی بویژه حوضه آبخیز لاویج رود عمدتا به دلیل وضعیت توپوگرافی و فیزیوگرافی، موقعیت اقلیمی، عدم رعایت مشخصات فنی در احداث راه و ابنیه فنی و تجاوز به حریم رودخانه، زمین-شناسی و دیگر عوامل موثر در ایجاد رواناب، دارای پتانسیل تولید سیل در برخی از مواقع سال می باشد. در این پژوهش کارایی مدل های اتومات سلولی و SCS به منزله روش های نوین و امکان تلفیق آن ها با برنامه های GIS برای شبیه-سازی خطر سیلاب و هیدروگراف جریان برای لاویج رود مطالعه شد. از داده های کاربری اراضی، گروه های هیدرولوژیک خاک، DEM، داده های بارش و ضریب زبری استفاده شد که همه لایه ها در قالب رسترهای با اندازه سلول ۳۰×۳۰ تهیه شدند. بخش زیادی از حوضه دارای گروه هیدرولوژیکی C و D است که نفوذپذیری کم و خیلی کم دارند؛ بدین-معنی که حجم زیادی از بارش در این قسمت ها می تواند تبدیل به رواناب شود. نیمه شمالی به ویژه شمال غربی حوضه، به دلیل قابلیت نفوذ کم و نیز نزدیکی به خروجی حوضه، دارای ارتفاع و عمق رواناب بسیار زیادی است. همچنین، خطر سیلاب در مسیر رودخانه لاویج و در اراضی اطراف آن (دشت سیلابی رودخانه) به ویژه در پایین دست رودخانه بالاست. شبیه سازی سیلاب در حوضه لاویج رود نشان داد که علاوه بر کاربری اراضی، خاک، نفوذپذیری و شیب، پراکنش مکانی مقدار بارش عامل مهمی در تجمع رواناب به یک سمت از جریان پایین دست حوضه و تولید سیلاب است.

کلیدواژه ها:

ارزیابی خطر سیلاب ، اتومات سلولی ، SCS ، دامنه های شمالی البرز مرکزی ، حوضه آبخیز لاویج رود

نویسندگان

صدرالدین متولی

دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abou El-Magd, I., Hermas, E., & El Bastawesy, M., (۲۰۱۰). ...
  • Aboudagga, N. (۲۰۰۵). Simulations by cellular automata of the floods ...
  • Aelami, M.T., Malekani, L., & Ghorbani, M.A., (۲۰۱۵). Precipitation - ...
  • Cirbus, J., & Podhoranyi, M. (۲۰۱۳). Cellular Automata for the ...
  • Dewan, A.M., Islam, M.M., Kumamoto, T., & Nishigaki, M., (۲۰۰۷). ...
  • Elkhrachy, I., (۲۰۱۵). Flash flood hazard mapping using satellite images ...
  • Fahimifar, A., Bahri, M.A., & Bakhshayesh Eghbali, N., (۲۰۰۶). Analysis ...
  • Foodi, G.M., Ghoneim E.M., & Arnell, W.N., (۲۰۰۴). Predicting Location ...
  • Hejazi, A., & Mezbani, M., (۲۰۱۷). Estimation of maximum runoff ...
  • Hjelmfelt, A.T., & Mockus, V., (۲۰۰۴). Estimation of Direct Runoff ...
  • Hosseinzadeh, M.M., Nosrati, K., & Imeni, S., (۲۰۱۸). Detection of ...
  • Inci, T.Y., Akguül, S., Dengiz, O., & Aküzüm, T., (۲۰۰۶). ...
  • June, S., Yuan, Y., & Jing, Z., (۲۰۰۱). The effect ...
  • Khaleghi, S., & Malekani, L., (۲۰۱۶). Flood risk simulation using ...
  • Kopp, S., & Noman, N. (۲۰۰۸). ArcGIS Spatial Analyst - ...
  • Lewis, D., Singer, M.J., & Kate, K.W., (۲۰۰۰), Applicability of ...
  • Mostafazadeh, R., Mirzai, Sh., & Nadiri, P., (۲۰۱۷). Determination of ...
  • Motevalli. S. Hosseinzadeh, M.M., & Esmaili. R. (۲۰۱۳). Formation mechanism ...
  • Sanikhani, H., Khorasani, A., & Dinpajhooh, Y., (۲۰۱۲). Runoff and ...
  • Saravanan, S., & Manjula, R., (۲۰۱۵). Geomorphology based semi-distributed approach ...
  • Satheeshkumar, S., Venkateswaran, S., & Kannan, R., (۲۰۱۷). Rainfall–runoff estimation ...
  • Schroeder, S.A., & Larsen, J.K., (۱۹۹۰). Antecedent moisture conditions for ...
  • Soulis, K.X., & Valiantzas, J.D., (۲۰۱۲). SCS-CN parameter determination using ...
  • Van, T.P.D., Carling, Paul, A., Coulthard, Tom, J., & Atkinson ...
  • Vinithra, R., & Yeshodha, L., (۲۰۱۶). Rainfall–runoff modelling using SCS–CN ...
  • Xiao, B., Wang, Q.H., Fan, J., Han, F.P., & Dai, ...
  • Zhan, X., & Huang, M.L. (۲۰۰۴). ArcCN-Runoff: an ArcGIS tool ...
  • نمایش کامل مراجع