نقد جامعه شناختی داستان سیاسنبو براساس نظریه ساختارگرایی تکوینی گلدمن

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 71

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLCR-12-3_004

تاریخ نمایه سازی: 7 اسفند 1402

چکیده مقاله:

جامعه­ شناسی ادبیات، دانشی میان رشته­ ای است که می­ کوشد با روشی علمی رابطه میان ساختار ادبی و جامعه را بررسی کند. گلدمن از نظریه ­پردازان این شاخه در روش خود (ساختارگرایی تکوینی) در پی ایجاد ارتباطی معنادار میان اثر ادبی و جنبه ­های مهم زندگی اجتماعی است، در این شیوه رابطه اثر ادبی با جامعه بررسی می­ شود تا ابعاد سیاسی، تاریخی و اجتماعی جامعه و هم سویی آن با اثر هنری برای خواننده آشکار شود. با توجه به این نظریه، صورت و محتوای اثر ادبی تحت تاثیر ساختارهای جامعه شکل گرفته است. این پژوهش با دیدی جامعه­ شناختی داستان سیاسنبو را بررسی کرده است تا ابعاد تاریخی، اجتماعی و فرهنگی این اثر را براساس ساختارگرایی تکوینی گلدمن تحلیل کند. این بررسی در دو مرحله دریافت و تشریح صورت گرفته است: در مرحله دریافت، ساختار اثر و در مرحله تشریح، ساختارهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اثر در پیوند با جامعه بررسی شده است. مبنای این پژوهش براساس خوانش، تحلیل متن و به روش کتابخانه­ای صورت گرفته است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد رابطه تنگاتنگی میان وقایع تاریخی روزگار نویسنده و ساختار اثر وجود دارد. حوادث و اتفاقات سیاسی جنوب در شکل­ دهی­ ساختارهای ذهنی نویسنده و آفرینش اثر تاثیرگذار بوده است. شخصیت­ پروبلماتیک (مسئله دار) رمان درحقیقت نمونه کوچکی از جامعه بیرون است که به طبقه متوسط تعلق دارد. ساختار سیاسنبو طبق الگوی گلدمن با ساختارهای سیاسی و اجتماعی جامعه منطبق بوده و فقر، بی­ عدالتی و استعمارستیزی تبلوری از جهان­بینی نویسنده است. صفدری به خوبی توانسته است میان جهان اجتماعی سیاسنبو و واقعیت­ های جامعه ارتباطی دوسویه برقرار سازد. داستان دارای زمینه­ های رئالیستی است که وضعیت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی  در آن انعکاس یافته است.

نویسندگان

زیبا قلاوندی

نویسنده مسئول، استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سلمان فارسی، کازرون، ایران،

علی حاجی پور

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سلمان فارسی، کازرون، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ارشاد، فرهنگ (۱۳۹۱)، کندوکاوی در جامعه­شناسی ادبیات، تهران، آگه ...
  • انصاری، ابراهیم (۱۳۷۸)، نظریه­های قشربندی اجتماعی و ساختار تاریخی آن ...
  • ایزدیار، محسن و مهسا غفاری (۱۳۹۰)، «بررسی داستان­های سیاسنبو و ...
  • دهاز، عبدالرضا (۱۴۰۰)، «نقد پسااستعماری مجموعه داستانی سیاسنبو از محمدرضا ...
  • ساعی­ارسی، ایرج و پرویز صالحی (۱۳۹۲)، پژوهشی در جای خالی ...
  • سعیدی­نیا، حبیب­الله (۱۳۸۳)، تاریخ تحولات سیاسی­ و اجتماعی دشتی­ در ...
  • سیف بوشهری، آذین (۱۳۹۸)، «تاثیر عاطفه در تصویرسازی آثار محمدرضا ...
  • شادکام، فاطمه (۱۳۹۶)، «نقش و جایگاه زن در آثار داستان ...
  • شیری، قهرمان (۱۳۸۷)، مکتب­های داستان نویسی در ایران، تهران، چشمه ...
  • صفدری، محمدرضا (۱۳۹۹)، سیاسنبو، چ ۴، تهران، آموت ...
  • عسگری ­حسنکلو، عسگر (۱۳۹۴)، جامعه­شناسی رمان فارسی، تهران، نگاه ...
  • فیوضات، ابراهیم (۱۳۷۵)، دولت درعصر پهلوی، تهران، چاپخش ...
  • کاتوزیان، محمدعلی (۱۳۷۴)، اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پهلوی، ...
  • کریمی، فرزاد (۱۳۹۸)، «نشانه معناشناسی زبان اسطوره­ای در رمان سنگ ...
  • گلدمن، لوسین (۱۳۶۹)، نقد تکوینی، ترجمه محمد غیاثی، تهران، بزرگمهر. ...
  • (۱۳۸۱)، جامعه­شناسی ­ادبیات (دفاع از جامعه شناسی­رمان)، ترجمه محمدجعفر پوینده، ...
  • گلدمن، لوسین (۱۳۹۸الف)، جامعه، فرهنگ، ادبیات؛ گزیده­هایی­ از نوشته­های گلدمن، ...
  • (۱۳۹۸ب)، جامعه­شناسی­ادبیات؛ درآمدی ­برجامعه­شناسی ادبیات، ترجمه­ محمدجعفر پوینده، تهران، نقش ...
  • لنار، ژان ­ژاک (۱۳۹۸)، جامعه­شناسی ­ادبیات ­و بنیان گذاران ­آن؛ ...
  • لوکاچ، جورج (۱۳۷۷)، تاریخ و آگاهی طبقاتی، ترجمه محمدجعفر پوینده، ...
  • (۱۳۹۲)، نظریه رمان، ترجمه حسن مرتضوی، چ ۳، تهران، نشرتجربه ...
  • لووی، میشل و سامی­ نعیر (۱۳۹۸)، جامعه، فرهنگ، ادبیات؛ مفاهیم ...
  • مصباحی­پور ایرانیان، جمشید (۱۳۵۸)، واقعیت اجتماعی و جهان داستان، تهران، ...
  • یانس، ندا؛ کامران پاشایی و پروانه عادل زاده (۱۳۹۸)،«بررسی شیءوارگی ...
  • نمایش کامل مراجع