عوامل فرهنگی-اجتماعی موثر بر کنش ایثارگرانه (مطالعه موردی: شهر قوچان)

پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان آمادگی ایثار مردم قوچان و عوامل موثر بر آن صورت گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده برای این پژوهش پیمایش و ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده است که بخش آمادگی برای ایثار در قالب داستانک ها طرح شده است که از فرد خواسته میشود خود را در موقعیتی تصور کند و در قبال گروه های مختلف از جمله خانواده، خویشاوندان و .... موضع خود را در رابطه با کنش ایثارگرانه اعلام نماید. در طراحی این پژوهش از تیپولوژی کنش وبر، نظریه رفتار برنامه ریزی شده آجزن، نظریه یادگیری بندورا استفاده شده است. حجم نمونه در این پژوهش ۳۲۳ نفر برآورد شده که در نواحی پنجگانه قوچان تکمیل گردیده است. بر اساس چهارچوب نظری پژوهش ۴ عامل تاثر از رنج، امید به بازگشت یاری، احساس مسئولیت اجتماعی و فضای هنجاری خانواده برای آمادگی ایثار مورد سنجش قرار گرفت. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که آمادگی ایثار با سن، جنسیت، وضعیت تاهل رابطه معناداری ندارد ولی با درآمد و تحصیلات همبستگی بالا و رابطه معناداری دارد. بدینصورت که هرچه درآمد افراد بیشتر باشد آمادگی ایثار نیز افزایش پیدا میکند. همچنین هرچه تحصیلات فرد بالاتر باشد آمادگی ایثار نیز افزایش میابد. در نهایت بیشترین عامل موثر در آمادگی ایثار مردم قوچان تاثر از رنج دیگری و پس از آن امید به بازگشت یاری، احساس مسئولیت اجتماعی و فضای هنجاری خانواده بوده است.