مطالعه تطبیقی ساختار شرفه در تذهیب مکاتب تیموری و صفوی و تاثیر آن بر شرفه های تذهیب گورکانی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 46

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAVAT-28-4_002

تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1402

چکیده مقاله:

تذهیب همواره در کنار کتاب­ آرایی قراردارد. در میان مکاتب مختلف تذهیب، مکتب تیموری حائز اهمیت است و حضور آن در تذهیب ­های قرآن صفویه نیز دیده می­شود. از طرفی ارتباط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در عصر صفوی با هند نیز باعث رشد تذهیب­ گورکانیان در آن دوره گردید. بر همین مبنا پژوهش کیفی حاضر، به روش توصیفی-تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه ­ای، به بررسی نمونه ­هایی از قرآن­ های مذهب تیموری، صفوی و گورکانی می ­پردازد. هدف این مقاله، دستیابی به ساختار شرفه در تذهیب ­های قرآن در دو دوره تیموری و صفوی و تاثیر آن بر شرفه ­های تذهیب در قرآن ­های گورکانی است. پرسش اصلی مقاله نیز به این صورت است که شرفه، از لحاظ بصری، در تذهیب­ های قرآنی ادوار تیموری و صفوی چه خصایصی داشته­؟ و این ویژگی­ها بر شرفه ­های قرآنی گورکانی چه تاثیری داشته ­است؟  شرفه های تذهیب ­های قرآنی در دروه تیموری و صفوی با توازن، تعادل و نظم خاصی بودند که در تذهیب­ های قرآنی گورکانیان نیز دیده می­شود. گورکانیان اجرای شرفه را از تیموریان و صفویان الهام گرفته ­اند؛ و سلایق هنری سرزمین خود را نیز اعمال می­کردند. شرفه­ های نسبتا شلوغ، شرفه­ های رنگی و فشرده، استفاده از فرم ­های اسلیمی و ختایی متنوع و پرکار در قرآن های­ هندی بسیار دیده می ­شود.

نویسندگان

صمد نجارپورجباری

استادیار گروه کتابت و نگارگری، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

مرضیه جعفرپور

کارشناس ارشد هنراسلامی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن خطی به خط میرعبدالقادر حسینی شیرازی محل نگهداری موزه ...
  • قرآن خطی معروف به روزبهان شیرازی محل نگهداری موزه آستان ...
  • آذری. زهرا(۱۳۹۳)، نگاهی بر کتابت و تذهیب های قرآنی عصر ...
  • آژند، یعقوب(۱۳۸۵) مکتب نگارگری اصفهان، تهران: فرهنگستان هنر.. ...
  • آقامیری، هوشنگ. (۱۳۸۴) شرفه ها نور معنوی در تذهیب، هنر ...
  • احمد. عزیز(۱۳۶۶) تاریخ تفکر اسلامی در هند، ترجمه نقی لطفی ...
  • ابراهیمیان، محبوبه (۱۳۹۴) بررسی ساختار هندسی نقوش تذهیب در ده ...
  • بلخاری قهی.حسن(۱۳۹۶)، مفهوم زیبایی و مبانی زیبایی شناسی در قرآن، ...
  • پناهیان پور. فاطمه(۱۳۸۳)، تذهیب هنر ماندگار، نشریه بینات، تهران: موسسه ...
  • پوپ. آرتور اپهام (۱۳۸۷) سیری در هنر ایران، ترجمه سیروس ...
  • خادمی ندوشن، فرهنگ و بابامرادی، رسول(۱۳۸۶)، تاثیر هنر نگارگری ایران ...
  • خلیلی ناصر. (۱۳۸۲) کمال آراستگی: قرآن نویسی تا قرن سیزدهم ...
  • خلیلی، ناصر. (۱۳۸۱) پس از تیمور: قرآن نویسی تا دهم ...
  • رخشان، سید غلامعلی و بوشاسب گوشه، فیض الله (۱۳۹۷)، تاثیر ...
  • رسولی. زهرا(۱۳۸۸)، تاثیرنقاشی ایرانی بر نقاشی هند در ادوار مختلف ...
  • سبحانی، جعفر (۱۴۱۲ق) مفاهیم القران، ج۶، تهران: موسسه امام صادق.. ...
  • سلیمی، مینو(۱۳۷۷) روابط فرهنگی ایران و هند، چاپ اول، تهران: ...
  • شریفی سمیه (۱۳۹۱). بررسی تذهیب های قرآنی دوره های تیموری، ...
  • شریفی. سمیه و امیر حسین چیت سازیان( ۱۳۹۷)، بررسی سیر ...
  • شمیلی، فرنوش. غفوری فر فاطمه (۱۳۹۶). جستاری در ساختارشناسی طرح ...
  • صدیقی اصفهانی، زهرا (۱۳۹۱). تحلیل بصری تذهیب های سه مجلد ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۴۶) المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمه سید ...
  • عظیمی، حبیب الله (۱۳۸۹) ادوار تذهیب در کتاب آرایی مذهبی ...
  • عظیمی نژاد، مریم، خواجه احمد عطاری، علیرضا، نجارپور جباری، صمد ...
  • عمید، حسن. (۱۳۵۸). فرهنگ عمید. تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.. ...
  • کفشچیان مقدم، اصغر؛ غلامی هوجقان، فاطمه. (۱۳۹۸) مطالعه مفاهیم آرایه ...
  • کونل، ارنست. ترجمه طاهری هوشنگ، (۱۳۶۸) هنر اسلامی، توس، تهران.. ...
  • لینگز، مارتین. ترجمه قیومی بیدهندی، مهرداد. (۱۳۷۷) هنرخط و تذهیب ...
  • مایل هروی، نجیب (۱۳۷۲). کتاب آرایی در تمدن اسلامی،آستان قدس ...
  • مجرد تاکستانی، اردشیر. (۱۳۸۷) اصطلاحات هنری شمسه کلیات شمس، نامه ...
  • معین، محمد. (۱۳۸۱). فرهنگ فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر.. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (۱۳۷۵) تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب ...
  • منشی قمی، قاضی میر احمد(۱۳۸۳) گلستان هنر، به تصحیح احمد ...
  • نجارپور جباری، صمد (۱۳۹۵) مفاهیم تذهیب های قرآنی در عصر ...
  • یکتایی. مجید(۱۳۵۳) نفوذ فرهنگ و تمدن اسلامی در سرزمین هند ...
  • نفیسی، علی اکبر. (۲۵۳۲). فرهنگ نفیسی. تهران: کتابفروشی خیام ...
  • Dehli, Ziauddin, Muhammad (۲۰۰۵); Role of Persians at the Mughal ...
  • URL!: https://anthropologyandculture.com/بررسی-مکاتب-نقاشی-درهند/ access date ۱۴۰۲-۵-۸ ...
  • نمایش کامل مراجع