تاثیر اندازه ی دولت بر بهره وری نیروی کار و سرمایه در بخش های کشاورزی و صنعت در ایران

تاثیر اندازه ی دولت بر میزان بهره وری عامل های تولید در بخش های اقتصادی، معیاری برای سنجش میزان موفقیت دولت در دستیابی به هدف های خود دارای اهمیت می باشد. این پژوهش تاثیر اندازه ی دولت را بر بهره وری نیروی کار و سرمایه در بخش های صنعت و کشاورزی در دوره ی زمانی ۱۳۸۵-۱۳۵۰ در ایران مورد بررسی قرار داده است. برای بررسی تاثیر دخالت دولت در بازار کار از معیار نسبت شاغلان بخش دولتی به کل شاغلان و برای بررسی تاثیر دخالت دولت در بازار سرمایه از معیار نسبت کل هزینه های دولت در امور اقتصادی به کل سرمایه گذاری استفاده شده است. برای تبیین ارتباط بین معیارهای تعریف شده با بهره وری نیروی کار و سرمایه از روش خود توزیع با وقفه های گسترده بهره گرفته شده است. نتایج بدست آمده نشان داد که در بلند مدت بین بهره وری نیروی کار در بخش کشاورزی و صنعت با اندازه ی بزرگ تر دولت ارتباطی غیر مستقیم وجود دارد، اما اندازه ی دولت بر بهره وری سرمایه در بخش صنعت تاثیری معنی دار نداشته است. با توجه به نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود که بمنظور منتفع شدن بخش های اقتصادی مورد بررسی از جریان دخالت دولت در امور اقتصادی، دولت بیش تر سرمایه گذاری انجام شده در بخش کشاورزی را روی نیروی انسانی متمرکز نماید. در بخش صنعت نیز توجه دولت بیش تر به فعالیت های زیرساختی و در اولویت قراردادن سرمایه گذاری های مکمل با سرمایه گذاری های قبلی معطوف شود.