توارث حقوق مالکیت فکری در فقه مذاهب خمسه و حقوق ایران

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 67

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FVH-17-48_012

تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1402

چکیده مقاله:

در عصر حاضر به علت رشد روز افزون فناوری و ارتباط بیشتر ملت ها، مالکیت فکری از اهمیت زیادی برخوردار بوده و پدیده های فکری نه تنها به عنوان یک دانش، بلکه به عنوان سرمایه نیز لحاظ می­شوند، لذا با توجه به ارزش اقتصادی و منبع درآمد بودن آن ها، به تبع نقل و انتقال این حقوق نیز جز لاینفک مباحث حقوقی می­باشد.  در این تحقیق سوال اصلی عبارت است از اینکه حقوق مالکیت فکری از منظر فقیهان مذاهب خمسه و حقوق ایران شامل چه حقوقی بوده و آیا این دسته از حقوق قابلیت ارث­بری دارند یا خیر؟ لذا در تحقیق حاضر ضمن بررسی معنای حقوقی و فقهی حقوق مالکیت فکری و ماهیت و آثار این حقوق با تمسک به روش توصیفی، تحلیلی به بیان نظریات و مستندات فقیهان شیعه و اهل سنت و همچنین حقوق دانان پرداخته­شده است. از مصادیق اصلی این نقل و انتقالات، انتقال قهری این حقوق است که به سبب فوت پدید آورنده به وجود می­آید، درحالی که در مباحث قانونگذاری با سکوت قوانین در این زمینه روبه رو هستیم و تنها در خصوص محدوده زمانی مورد استفاده وراث در قوانین بحث شده است. این موضوع در بین فقیهان در حوزه مسائل مستحدثه و استفتائات به آن پرداخته شده است؛ با تدقیق در نظریات بیان شده ملاحظه می­شود که اغلب فقیهان اعم از شیعه و اهل سنت، بر مشروعیت حقوق مالکیت فکری اذعان داشته و به استناد اینکه این حقوق در زمره حقوق مالی و منافع هستند و مورد پذیرش عرف می­باشند، آن را قابل انتقال به وراث می­دانند.

نویسندگان

سودابه حسن پور اصیل

دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه الزهراء، تهران

فریبا حاجیعلی

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی. دانشکده الهیات. دانشگاه الزهراء. ایران تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمابن منظور، محمد بن مکرم(۱۴۰۵)، لسان العرب، بیروت: دار ...
  • امامی، سید حسن(۱۳۷۴)، حقوق مدنی، چ۱۴، تهران: انتشارات اسلامی ...
  • انصاری، شیخ مرتضی بن محمد امین(۱۴۱۹)، فرائد الاصول، قم: کتابفروشی ...
  • انصاری، شیخ مرتضی بن محمد امین(۱۳۷۴)، مکاسب، چ۶، قم: دارالحکمه ...
  • ایروانی، محمد رضا(۱۳۸۸)، «حق ابتکار در فقه اسلامی مقارن»، نامه ...
  • آیتی، حمید(۱۳۷۵)، حقوق آفرینش های فکری، تهران: نشر حقوق دان ...
  • بحرالعلوم، محمد بن تقی(۱۴۰۳)، بلغه الفقیه، چ۴، تهران: منشورات مکتبه ...
  • بیهقی، احمدبن حسین(۱۴۲۴)، السنن الکبری، چ۳، بیروت: دارالفکر ...
  • جعفر زاده، میرقاسم(۱۳۸۳)، جزوه درسی درآمدی بر حقوق آفرینش های ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر(۱۳۸۸)، ترمینولوژی حقوق، چ۲۱، تهران: کتابخانه گنج ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر(۱۳۶۳)، دایره المعارف اسلامی قضایی، چ۲، تهران: ...
  • حسینی سیستانی، سید علی(بی تا)، استفتائات، مرکز تحقیقات رایانه­ای قائمیه ...
  • حکمت نیا، محمود(۱۳۸۱)، مبانی نظری مالکیت فکری با تاکید بر ...
  • حلیمی، عمران(۱۳۸۴)، «مبانی فقهی و حقوقی مالکیت معنوی از نگاه ...
  • الدرینی، فتحی(۱۴۰۱)، حق الابتکار فی الفقه الاسلامی المقارن، بیروت: موسسه ...
  • درینی، فتحی(۱۳۷۶)، حقوق مولفان، مترجمان، هنرمندان و ناشران در فقه ...
  • رحیمی، مرتضی و عباسعلی سلطانی(۱۳۸۵)، «مبانی فقهی حقوق مالکیت معنوی ...
  • بررسی مفهوم مالکیت فکری در فقه شیعه و اهل سنت [مقاله کنفرانسی]
  • زحیلی، وهب مصطفی(۱۴۰۴)، الفقه الاسلامیه و ادله، دمشق: دارالفکر ...
  • زحیلی، وهب مصطفی(۱۴۱۸)، حکم المصنفات الفنیه(برامج الحاسوب)، دمشق: دارالمکتبی ...
  • زرقاء، مصطفی احمد(۱۴۲۱)، المدخل الی نظریه الالتزام العامه فی الفقه ...
  • سنهوری، عبدالرزاق احمد(۱۴۱۲)، الوسیط فی شرح القانون المدنی، بیروت: داراحیا ...
  • شیرازی، سید محمد(۱۹۸۹)، الفقه کتاب الحقوق، لبنان، بیروت ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله(۱۳۷۱)، استفتائات و نظرات پیرامون مسائل مستحدثه ...
  • طباطبایی یزدی، محمد کاظم(۱۳۷۸)، حاشیه بر مکاسب، چ۵، قم: نشر ...
  • عمید، حسن(۱۳۶۹)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: انتشارات امیر کبیر ...
  • غروی اصفهانی،محمد حسین(۱۴۲۵)، حاشیه المکاسب، قم: دارالمصطفی لاحیاء التراث ...
  • کاتوزیان، ناصر(۱۳۹۲)، ارث، چ۵، تهران: نشر میزان ...
  • (۱۳۸۱)، اموال و مالکیت، چ۴۴، تهران: نشر میزان ...
  • (۱۳۸۲)، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، تهران: نشر میزان ...
  • مدکور، محمد سلام(۱۹۹۶)، المدخل للفقه الاسلامی تاریخه و مصادره و ...
  • مکارم شیرازی، ناصر(بی تا)، استفتائات، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت ...
  • (۱۴۱۰)، کتاب البیع، چ۴، قم: موسسه اسماعیلیان ...
  • موسوی خوئی، سید ابوالقاسم(۱۹۷۵)، مصباح الفقاهه، قم: نشر مکتبه الداوری ...
  • الندوی، راشد حسین(۱۳۹۲)، الفقه المیسر علی مذهب الامام الاعظم ابی ...
  • نمازی شاهرودی، علی(۱۴۱۹)، مستدرک سفینه البحار، تحقیق حسن بن علی، ...
  • النووی، ابوزکریا محیی الدین یحیی بن شرف(بی تا)، المجموع شرح ...
  • هاشمی شاهرودی، سید محمود(۱۳۸۴)، «مالکیت فکری تاملاتی در مبنا و ...
  • هیثمی، نورالدین(۱۴۰۸)، مجمع الزواید و مجمع الفوائد، بیروت: الکتب العملیه ...
  • نمایش کامل مراجع