شناخت و ارزیابی میزان پراکنده رویی شهری براساس مدل تحلیل عاملی (مطالعه موردی: محلات شهر شیراز)

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 46

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JUPM-8-30_001

تاریخ نمایه سازی: 26 بهمن 1402

چکیده مقاله:

رشد و گسترش کالبدی شهر فرآیندی است که بر تمام نظامات و ساختارهای شهر به طور مستقیم یا غیرمستقیم تاثیر می­گذارد. به همین دلیل چنانچه این فرآیند جریان درستی را طی نکند، اثرات نامطلوب بسیاری بر شهر و اجزای آن بر جای می­گذارد. رشد و گسترش پراکنده یکی از اشکال رشد شهر است، که بر اثر عوامل متعددی چون کمبود برنامه­های مدیریت رشد شهری و فقدان قوانین واحد و جامع در مورد نظارت و کنترل رشد شهری، موجب دست­اندازی به فضاهای باز پیرامون و زمین­های کشاورزی و روستایی به بدنه کالبدی شهر می گردد و زمینه پراکنده­رویی را ایجاد می­نماید. از جمله پیامدهای منفی پراکنده­رویی، نابودی اراضی حاصلخیز، تبدیل زمین­های کشاورزی و منابع طبیعی به زمین­های شهری، تهدید و کاهش انسجام اجتماعی، جدایی­گزینی فضایی، حذف فضاهای باز، وابستگی روزافزون به خودرو و افزایش مصرف سوخت و انرژی است. از این رو هدف از این مقاله تحلیل و شناسایی پدیده پراکنده­رویی و اندازه­گیری شاخص­های تاثیر­گذار بر این پدیده در شهر شیراز است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و با استفاده از۲۰ شاخص در هفت گروه (تراکم، قطعات ساختمانی، دسترسی، مرکزیت، اختلاط کاربری­ها، بی­قاعدگی نواحی ساخته شده و فضای فعالیت)، میزان پراکنده­رویی بررسی و بر اساس وزن­دهی به عامل­ها، شدت و ضعف پراکنده­رویی در ۱۱۱ محله شهر بر اساس روش تحلیل عاملی مشخص ­گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان می­دهد روند گسترش کالبدی شهر شیراز طی چند دهه اخیر به صورت پراکنده­رویی و بیشترین میزان در محور شمال غرب و جنوب شرق شیراز است.

نویسندگان

محمد سلیمانی

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، یران

علی موحد

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، یران

احمد زنگانه

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، یران

زهرا صحراییان

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، یران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، قادر (۱۳۹۰)، تبیین علل پراکنده­رویی شهرهای میانی ایران؛ با ...
  • احمدی، قادر؛ عزیزی، محمد مهدی و زبردست، اسفندیار (۱۳۸۹)، بررسی ...
  • اطهاری، کمال (۱۳۷۹)، به سوی کارآمدی دخالت دولت در بازار ...
  • افراخته، حسن(۱۳۸۳)، رشد شهری و آسیب­های محیطی، مجله جغرافیا (انجمن ...
  • مهندسین مشاور شهر و خانه (۱۳۹۳)، طرح تفصیلی شهر شیراز، ...
  • حبیبی، سید محسن(۱۳۸۳)، از شار تا شهر: تحلیلی تاریخی از ...
  • حمیدی، ملیحه؛ سیروس صبری، رضا؛ حبیبی، سید محسن و سلیمی، ...
  • خانوار و جمعیت شهرهای استان فارس (۱۳۹۳)، معاونت برنامه­ریزی و ...
  • خرسند، نرجس (۱۳۸۹)، تعیین شاخص­ها و اندازه­گیری پراکنده­رویی شهری کلانشهر ...
  • زبردست،اسفندیار(۱۳۸۷)، درسنامه روش­های برنامه­ ریزی شهری۲، دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای ...
  • زبردست، اسفندیار؛ حبیبی، سارا(۱۳۸۸)، بررسی پدیده پراکنده­رویی و علل آن ...
  • شالین، کلود(۱۳۷۲). دینامیک شهری یا پویایی شهرها، ترجمه اصغر نظریان، ...
  • مشکینی، ابوالفضل، احمد زنگانه، حافظ مهدنژاد(۱۳۹۳)، درآمدی بر پراکنده­رویی(خزش) شهری، ...
  • Clawson, M. (۱۹۶۲) “Urban Sprawl and Speculation in Suburban Land”. ...
  • Dupras,J., Marull, J., Parcerisas, L., Coll, F., Gonzalez, A. , ...
  • Ewing, R., Pendall, R., Chen, D., (۲۰۰۲). “Measuring sprawl and ...
  • Frenkel, A., Ashkenazi, M., (۲۰۰۸). “ A Measuring Urban Sprawl: ...
  • Frenkel, A., Ashkenazi, M., (۲۰۰۷). “The Integrated Sprawl Index: Measuring ...
  • Gregory, D., squaires.,(۲۰۰۲). “Urban sprawl causes, consequences and policy responses”. ...
  • Galster, G.Hanson, R.Ratcliffe, M. Wolman, H. Coleman, S. Freihago, S.,(۲۰۰۱). ...
  • Glaeser, E. L., Matthew, K., Chu, Ch., (۲۰۰۱), “Job Sprawl: ...
  • Hasse, J.,(۲۰۰۲). “Is it Sprawl or Smart Growth? Geospatial Indices ...
  • Hutchison, R.,(۲۰۱۰). “Encyclopedia of Urban Studies”. University of Wisconsin, Green ...
  • Pendall, R., (۱۹۹۹). “Do land use control cause sprawl? ” ...
  • Robinson, L., (۲۰۰۲). “Twenty and five years of Dispersion experience ...
  • Soja, E. W. ,(۲۰۰۸). “The city and spatial justice”. (Paper ...
  • Torrens, P. M. (۲۰۰۸). “A Toolkit for Measuring Sprawl”. Applied ...
  • Torrens,P., Alberti,M.,(۲۰۰۰). “Measuring sprawl, Centre for Advanced Spatial Analysis”. University ...
  • Vermont Forum on Sprawl (۱۹۹۹). “The Causes and Costs of ...
  • نمایش کامل مراجع