نقش مولفه های هویت مکانی در توسعه اقتصادی مناطق پیراشهری (مطالعه موردی: شهر رشت)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 36

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPUSD-5-2_002

تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1402

چکیده مقاله:

توسعه­یافتگی مناطق پیراشهری به عنوان یکی از اصلی­ترین دغدغه­هایی که ابعاد گوناگون اقتصادی و اجتماعی را در برمی گیرد، از عرصه­های موردتوجه حکومت­های ملی و دولت­های محلی است. عرصه­ای که با گسترش ارتباطات جهانی میدان کنشگری خود را در روایت­های منحصربه فرد از  ویژگی­های فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی متمرکز کرده است. روایت­هایی جذاب که مسئولیت توسعه­ی مکان­های جغرافیایی متنوع را برعهده گرفته اند و ارائه­ی مزیت رقابتی و مولفه های هویتی را بر دوش سطوح خرد محلی قرار می­دهند. این مطالعه مبتنی بر استراتژی نظریه­ی زمینه­ای و با استفاده از ۵۸ مصاحبه­، به انجام رسیده است. یافته ها نشان می­دهد که «مولفه های هویت مکانی» از طریق اصلی­ترین مقوله یعنی «کنشگری و سیاست­گذاری­های تبلیغاتی-رسانه­ای» به همراه دودسته از «شرایط زمینه­ای» و «شرایط مداخله­گر» می­تواند فرایند توسعه اقتصادی را برای مناطق پیراشهری به ارمغان بیاورد. «شرایط زمینه­ای» درواقع بسترهای محیطی هستند که زمینه های قدرت و یا ضعف این سازوکار را فراهم می­کنند: «مولفه های جمعیتی» همچون سن و تحصیلات، «خانواده» به عنوان اصلی­ترین عنصر انتقال دهنده ی میراث تاریخی و فرهنگی،  «سرمایه اجتماعی» و قدرت شبکه­ی روابط مبتنی بر آن در زمره­ی شرایط زمینه­ای قرار می­گیرند که سازوکار نقش آفرینی مولفه های هویت مکانی در توسعه اقتصادی باید از این مجرا عبور کنند. «شرایط مداخله­گر» عبارت است از انواع محرک­های بیرونی که می­تواند در جهت تقویت و یا ضعف سازوکار مورداشاره نقش­آفرینی کند. شرایط مداخله گر در این سازوکار را می­توان به سه بخش تقسیم نمود: «مهاجرت و تعاملات فرهنگی»، «سیاست­گذاری­های شهری – نهادی» و «مصارف فرهنگی ذائقه ساز».

نویسندگان

حمیدرضا بیژنی

دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

یعقوب فروتن

دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

جواد نظری مقدم

استادیار، پژوهشکده گیلان شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

زهرا کریمی موغاری

دانشیار، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم اقتصادی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.