دیروز هندباء؛ امروز کاسنی (.Cichorium intybus L)؛ دارویی برای فردا

مباحث مرتبط با گیاهان دارویی و داروهای گیاهی از مهم ترین و پرجاذبه ترین موضوعات مربوط به علوم پزشکی در دهه های اخیر بوده است. تاریخچه ی مصرف گیاهان دارویی به قدمت حضور انسان بر روی کره ی زمین می باشد. تقریبا در تمام اقوام و قبایل، انسان ها از گیاهان دارویی بهره می گرفته اند. گیاه کاسنی (.Cichorium intybus L) که امروزه با اثراتی متنوع مانند آنتی هپاتوتوکسیسیتی، ضد مالاریا، کاهنده ی قندخون، آنتی اکسیدان و ضد التهاب، مصرف گسترده ای در ایران و سایر کشورها داشته است یکی از این گیاهان می باشد. در منابع طب سنتی ایران، این گیاه با نام هندباء ذکر شده است و اطبای قدیم از گیاه کاسنی به عنوان گیاهی با طبع سرد و تر یاد کرده اند. در گذشته این گیاه به عنوان مقوی کبد، صفرا آور، مدر، ملین و اشتها آور مصرف می شده است که تعدادی از این خواص طی بررسی های آزمایشگاهی، امروزه نیز به اثبات رسیده اند. در این مطالعه سعی شده است تا با مروری بر منابع طب سنتی ایرانی و داشته های ارزشمند گذشتگان در مورد یکی از گیاهان دارویی مهم و بررسی اثرات مشاهده شده از این دارو گیاه در مستندات علمی اخیر، ضمن بررسی تطبیقی این موارد، این گیاه و اثرات آن در طب سنتی و پزشکی نوین معرفی گردد.