نقد و بررسی برداشت های تفسیری سیاسی از قرآن در حوزه کاربست قواعد علم معانی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 43

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCQ-8-1_005

تاریخ نمایه سازی: 28 بهمن 1402

چکیده مقاله:

برداشت سیاسی از قرآن، به جهت ماهیت سیاسی و ارتباطش با قدرت، آسیب هایی گسترده تر (نسبت به دیگر انواع برداشت ها) درپی داشته است. بخشی از بسترهای آسیب زا، مرتبط به کاربست نادرست قواعد علم معانی، یا غفلت از آنهاست. مشکل مذکور این مسئله را پیش روی ما می نهد که آیا می توان آسیب پذیری برداشت های سیاسی در عرصه کاربست قواعد علم معانی را اثبات کرد؟ اثبات آسیب پذیری، انگیزه لازم برای پی جویی ایجاد تمهیداتی جهت ارائه برداشت های سیاسی معتبر را فراهم آورد. مطالعه حاضر که به روش توصیفی و تحلیلی سامان می یابد، براین فرض تاکید دارد که برداشت های سیاسی در کاربست قواعد علم معانی یا بی توجهی به قواعد دچار آسیب شده اند. گزارش نمونه های عینی این آسیب ها، تحقق آسیب پذیری را در عمل اثبات می کند و دستاوردش اثبات آسیب پذیری برداشت ها در چهار قلمرو  مهم قواعد علم معانی(مصادیقی از قاعده­های اطناب؛ مجاز در اسناد؛ حصر وقصر؛ وصل وفصل)، و ایجاد دغدغه برای ارائه راهکارهای اصلاح آسیب ها و ارائه برداشت های سیاسی معتبر است.

نویسندگان

محمد عابدی

استادیار گروه قرآن شناسی پژوهشکده حکمت و دین پژوهی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم نهج البلاغهابنعاشور، محمدطاهر (۱۴۲۰): «تفسیر التحریر و التنویر المعروف ...
  • ابن هشام (۱۹۷۵):« السیره النبویه»، به کوشش طه عبدالرئوف، سعد، ...
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم (۱۳۶۶): «کفایه الاصول»، اسلامی، تهران: بی نا، ...
  • آلوسی، سید محمود (۱۴۱۵): «روح المعانی»، بیروت: دارالعلمیه ...
  • ایازی، محمد علی (۱۳۸۲): «تفسیر القرآن المجید»، المستخرج من تراث ...
  • بابایی، علی اکبر (۱۳۹۵): «قواعد تفسیر قرآن»، تهران: پژوهشگاه حوزه ...
  • بازرگان، مهدی (۱۳۷۷): «آخرت، خدا، هدف بعثت انبیا»، تهران: انتشارات ...
  • البلعید، الصادق(۱۹۹۹): «القرآن والتشریع»، تونس: مرکز النشر الجامعی ...
  • بیضاوی، عبد الله بن عمر (۱۴۱۸):« تفسیر بیضاوی»، لبنان، بیروت: ...
  • تفتازانی، سعدالدین (بی تا): «مختصرالمعانی»، قم: کتابفروشی مصطفوی ...
  • جمعی از اساتید حوزه (۱۳۸۶): «جواهر البلاغه»، قم: انتشارات مرکز ...
  • جوادی آملی، عبد الله (۱۳۸۲): «شمیم ولایت»، قم: اسرا، چ ...
  • (۱۳۷۵): «حکومت اسلامی»، نقد نقد، ش۲،ص۲۳۶. ...
  • (۱۳۹۳): «ولایت علوی»،قم: اسراء. ...
  • (۱۳۸۶۱۳۹۰): «تفسیر تسنیم»، قم: اسراء ...
  • حائری، مهدی «نقدی بر مقاله سیری در مبانی ولایت فقیه»، ...
  • حائری، سید کاظم «حکمت و حکومت در ترازوی نقد»، نشریه ...
  • (۱۳۹۱): «ولایه الامر فی عصر الغیبه»،بی جا: مجمع الفکر الاسلامی ...
  • حائری، مهدی (۱۹۹۴):«حکمت و حکومت»، بی جا: نشر شادی ...
  • راغب، حسین بن محمد (۱۳۹۲):«معجم مفردات الفاظ القرآن»، بیروت: دارالکاتب ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (۱۴۰۴):« الکشاف»، بیروت: دارالکتاب العربی ...
  • شکیبا، توران (۱۳۷۷): «ماهنامه پیام هاجر»، ش ۲۳۶ ،ص ۶۹ ...
  • شمسیا، سیروس (۱۳۷۵): «معانی»، تهران: نشر میترا، چ ۴ ...
  • طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۰ق): «المیزان فی تفسیر القرآن»، ۲۰ج، لبنان، بیروت: ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۶۷): «جوامع الجامع»، قم: مرکز مدیریت ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۷۲): «مجمع البیان»، تهران: ناصرخسرو ...
  • طبری، محمد بن جریر(۱۴۰۸ق): «جامع البیان»، بیروت: دارالکتب العلمیه ...
  • طوسی، محمد بن حسن (بی­تا): «التبیان فی تفسیر القرآن»، بیروت: ...
  • عبد الرازق، علی (بی تا): «الاسلام و اصول الحکم»، مصر: ...
  • عبدالهادی الفضلی (۱۳۷۴): «تهذیب البلاغه»، تهران: المجمع العلمی الاسلام، چ ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر (بی تا): «التفسیر الکبیر»، بیروت: ...
  • فضل الله، محمد حسین(۱۴۱۹): «من وحی القرآن»، ۲۵جلد، دارالملاک، لبنان: ...
  • فیومی، احمد ابن محمد (۱۴۰۵): «المصباح المنیر فی غریب شرح ...
  • قابل، قابل (۱۳۸۱): «ماهنامه جامعه نو»، ش۱۱، ص۶ ...
  • قاضی زاده، کاظم (۱۳۸۴):«سیاست و حکومت در قرآن»، پژوهشگاه فرهنگ ...
  • درویش، محمد رضا (۱۳۸۱): «ماهنامه آفتاب»، ش۲۲، ص۳۱۳۳ ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۷۵): «آشنایی با قرآن(شناخت قرآن)»، تهران: صدرا، چ ...
  • معرفت، محمدهادی (۱۳۷۷): «ولایت فقیه»، قم: موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۸۲): «آیات ولایت در قرآن»، قم: نسل ...
  • (۱۳۷۱): «تفسیر نمونه»، تهران: دارالکتب الاسلامیه ...
  • منتظری، حسین­علی (۱۴۱۵): «دراسات فی ولایه الفقیه»، قم: نشر تفکر ...
  • نمایش کامل مراجع