بررسی بازتاب جلوه هایی از جمال لیلی و کمال مجنون در آیینه ی شعر فارسیبا رویکرد لیلی و مجنون نظامی و برخی نظیره های آن

سوگنامه لیلی و مجنون، سومین گنج از پنج گنج گنجینه دار گنجه، نظامی گنجه ایست که آن را نه بهانگیزه ی درونی بلکه به فرمان شروان شاه به مدت چهارماه در بحر هزج مسدس اخرب محذوف ( مفعولمفاعلن فعولن) به نظم درآورده است. اصل این داستان عربی و حکایت عشق جنون آمیز دو نوجوان ازقبیله ی بنی عامر است که در مکتب، هم درس بودند و اندک اندک همدل و همراز شدند و چون لیلیهر روز بیش از گذشته جذاب تر و دلرباتر می شد، قیس هم، بیشتر از پیش شیفته ی جمال او میگردید تا این دلبستگی به عشقی فراتر از درک اهل قبیله کشیده شد و نام آن دو، بر سر زبان ها افتاد. ازآنجا که این مطلب در فرهنگ بسته ی بدوی قبیله ای، ننگی بزرگ محسوب می شد. پدر لیلی به منظورحفظ حیثیت و اعتبار محلی خود! لیلی را از ادامه ی تحصیل بازداشت که در نتیجه ی این محرومیت،قیس، از دوری لیلی سر به دامنه ی کوه و پهنه ی دشت نهاد و دور از یار و دیار با جانوران و درندگان امابه یاد لیلی می زیست. این پژوهش، به روش توصیفی، تحلیلی و با مراجعه به اسناد و منابع معتبرکتابخانه ای، بازتاب جمال لیلی و کمال مجنون را در آیینه ی شعر فارسی مورد بررسی قرار داده و به ایننتایج دست یافته است که: عشق پاک و بی آلایش لیلی و مجنون که خاستگاه عربی دارد از جهت معیارعشق بازی و مهرورزی، شعر شاعران پارسی گوی را آراسته و نخستین شاعری که از آن دو یاد کرده،رابعه بنت کعب قزداری است که به مناسبت عشق شورانگیز خود نسبت به بکتاش، نام لیلی و مجنون رادر شعر خود آورده است. پس از او رودکی، پدر شعر فارسی و به پیروی از رودکی بسیاری از شاعراندیگر از آنان نام بردهاند تا در قرن ششم نظامی گنج های این قصه را در بیش از چهار هزار بیت بهشیواترین سبک و رساترین شکل سروده و پس از او شاعرانی بزرگ به تقلید از نظامی همت کردهنظیره هایی به آن وزن و بحر سرودند که مشهورترین آنان امیرخسرو دهلوی، مکتبی شیرازی عبدالرحمنجامی بودند.