مەولەوی و نالی وەکوو هێمای دوو شێوازی جیاواز: هەڵسەنگاندنێکی ئەدەبی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 71

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOKI-6-1_003

تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1402

چکیده مقاله:

هەڵسەنگاندنیی ئەدەبیی نێوان دوو ڕەوت یان دوو نەریتی شیعری یان دوو شاعیری خاوەن شێواز، بەستێنەیەکە بۆ ناسین و ناساندنی مۆتیفە جیاواز و هاوچەشنەکانیان. لەم وتارەدا دوو ڕێبازی شیعری کوردی خراونەتە بەر باس و شەن­وکەوکردن. لە سووچە ڕوانینێکەوە لە سەر وێنای دووبارەبوونەوەی مۆرکە ئەدەبییەکانی شیعری گۆران، زمانحاڵی درێژهەناسەیی پرۆسەی مێژوویی ئەم ڕەوتە، داکۆکی کراوە. لە لایەکی دیکەشەوە، قابیلیەتەکانی قوتابخانەی شیعری کلاسیکی کرمانجیی ناوەڕاست کە لە سەردەمێکی تایبەتدا، بە تەنیا (بڕوا بە خۆتەوەری) و بە بێ­گەنجینەی دەوڵەمەندی ئەدەبیی پێش خۆی، بەڵکوو لە ناو فەرهەنگێکی هەژار و زمانێکی دیالێکتدا، سەری هەڵداوە و درەوشاوەتەوە؛ نرخێندراوە. مەولەوی تاوەگۆزی و نالی شارەزووری، بە دوو هەناسە و کیانی ئەدەبیی و کاریگەریی جیاوازەوە، هەر یەک بە چەشنێک، هێمای ئەم دوو ڕەوتە ئەدەبییە هەژمار دەکرێن. لەم پێناوەدا هەوڵدراوە لەسەر جیاوازیی ئەدەبی و کاریگەرییەکانی ئەم دوو شاعیرە لە سەر شاعیرانی سەردەم و پاش سەردەم بکۆڵدرێتەوە و خاڵی پێگەیشتنی ئەم جیاوازییەش لە ڕیفۆرم و هەوڵە نوێخوازییەکانی عەبدۆڵڵا گۆران­دا نیشان بدرێت. ئەم شاعێرە نوێخوازە لە پێکهاتەی فۆرم، کێش، مووسیقای شیعری عەرووزی و شێوەی دەربڕینی قوتابخانەی ئەدەبیی نالی لادەدات و بە دیاردەیەکی دەرەکی دەزانێت و دەگەڕێتەوە بۆ فۆرم، کێشی بڕگەیی و ڕوونبێژی و ڕەوانبێژیی مەولەوی و سەرجەم نەریتی ئەدەبیی گۆران و دەبێتە هۆی وەرچەرخانی نوێ­کردنەوەی شیعری کلاسیکی کوردیی ناوەندی.

نویسندگان

محمد عادل محمدپور

دبیر ادبیات فارسی، آموزش و پرورش، مریوان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعکوردی:خدر، عەبدۆڵڵا مەولوود. (۲۰۰۷). لێکۆڵینەوەیەک لە شیعرە ئایینی و سۆفیگەری ...
  • خەزنەدار، مارف. (۲۰۰۳). مێژووی ئەدەبی کوردی. بەرگی سێیەم. هەولێر: ئاراس ...
  • سەجادی، بەختیار. (۱۳۹۵).«شێوازناسیی وێژەی گۆران: تایبەتمەندییە سەرەکییەکان». پژوهشنامە ادبیات کردی، ...
  • سەجادی، بەختیار و مه زهه ر ئیبراهیمی. (۱۳۹۷). زمان و ...
  • سەجادی، عەلائەدین. (۱۹۷۱). مێژووی ئەدەبی کوردی. بەغداد: چاپخانەی مەعاریف ...
  • عوسمان، ڕەئوف. (۱۳۹۱). «کاریگەرێتی دەقەکانی قورئان لە هۆنراوەکانی نالیدا». وەرزنامەی ...
  • قادر موحەمەد، ئەنوەر. (۲۰۰۳). مەولەوی، شاعیری لیریکای گەورەی کورد. نامەی ...
  • قادر، حەمە حەمە ئەمین. (۱۹۷۸). کاروانی شیعری نوێی کوردی. ب ...
  • گۆران، عەبدۆڵڵا. (۱۹۷۱). بەهەشت و یادگار.سلێمانی: چاپخانەی کامەرانی ...
  • محەمەدپوور، عادڵ. (۱۳۹۰). «شیعری هاوچەرخی کوردی هەورامی لە ئاخێزگەوە تا ...
  • مودەڕێس، عەبدولکەریم و مەلاکەریم،فاتح. (۱۳۶۳). دیوانی شیعری نالی. ارومیە: مرکز ...
  • مودەڕێس، عەبدولکەریم و فاتح، مەلاکەریم. (۲۰۱۵). دیوانی سالم. سلێمانی: بنکەی ...
  • مودەڕێس، مەلا عەبدولکە ریم. (۱۳۸۴). دیوانی مەولەوی. سنە: پەخشکاریی کوردستان ...
  • یەعقووبی، عەبدولخالق. (۱۳۹۱). «زەقکردنەوەی زمانیی لە زمانی شیعری نالیدا». وەرزنامەی ...
  • فارسی:پولیتسر، ژرژ. (۱۳۵۸). اصول مقدماتی فلسفە. جهانگیر افکاری. تهران: نشر ...
  • حقوقی، محمد. (۱۳۷۱). شعر نو از آغاز تا بە امروز. ...
  • شفیعی­کدکنی محمدرضا. (۱۳۹۱). رستاخیز کلمات، درس گفتارهایی در باره نظریه ...
  • شمیسا، سیروس. (۱۳۷۴). انواع ادبی. تهران: انتشاراتی فردوس ...
  • شمیسا، سیروس. (۱۳۷۲). کلیات سبک­شناسی. تهران: انتشاراتی فردوس ...
  • غیاثی، محمد تقی. (۱۳۶۹). درآمدی بر سبک­شناسی ساختاری. تهران: نشر ...
  • محمدپور، عادل. (۱۳۹۲). طرح، جریان­شناسی شعر کردی هورامی از ابتدا ...
  • نمایش کامل مراجع