بررسی مولفه های رئالیسم جادویی در رمان ئێواره ی په روانه ی بختیار علی

رئالیسم جادویی، یکی از شاخه های مکتب واقعگرایی است که در آن عناصر سحر و جادو و وهم و خیال چنان با عناصر واقعی آمیخته می شوند که تشخیص آنها به آسانی ممکن نیست و حقایق و جزئیات زندگی در آن با ترکیب دو عنصر واقعیت و خیال طوری بیان می شوند که حوادث خیالی، حقیقی و طبیعی جلوه می کنند و خواننده به آسانی حوادث و کنش های فراواقعی را می پذیرد. رئالیسم جادویی دارای مولفه های مختلفی است که مهمترین آنها عبارتند از: دوگانگی، رازگونگی، استحاله، عینیت، سکوت اختیاری و صدا و بو. این سبک داستان نویسی با نام آمریکای لاتین و گاهی با نام خاورزمین شناخته شده، اما در نهایت به یک سبک جهانی بدل شده و نویسندگان ادبیات ملل مختلف جهان آن را در آثار داستانی خود به کار گرفته اند. در ادبیات کردی نیز برخی از نویسندگان و رمان نویسان این سبک ادبی را برای آثار خود برگزیدهاند. یکی از برجسته ترین این رمان نویسان بختیار علی، شاعر و رمان نویس سرشناس کردستان عراق است که در واقع پرچم دار این سبک ادبی در ادبیات کردی به حساب می آید. مهمترین اثر بختیار علی که می توان برخی از مولفه های رئالیسم جادویی را در آن یافت، رمان ئێواره ی په روانه است که در آن با بهره گیری از این سبک ادبی به بیان درد و رنج ملت کرد و جستجوی هویت گمشده ی آنها و معضلات و مشکلاتی که جامعه ی سنتی کردی با آنها مواجه است، پرداخته است. در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، مهم ترین مولفه های رئالیسم جادویی، در رمان ئێواره ی په روانه بختیار علی بررسی شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که بختیار علی این مولفه ها را در قالب دوگانگی و تقابل جهان خیالی و واقعی، رازگونگی پرواز پروانه ها در جای جای رمان به ویژه در روز اعدام پروانه، استحاله پروانه به گرد و غبار، کشمکش پروانه برسر دنیای خیالی، عینیت در غبار شدن پروانه ها و صدا و بو در صدای مرگ و بوی خون به کار برده است.