تعلیق حقوق بشر در وضعیت های اضطراری؛ هم سنجی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 89

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-10-1_011

تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1402

چکیده مقاله:

معاهدات حقوق بشری واجد شرط تعلیق، از جمله میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، در حالی که به دولت های عضو، اجازه داده اند تا در وضعیت های اضطراری، اجرای برخی از حقوق و آزادی ها را به حالت تعلیق در آورند، اصولی را مقرر داشته اند که باید از سوی دولتها برای اعمال تعلیق رعایت شوند. هدف از پیش بینی چنین اصولی، پیشگیری از سوء استفاده از حق تعلیق و نقض گسترده ی حقوق بشر توسط دولتها به بهانه ی وجود شرایط اضطراری می باشد. اصول حاکم بر اعمال تعلیق را می توان به دو دسته ی کلی اصول ماهوی و اصول شکلی تقسیم نمود. اصول ماهوی حاکم بر اعمال تعلیق عبارتند از: اصل تهدید استثنائی، اصل تناسب، اصل رعایت سایر تعهدات بین المللی، اصل عدم تبعیض و اصل حقوق غیر قابل تعلیق. اصول شکلی حاکم بر اعمال تعلیق نیز عبارتند از: اصل اعلام و اصل گزارش دهی. اجرای دقیق این اصول نیازمند ورود آنها به نظام های داخلی، به ویژه در قوانین اساسی کشورها می باشد. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در اصل (۷۹) خود به موضوع اعمال محدودیت های ضروری در زمان جنگ و شرایط اضطراری نظیر آن پرداخته است. در این مقاله، مسئله ی جایگاه وضعیت های اضطراری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و انطباق آن با مقررات میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی در رابطه با تعلیق حقوق بشر در وضعیت های اضطراری، به روش تحلیلی تطبیقی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که اصل (۷۹) قانون اساسی ایران انطباق کمی با ماده (۴) میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی دارد و می تواند در بازنگری محتمل در آینده، مورد اصلاح قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تعلیق ، حقوق بشر ، وضعیتهای اضطراری ، قانون اساسی ایران ، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی

نویسندگان

داود محبی

استادیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم .

سید علی اصغر رحیمی

استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.

پروین زارعی

دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابدی، سعیدرضا، ۱۳۸۶ش، نگاهی به مقررات اضطراری در کشور ترکیه، ...
  • پشمی، بهرام، ۱۳۹۹ ش، تعلیق تعهدات حقوق بشری دولتها در ...
  • جلالی، علیرضا، ابوعطا، محمد، ۱۳۹۹ش، وضعیت اضطراری و محدودیت حقوق ...
  • غمامی، سیدمحمد مهدی، ۱۳۹۹ش، مطالعه تحلیلی الگوهای مدیریت وضعیت های ...
  • قربان نیا، ناصر، ۱۳۸۷ ش، حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، ...
  • مشهدی، علی، دارایی، علی، قارلقی، صدیقه، ۱۳۹۹ش، شرایط استثنائی و ...
  • Beyani, Chaloka, (۲۰۰۲), Human Rights Standards and the Free Movement ...
  • Conde, H. Victor, (۲۰۰۴), A Handbook of International Human Rights ...
  • De Schutter, Olivier, (۲۰۱۰), International Human Rights Law, Cambridge University ...
  • El Zaidy, Mohamad M., (۲۰۰۳), The ECHR and State of ...
  • Fitzpatrick, Joan, (۱۹۹۴), Human Rights in Crisis, The International System ...
  • Joseph, Sarah and Melissa Castan, (۲۰۰۵), The International Covenant on ...
  • Michaelsen, Christopher, (۲۰۰۱), The Proportionality Principle in the Context of ...
  • O'Flaherty, Michael, (۱۹۹۶), Human Rights and the UN, Practices before ...
  • Oraa, Jaime, (۱۹۹۲), Human Rights in States of Emergency in ...
  • Sommario, Emanuele, (۲۰۱۲), Derogation from Human Rights Treaties in Situations ...
  • Svensson-McCarty, Anna lena, (۱۹۹۸), The International Law of Human Rights ...
  • CCPR: General Comment, ۲۹(۴), Derogations during a State of Emergency ...
  • CCPR/C/۲۱/Rev.۱/Add.۱۱, ۳۱ August ۲۰۰۱ ...
  • Final Report on Monitoring States of Emergency: Guidelines for Bodies ...
  • General Assembly: Protecting Human Rights and Fundamental Freedoms while Countering ...
  • General Assembly: Strengthening of the Rule of Law, Report of ...
  • HRC: General Comment No.۱۸: Non-Discrimination, Thirty-Seventh Session, Adopted: ۱۰ November ...
  • HRC: S. W. M. Brooks v. the Netherland, Communication No. ...
  • Siracusa Principles on the Limitation and Derogation Provisions in the ...
  • UN Doc. E/ ۱۹۹۲ / ۲۲, E/ CN ۴ / ...
  • UN Doc. HRC: CCPR/C/SR.۳۵۷, ۹ April ۱۹۸۲ ...
  • UNGAOR. A/۳۹/۴۰, ۱۹۸۴, Report of the HRC ...
  • نمایش کامل مراجع