آنالیز مقایسه ای موضوعات عمده و نوظهور در حوزه کیلات مواد معدنی کمیاب

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: کاهش آنتاگونیسم، تداخل و رقابت بین مواد معدنی، افزایش قابلیت فراهمی مواد معدنی، بی­اثر نمودن مواد ضد تغذیه ­ای، افزایش عملکرد، بهبود سلامتی (سیستم ایمنی، فعالیت تغذیه ­ای) راحتی و آسایش حیوان، بهبود کیفی فراورده­ های دامی (گوشت، شیر، پشم و...)، کاهش اثر تخریبی مواد معدنی بر ویتامین ­ها در پرمیکس ها و مکمل ها، حفظ محیط زیست از طریق کاهش آلودگی محیطی از اثرات استفاده از مواد معدنی آلی هستند. کیلات های مواد آلی (به‎خصوص پروتئین ها) و عنصر فلزی هستند سرعت جذب بالایی در روده دارند و امکان کاهش سطح استاندارد این عناصر در جیره را فراهم می سازند و بدون اینکه اثری بر خصوصیات تولیدی دام و طیور داشته باشند، آلودگی های زیست محیطی ناشی از این عناصر را کاهش می دهند. هدف پژوهش حاضر بررسی روند موضوعی حوزه کیلات به‎منظور شناسایی موضوع­ های عمده و نوظهور و بررسی سیر تحولات انجام شده در ساختار فکری این حوزه بود. مواد و روش ­ها: در این پژوهش ساختار فکری حوزه کیلات با استفاده از تحلیل ارجاع­ ها مورد مطالعه قرار گرفت. جامعه پژوهش حاضر را کلیه مقاله­ های پژوهشی و مروری منتشر شده توسط پژوهشگران در طول سال‎های ۱۹۹۰-۲۰۲۲ در مجله­ های نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی وب­آو ساینس تشکیل می­ دهند. منبع گردآوری داده ­ها، پایگاه اطلاعاتی وب علوم و ابزار تجزیه و تحلیل داده ­ها جهت ترسیم ساختار فکری این حوزه نرم­افزار سایت­اسپیس بود. یافته­ ها: آنالیز داده‎ها نشان داد که واژگانی مانند zinc، copper، cattle، pig، metabolism و bioavailability واژگان برجسته­ ای هستند که منعکس کننده نقاط نوظهور اصلی حوزه کیلات در بازه زمانی مورد بررسی هستند. در طی سال‎های ۲۰۰۱- ۲۰۰۸ واژگانی همچون growth performance،trace element، cobalt، dietary zinc، trace mineral و ۲۰۱۰-۲۰۱۹ واژگانی همچون carcass trait، meat quality وnutrient digestibility نشان دهنده موضوع­ های جدید و نوظهور بودند نقاط اصلی و موضوع ­های نوظهور پژوهشی در بازه زمانی مورد بررسی در این پژوهش عباراتی همچون zinc با هم­ رخدادی ۳۳۱، performance ۳۲۴، copper ۲۱۶ و supplementation ۱۸۰ در حوزه کیلات بودند. در بین کلید واژه ­ها، سه کلید واژهavailability، ruminant و calve دارای بیشترین مدت زمان شکوفایی بوده­ اند. این سه موضوع به‎ترتیب به‎مدت ۲۸، ۱۹ و ۱۶ سال مورد توجه جامعه علمی قرار گرفته­ اند. همچنین، در بین کلید واژه­ های مطرح شده کلید واژه pig با شکوفایی استنادی ۱۳/۲۸ بیشترین شکوفایی استنادی را در بازه زمانی ۲۰۰۸-۲۰۰۰ داشته و بیشتر مورد توجه جامعه علمی بوده است. به‎طور کلی نقاط نوظهور حوزه کیلات را می­توان در چند مرحله نشان داد. مرحله اول، بازه زمانی ۲۰۰۶-۱۹۹۰ که موضوع ­های نوظهور این بازه شامل nitrogen, barley،protein، sheep و zinc مرحله دوم، بازه زمانی ۲۰۱۶-۲۰۰۷ عبارات pasture، plasma وselenium و مرحله سوم، بازه زمانی ۲۰۲۲-۲۰۱۷ که شامل health، muscle، beef، trace mineral و dietary supplementation بود. نتیجه­ گیری: از این‎رو، با توجه به موضوع­ های عمده و نوظهور شناسایی شده در این مطالعه، از این‎گونه پژوهش ­ها می توان به‎عنوان یک نقشه راه برای برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های کلان علمی کشور استفاده کرد. نتایج حاصل از این پژوهش می­تواند مورد استفاده سیاست ­گذاران دخیل در امر پژوهش، اساتید، پژوهشگران و سازمان ­های ذی­ نفع در حوزه علوم دامی قرار گیرد.