بررسی سازماندهی سیاسی فضا در نواحی سکونتگاهی کشور مورد مطالعه: شهرستان کاشان

سازماندهی سیاسی فضا یکی از مهم­ترین و حساس­ترین وظایف مسئولین کشورها به شمار می­رود. این امر به منظور مدیریت بهینه و پایدار سرزمین و تامین امنیت و بهبود اوضاع اجتماعی اقتصادی با هدف حفظ و تداوم یکپارچگی در سطوح ملی، محلی و منطقه­ای انجام می­شود. تقسیمات کشوری یکی از ابزارهای مهم حکومت­ها برای سازماندهی سیاسی فضای کشور به شمار می­رود. عواملی مانند شاخص­های علمی و قانونی، شکل حکومت و نوع رژیم سیاسی، جغرافیای قدرت و حمایت، اقلیت­های اکولوژیک، محیط استراتژیک و فضاهای پیرامونی کشور و... در تقسیم فضای سرزمینی موثر است. مهم ترین عامل در تقسیمات کشوری، جمعیت و فاصله نقاط جمعیتی از یکدیگر است. از این رو در مقاله حاضر با روش کمی- تحلیلی، به  بررسی حوزه نفوذ شهرها پرداخته شده است و با بررسی عامل جمعیت به عنوان یکی از مهم­ترین ابزارهای سنجش در تقسیمات کشوری، به بررسی سازماندهی سیاسی فضای سرزمینی در شهرستان کاشان پرداخته شده است. بررسی مولفه­های جمعیتی در شهرستان کاشان و دیگر شاخص­های اصلی از قبیل اقتصادی، گردشگری، تاریخی نشان می­دهند که در صورت تاسیس استان جدید، کاشان نسبت به سایر مراکز جمعیتی از اولویت بالاتری در جهت بهره­برداری مناسب از پتانسیل جمعیت منطقه برخوردار است. نقطه جدایی کاشان نسبت به سایر شهرهای پرجمعیت بیشتر است. بیشترین فاصله از مرکز استان را کاشان با فاصله ۲۱۵ کیلومتر از میان شهرهای بالای جمعیت سیصدهزارنفر دارد. حوزه نفوذ اصفهان ۱۵۵ کیلومتر است بنابراین فاصله نقطه جدایی ۶۰ کیلومتر است. سایر شهرهای استان اصفهان، نجف­آباد و خمینی شهر فاصله­ای کمتر از ۳۰ کیلومتر تا اصفهان دارند. در مجموع مقایسه فاصله بر اساس جمعیت نشان می­دهد که کاشان بر اساس پتانسیل جمیعتی و دوری از مرکز استان، شرایط مناسب­تری برای ادعای جداشدن می­تواند داشته باشد و علت اصلی آن هزینه بر بودن رفت و آمدها جهت حل مسائل اداری و مردمی به مرکز استان اصفهان است.