تحلیل عوامل موثر بر الحاق سکونتگاه های روستایی به شهر مبتنی بر چارچوب تقسیمات کشوری (مورد مطالعه: کلانشهر ارومیه)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 51

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JZPM-9-33_006

تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1402

چکیده مقاله:

الحاق روستاها به شهرها یکی از مهم ترین دغدغه های برنامه ریزان در دهه های اخیر است که تحت تاثیر مجموعه ای پیچیده از عوامل همانند نحوه تقسیمات کشوری و بعضا تصمیمات سیاسی قرار دارد. پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از پارادایم تفسیرگرایی به بررسی الحاق سکونتگاه های روستایی پیراشهری به شهر مبتنی بر چارچوب تقسیمات کشوری در کلانشهر ارومیه بپردازد. سکونتگاه های روستایی پیرامون کلانشهر ارومیه تا شعاع ۷ کیلومتری، بر اساس مولفه ارتفاع به پنج طبقه تقسیم شده اند. ۸۵/۷۱ درصد از روستاها در گروه اول، ۳۹/۲۰ درصد در گروه دوم، ۸۲/۵ درصد در گروه سوم و ۹۴/۱ درصد در گروه چهارم جای گرفته اند. در گروه پنجم با ارتفاع ۲۲۰۱- ۱۹۲۴ متر، هیچ روستایی واقع نشده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق، کیفی است. در این راستا برای انجام عملیات تحقیق از مطالعه موردی استفاده شده است. مشارکت کنندگان پژوهش، متخصصان و کارشناسان سازمان های مرتبط در امور شهری و روستایی (اعم از شهرداری، استانداری، فرمانداری، سازمان جهاد کشاورزی، دهیاری و ...) بوده اند. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند استفاده شده است. روش نمونه گیری به صورت غیراحتمالی با تکیه بر روش گلوله برفی بوده است. تعداد افراد مصاحبه شونده یا حجم نمونه برابر ۴۲ نفر (تا رسیدن به اشباع نظری) بوده است. داده های گردآوری شده با استفاده از تئوری زمینه ای به عنوان رویکردی از روش شناسی کیفی، تجزیه وتحلیل شده اند. نتایج تحقیق نشان داد که نخست، الحاق سکونتگاه های روستایی به شهر، به عنوان فرآیندی پیچیده، چندبعدی و متناسب با شرایط مکانی و زمانی، تحت تاثیر مستقیم نظام تقسیمات سرزمینی متمرکز ایران عمل می کند. سپس تقسیمات سرزمینی متمرکز در قالب عواملی همچون ضعف تقسیمات کشوری، همجواری جغرافیایی، مدیریت ناکارآمد و نظام اقتصادی متمرکز بستر را برای مهاجرت به روستاهای حاشیه کلانشهر فراهم نموده و موجب الحاق روستاها به شهر ارومیه شده است. در نهایت، تضعیف بنیان های فعالیت و اقتصاد روستایی، تفرق مدیریت روستایی، شکل گیری فضاهای زیست غیررسمی و تغییرات سرمایه اجتماعی عمده ترین پیامدهای الحاق روستاها به شهر ارومیه است.

کلیدواژه ها:

سکونتگاه روستایی ، تقسیمات سرزمینی ، الحاق روستا به شهر ، روستاهای پیرامون کلان شهر ، ارومیه

