پهنه بندی حساسیت وقوع سیل در مناطق شمالی ایران با استفاده از الگوریتم های پیشرفته داده کاوی (منطقه مورد مطالعه: حوزه آبخیز هراز)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 45

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JZPM-11-41_011

تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1402

چکیده مقاله:

سیل یکی از مخاطرات محیطی است که از دیرباز تا کنون جامعه بشری شاهد وقوع آن می­باشد. در ایران به دلیل وسعت زیاد، اقلیم­های متعدد، تراکم زمانی و مکانی بارش­ها در اکثر حوزه­های آبخیز از جمله حوزه آبخیز هراز، همه ساله شاهد سیلاب­های عظیمی می­باشیم که خسارات جانی، مالی و محیطی متعددی را به­همراه دارد. یکی از راهکارهای اساسی جهت کاهش خسارت ناشی از سیل، تهیه و استفاده از نقشه­های حساسیت به وقوع سیل در سیاست­گذاری­ها و برنامه­ریزی­های عملیاتی و اجرایی می­باشد. در این تحقیق با استفاده از الگوریتم های پیشرفته داده کاوی (مدل­های بگینگ و آنتروپی شانون) جهت تهیه نقشه پهنه­بندی حساسیت به وقوع سیل استفاده شده است. فرایند انجام پژوهش به این صورت است که ابتدا داده­های ۲۰۱ موقعیت نقاط سیلابی آماده گردید. در ادامه از ۲۰۱ موقعیت، ۷۰ درصد آن جهت مدل­سازی و تهیه نقشه استفاده شد و از ۳۰ درصد باقی­مانده، که به صورت تصادفی تهیه شدند، جهت اعتبارسنجی نقشه­های تولید شده استفاده گردید. در این تحقیق از ده فاکتور موثر شامل شیب، انحنای زمین، فاصله از رودخانه،  طبقات ارتفاعی، بارش، شاخص توان رودخانه (SPI)، شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI)، لیتولوژی، کاربری اراضی و شاخص تفرق پوشش گیاهی ((NDVI استفاده شده است و وزن تاثیر هر فاکتور با استفاده از الگوریتم­های داده­کاوی مشخص شد و منحنی  ROC ترسیم و سطح زیرمنحنی (AUC) برای اعتبارسنجی نقشه حساسیت به وقوع سیل محاسبه گردید. نتایج پژوهش نشان داد که جهت تهیه نقشه حساسیت به وقوع سیل، مدل بگینگ نسبت به مدل آنتروپی شانون، از دقت بالاتری برخوردار می­باشد و صحت بالای این مدل حاکی از قابل اعتماد بودن آن به ویژه در حوزه­های فاقد آمار می­باشد.

کلیدواژه ها:

بگینگ ، آنتروپی شانون ، حوزه هراز ، حساسیت به وقوع سیل

نویسندگان

هیمن شهابی

دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، عضو گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریبار، پژوهشکده کردستان شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Bednarik, M., Magulova, B., Matys, M., and Marschalko. M. (۲۰۱۰): ...
  • Bronstert, A., (۲۰۰۳): Floods and climate change: interactions and impacts. ...
  • Bubeck, P., Botzen, W., and Aerts, J., (۲۰۱۲): A review ...
  • Fawcett, T., (۲۰۰۶): An introduction to ROC analysis. Pattern Recognition ...
  • Feng, CC., and Wang, YC. (۲۰۱۱): GIScience research challenges for ...
  • Gokceoglu, C., Sonmez, H., Nefeslioglu, H.A., Duman, T.Y., and Can, ...
  • Jamini, Davood., Amini, Abbas., Ghadermarzi, Hamed and Tavakoli, Jafar (۲۰۱۷): ...
  • Kjeldsen, TR. (۲۰۱۰): Modelling the impact of urbanization on flood ...
  • Komac, M.A. (۲۰۰۶): Landslide susceptibility model using the Analytical Hierarchy ...
  • Kourgialas, N.N., and Karatzas, G.P. (۲۰۱۱): Flood management and a ...
  • Lee, M.J., Kang, J.E., and Jeon, S. (۲۰۱۲): Application of ...
  • Manandhar, B. (۲۰۱۰): Flood Plain Analysis and Risk Assessment of ...
  • Merz, B., Thieken, A.H., Gocht, M. (۲۰۰۷): Flood Risk Mapping ...
  • Miller, JR., Ritter, DF., and Kochel, RC. (۱۹۹۰): Morphometric assessment ...
  • Moore, I.D., Grayson, R.B., and Ladson, A.R. (۱۹۹۱): Digital terrain ...
  • Naghibi.S.A., Pourghasemi, H.R., Pourtaghi, Z.S., and Rezaei, A. (۲۰۱۴): Groundwater ...
  • Nandi, A., and Shakoor, A. (۲۰۰۹): A GIS-based landslide susceptibility ...
  • Nefeslioglu, H.A., Duman, T.Y., and Durmaz, S. (۲۰۰۸): Landslide susceptibility ...
  • Oh, H. J., and Lee, S. (۲۰۱۰): Cross-validation of logistic ...
  • Oh, H.J., and Pradhan, B. (۲۰۱۱): Application of a neuro-fuzzy ...
  • Pourghasemi, H.R., Moradi, H.R., and Fatemi Aghda, S.M. (۲۰۱۸): Prioritizing ...
  • Pradhan, B., Oh, H.J., and Buchroithner, M. (۲۰۱۰): Weights-of-evidence model ...
  • Ramakrishna, D., Ghose, M.K., Vinu Chandra, R., and Jeyaram, A. ...
  • Shamsodini, A., Jamini, D., and Jamshidi, A. (۲۰۱۶): Measurement and ...
  • Swets, J.A. (۱۹۸۸): Measuring the accuracy of diagnostic systems. Sci. ...
  • Taylor, J., Davies, M., Clifton, D., Ridley, I., and Biddulph, ...
  • Tehrany, M.S., Lee, M.J., Pradhan, B., Jebur, M.N., and Lee, ...
  • Tehrany, M.S., Pradhan, B., and Jebur, M.N. (۲۰۱۳): Spatial prediction ...
  • Tehrany, M.S., Pradhan, B., and Jebur, M.N. (۲۰۱۴a): Flood susceptibility ...
  • Tehrany, M.S., Pradhan, B., and Jebur, M.N. (۲۰۱۵b): Flood susceptibility ...
  • Tehrany, M.S., Pradhan, B., Mansor, Sh., and Ahmad, N. (۲۰۱۵a): ...
  • Theil, H. (۱۹۷۲): Statistical decomposition analysis. North-Holland Publishing Company, Amsterdam ...
  • Youssef, A.M., Pradhan, B., and Hassan, A.M. (۲۰۱۱): Flash flood ...
  • Yufeng, S., and Fengxiang, J. (۲۰۰۹): Landslide Stability Analysis Based ...
  • نمایش کامل مراجع