پهنه بندی جریان واریزه ای ، در کوه عون بن علی و تاثیرات مخاطره آمیز آن بر شهر تبریز

بکی از حرکات دامنه ای بسیار رایج در نقاط کوهستانی ، جریانهای واریزه ای می باشند. جریان واریزه ای به حرکت توده ای مواد زاویه دار، همراه با هوا و آب حبس شده اطلاق می شود. برخورد دانه به دانه سنگ ریزه ها بهم ، فشار اعمال شده توسط آب حاصل از ذوب برف و یا آب شستگی پایه مخروط واریزه و بطور کلی اثر نیروی ثقل ، از عوامل اصلی وقوع جریانات واریزه ای و از علل عمده تحرک واریزه ها به جابه جایی محسوب می شوند.گسترش شهرنشینی به سمت کوهپایه ها، مستلزم دخالتهای انسان در مناطق کوهستانی و در نتیجهجایگزینی سیستم های مورفوژنز فعال به جای سیستم های مایدار گشته و این امر نیز ازعمده عوامل تحریکات دامنه ای به شما می آید.شهر تبریز با داشتن موقعیت کوهستانی با مشکلات پدیده های دامنه ای کاملا آشنا می باشد.این کلانشهر با دامنه های کوههای سهند در جنوب و عون بن علی در شمال محصور گشته و با افزایش جمعیت هر چه بیشتر به سمت پایکوه ها پیشروی می نماید. از اینرو تحقیق پیش رو در نظر دارد تا به شناخت برخی علل و عوامل موثر در تشدید ناپایداری دامنه و بویژه جریان واریزه ای در کوه عون بن علی پرداخته و جهت تحقق این امر از مدل کمیتر و جدیدتری چون sinmap بهره گرفته شد که از انشعابات ARC GIS به شمار می آید.درتحقیق حاضر با استفاده از مدل فوق نقشه ناپایداری عون بن علی استخراج و با استفاده از لایه نقاط جریان واریزه ای موجود بهینه گشته است که نحوه توزیع جریانات واریزه موجود در منطقه را بر روی نقشه ناپایداری بدست می دهدو نتایج حاصل از آن به صورت جدول و نمودار شیب – سطح نمایش داده می شود.بر طبق نتایج حاصل ، حدود ۹۵ درصد جریانات واریزه در شیب بالای ۲۰-۳۰٪ و حدود ۲۷٪ جریانات واریزه در جهت جنوب و همچنین حدود ۹۰ درصد در مناطق بدون پوشش گیاهی و مرتعی رخ داده اند.علاوه از عوامل فوق ، نقش برش دامنه بر اثر احداث اتوبان پاسداران و عامل زمین شناسیمنطقه که حدود ۶۵ درصد منطقه از ماسه سنگ و مارن قرمز دوران میوسن بالایی هستند و در اقلیم نیمه مرطوب حساس به فرسایش بوده و مواد دامنه ای مورد نیاز جریانات واریزه را فراهم می نمایند ، نمی توان نادیده گرفت.