ارزیابی کارآیی الگوریتم های آموزش شبکه های عصبی مصنوعی برای برآورد پارامترهای کیفی آب دشت قروه-دهگلان

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 30

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WEJMI-16-59_003

تاریخ نمایه سازی: 26 بهمن 1402

چکیده مقاله:

شبکه عصبی مصنوعی (ANN) یک ابزار قدرتمند داده محور است که قادراست روابط خطی و غیر خطی حاکم بر سیستم های مختلف را فراگیرد. اما هنوز تعیین الگوریتم دارای بهترین عملکرد از نظر سرعت و دقت همگرایی برای یک مسئله خاص، چالش مهم پیش روی کاربران شبکه های عصبی مصنوعی است. در این پژوهش، توانایی فرآیندهای پرکاربرد طی چند سال اخیر در بحث شبیه سازی و تخمین پارامترهای غیرخطی کیفیت آب بررسی و اثربخش ترین آن ها تعیین گردید. برای این منظور، ۴۲ مدل از ترکیب توپولوژی شبکه عصبی مصنوعی (تک لایه یا چندلایه) و فرآیندهای آموزش بررسی گردید. پارامترهای کیفی مشاهده شده در محل ۱۰۷ چاه در گستره آبخوان دشت قروه-دهگلان از سال ۷۵ الی ۹۲ جهت آموزش و داده های سال های ۹۳ تا ۹۵ جهت آزمون هر مدل استفاده شد. نتایج نشان داد که شبکه های عصبی مصنوعی دارای یک لایه پنهان که از تعداد بهینه نورون بهره می-برند، قادرند رفتار آبخوان را با دقت مطلوب و در مدت زمان کمتر شبیه سازی نمایند. همچنین، افزایش تعداد لایه های میانی همگام با افزایش دقت پاسخ، نه تنها تعداد سلول های بهینه شبکه بلکه مدت زمان تحلیل مساله را افزایش می دهد. به هر حال، شبکه های عصبی مصنوعی مبتنی بر روش Broyden-Fletcher-Goldfarb (BFG) از بیشترین کارآیی در شیبه سازی رفتار آبخوان برخودار بود گرچه کارآیی روش Levenberg Marquart (LM) بسیار نزدیک به آن است. کارآیی بیشتر BFG نسبت به LM می تواند به دلیل برخورداری از میانگین خطا و انحراف معیار کمتر (به ترتیب برابر ۳.۴۶ و ۳.۰۹) آن باشد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سید اشکان سید ابراهیمی

مهندسی عمران، دانش آموخته دانشگاه زابل، زابل، ایران

ابوذر نکوئی

دانشجوی کارشناس ارشد مهندسی عمران، دانشگاه زابل، زابل، ایران.

محمود رضا ملایی نیا

گروه آموزشی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.