ماهیت صندوق تامین اعتبار خسارت مالی در نظام حقوقی انگلستان و جمهوری اسلامی ایران

صندوق تامین خسارت های بدنی نقش تعیین کننده ای به عنوان یکی از روش های جبران خسارات مالی و بدنی محسوب می شود و از موضوعات مهم در حقوق و جبران خسارت بدنی و شیوه های جبران آن است. زیرا امروزه از یک طرف، پیامد های خسارت مالی این نوع آسیب بسیار سنگین تر از گذشته است و در حقوق انگلیس صدمه زننده مسئول و ضامن جبران تمام خسارت ناشی از این صدمه است. دعوای مسئولیت مدنی نه تنها بین مسئول حادثه و زیان دیده است بلکه دعوایی راجع به بیمه و بیمه گر نیز است. در برخی از دعاوی، طرفین با یکدیگر توافق نموده و با سوء استفاده از حق، دعوایی را در دادگاه اقامه می کنند و این امر باعث تضییع حق بیمه گر می شود، بنابراین بیمه گر باید در دعوای مسئولیت مدنی حضور داشته باشد، از حق خود دفاع کند و پس از صدور رای آن را اجرا نماید. صندوق تامین خسارت های بدنی به منظور جبران خسارت های بدنی ناشی از حوادث رانندگی که تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرند، ایجاد شده است، ولی به دلیل ساختار نامناسب، منابع مالی ناکافی، سقف تعهدات ناچیز و عدم پوشش همه زیان دیدگان، کارایی لازم را نداشته است. قانون گذار ایران در قانون بیمه اجباری ۱۳۹۵ ضمن رفع نواقص مذکور شرایطی را برای مطالبه خسارت از صندوق وضع کرده است. انتظام، شمارش و تبیین این شرایط نه تنها برای دستگاه قضایی کشور در مقام صدور رای اهمیت فراوان دارد، بلکه به نظام بیمه ای کشور نیز در مقام شناخت حدود تعهدات خود یاری می رساند. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا ضمن بیان مبانی و ماهیت صندوق، حدود تعهدات آن و شرایط خسارت های قابل جبران از سوی صندوق در مقایسه با حقوق فرانسه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در حقوق ایران موارد تعهد صندوق، شیوه جبران خسارت از صندوق و ماهیت تعهد صندوق در برابر زیان دیدگان از مسائل مهم و قابل توجه می باشد، در کشور انگلیس هم صندوق تامین خسارت های بدنی به جز خسارت معنوی در بقیه خسارت ها در حدود تعهدات خود به جبران خسارات می پردازد.