نویسندگان

وحید ریاحی

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

حسن افراخته

استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

شمسی صالح پور

دانشگاه خوارزمی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اجلالی، پرویز (بهار۱۳۸۱): «الگوی مدیریت سرزمین ایرانی و تمرکززدایی»، مجله ...
  • احمدیان، محمدعلی و قاسمی، مریم (بهار و تابستان ۱۳۹۲): « ...
  • ارزیابی میزان تغییرات کاربری اراضی در روستاهای الحاقی به کلان شهر تبریز طی دوره ی زمانی ۱۳۹۱-۱۳۸۱ (نمونه موردی: آخماقیه) [مقاله ژورنالی]
  • احمدی پور، زهرا؛ رهنما، محمدرحیم و رومینا، ابراهیم (تابستان۱۳۹۰): «نقش ...
  • احمدی پور، زهرا و منصوریان، علیرضا (بهار۱۳۸۵): «تقسیمات کشوری و ...
  • احمدی پور، زهرا؛ جعفرزاده، حسن و میرزایی، محمدرضا (تابستان۱۳۹۳): «تحلیل ...
  • ایراندوست، کیومرث (۱۳۸۹): سکونتگاه های غیررسمی و اسطوره حاشیه نشینی، ...
  • بحیرایی، حمید؛ کارگر، بهمن؛ سرور، رحیم و فرجی راد، عبدالرضا ...
  • جلالیان، حمید؛ ضیائیان،پرویز؛ دارویی، پرستو و کریمی،خدیجه.(زمستان۱۳۹۲): «تحلیل خزش شهری ...
  • حافظ نیا، محمدرضا(۱۳۹۳): جغرافیای سیاسی ایران، انتشارات سمت، چاپ هفتم، ...
  • حافظ نیا، محمدرضا؛ احمدی پور، زهرا و قادری حاجت، مصطفی ...
  • رهنما، محمدرحیم؛ احمدی پور، زهرا(تابستان۱۳۸۲): «درجه بندی نظام تقسیمات کشوری»، ...
  • شفیعی ثابت، ناصر(بهار۱۳۹۳): «خزش کلان شهر تهران و ناپایداری کشاورزی ...
  • صفایی پور، مسعود؛ منصوریان، حسین و کیومرثی، علی(بهار۱۳۹۶): «بررسی اثرات ...
  • ظاهری، محمد و رحیمی پور، بهاره (۱۳۹۳): «بررسی عوامل تاثیرگذار ...
  • علیمحمدی، عباس و همکاران (بهار۱۳۸۷): « امکان سنجی سیستم اطلاعات ...
  • تاثیر تقسیمات کشوری جدید بر پراکنده رویی شهری (مطالعه موردی: شهر بجنورد) [مقاله ژورنالی]
  • فرهودی، رحمت ا... و محمدی، اکبر (پاییز۱۳۸۴): «روند توسعه تاریخی، ...
  • فیروز نیا، قدیر؛ موسی کاظمی، سید مهدی و صادقی طاهری، ...
  • قادرمرزی،حامد؛ زارع ممقانی، بیتا و زیاری، کرامت الله(پاییز ۱۳۹۲): «ارزیابی ...
  • گیلبرت، آلن و کالگر، ژوزف ( ۱۳۷۵ ): شهرها، فقر ...
  • محمدپور، احمد (بهار۱۳۸۹): «ارزیابی کیفیت در تحقیق کیفی: اصول و ...
  • درک معنایی پیامدهای ورود نوسازی به منطقه اورامان کردستان ایران به شیوه پژوهش زمینه ای [مقاله ژورنالی]
  • محمدپور، احمد و ایمان، محمدتقی (بهار۱۳۸۷): «بازسازی معنائی پیامدهای تغییرات ...
  • مجتهدزاده، پیروز (۱۳۸۱): جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، انتشارات سمت، ...
  • میرحیدر، دره و ذکی، قربانعلی (بهار۱۳۸۱): «بررسی نظام جغرافیایی سیاسی ...
  • مهندسین مشاور طرح و آمایش ( ۱۳۸۹ ): طرح، تجدید ...
  • نجفی کانی، علی اکبر؛ صادقی، نوشین و رحمانی، مریم (پاییز۱۳۹۲): ...
  • نظریان، اصغر و همپانژاد، الهام (پاییز۱۳۹۲): «تحلیل فرآیند رشد و ...
  • ودیعی، کاظم(۱۳۵۴): مقدمه ای بر جغرافیای انسانی ایران، انتشارات دانشگاه ...
  • Ansell, Christopher K. and Palma, (۲۰۰۲): On Restructuring Territoriality: Europe ...
  • Babbie E, (۲۰۰۲): The basics of social research. ۲nd ed. ...
  • Brown, D. L., & M. Schucksmith, (۲۰۱۶): A NEW LENS ...
  • Byun, P. and A.Esparza, (۲۰۰۵): A REVISIONNISY MODEL OF SUBURBANIZATION ...
  • Caves, R. W. (۲۰۰۵): Encyclopedia of the City, Routledge Publ., ...
  • Carruthers, J and F. Ulfarsson, (۲۰۰۲): FRAGMENTATION AND SPRAWL: EVIDENCE ...
  • Finer, H, (۱۹۷۱): The Theory and Practice of Modern Government, ...
  • Mohammadpour, A. and M. Rezaie, (۲۰۰۸): THE SEMANTIC UNDERSTANDIG THE ...
  • Muir, R, (۱۹۸۱): Modern Political Geography. Hong Kong: Macmilan Education ...
  • Strauss, A. and J. Corbin, (۱۹۹۸): Basics of Qualitative Research, ...
  • Shkaruba, A., Kireyeu, V., and O. Likhacheva, (۲۰۱۶): Rural–urban peripheries ...
  • Turner, J. F.C.D, (۱۹۶۳): WELLING RESOURCES IN SOUTH AMERI. Architectural ...
  • Tumanyan, D, (۲۰۰۵): The ways of local-self government system development ...
  • Uszkai, A. (۲۰۱۵): SPPATIAL INTEGRATION AND IDENTITY: CASES OF BORDER ...
  • Venice Commission, (۲۰۰۲): Administrative and Territorial Reforms Creating Territorial Communities ...
  • نمایش کامل مراجع