سنت های الهی و نقش انسان در تعیین سرنوشت سیاسی؛ از منظر استاد مطهری

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 57

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SMP-11-2_001

تاریخ نمایه سازی: 7 اسفند 1402

چکیده مقاله:

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اراده سیاسی ملت ها در تعیین و تغییر سرنوشت سیاسی خویش است. این تحقیق با روش تحلیل محتوا، درصدد آزمون این فرضیه است که، اراده سیاسی ملت ها، در تغییر سرنوشت سیاسی جامعه، نقش تعیین کننده دارد. بر این اساس؛ هدف از این بررسی، دستیابی به مولفه های اثرگذار بر سرنوشت سیاسی جوامع و میزان تعیین کنندگی آنها است. در این پژوهش به سه راس یک مثلث، یعنی تعامل سهم و تاثیر متقابل و هم افزای سه گانه تکوین، تدبیر و طبیعت، و نقش و سهم هر یک در تعیین کنندگی سرنوشت یک جامعه پرداخته، و سعی در تبیین نظریه استاد مطهری در این زمینه گردید. به ترتیب نخست تکوین، یعنی سنت های جاویدان خدایی حاکم بر نظام جهان آفرینش، و انسانی (به سان اصل علیت و یا ضرورت امنیت، نظام و دولت و عدالت)، سبب یا علت موجبه، یعنی ایجاب کننده و ضرورت بخش هستند. دوم، تدبیر فردی، جمعی و اجتماعی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی انسانی، سبب یا علت موجده، یعنی ایجاد کننده می باشند. سوم، طبیعت نیز عامل موثره، یعنی تاثیرگذار در تسهیل و تسریع و تشدید اثربخشی یا برعکس سخت سازنده، تاخیر اندازنده و کاهنده داشته و دارند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که استاد مطهری، با مطرح ساختن نظریه «امر بین الامرین»، سایر علل و عوامل تکوینی و طبیعی را از علل موجبه و موثره تعیین و تغییر سرنوشت انسان، ملت ها و نظام های سیاسی دانسته، و از علل و اسباب ارادی، اختیاری و انسانی، به عنوان علل موجده یاد می کنند.

نویسندگان

علیرضا صدرا

دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

اکرم خلیفه

کارشناسی ارشد، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • حامد مقدم، احمد (۱۳۷۹). سنت های اجتماعی در قرآن کریم. ...
  • خلیفه، اکرم (۱۳۹۴). سنت های الهی و نقش اراده انسان ...
  • رستمی، عباس (۱۳۸۶). دریافتی از فلسفه تاریخ ملل از منظر ...
  • سبحانی، جعفر (۱۳۸۳). منشور جاوید. قم: موسسه امام صادق(ع)، چاپ ...
  • سبحانی، جعفر (۱۳۸۵). سرنوشت از دیدگاه علم و فلسفه. قم: ...
  • سبحانی، جعفر (۱۳۸۷). جبر و اختیار. تنظیم و نگارش علی ...
  • سلیمی، مهدی (۱۳۸۵). سنت های الهی در قرآن. رشد و ...
  • صدر، محمدباقر (بی تا). سنت های تاریخ در قرآن. ترجمه ...
  • فارابی، ابونصرمحمد (۱۳۵۸). سیاست مدنیه. مترجم: سید جعفر سجادی. تهران: ...
  • کمالی، سید مجید (۱۳۸۵). فلسفه تاریخ اسلامی: مقدمه ای بر ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۰). جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن. ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۶). اسلام و نیازهای زمان. تهران: صدرا، چاپ ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۸ الف). عدل الهی. تهران: صدرا، چاپ سی ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۸ب). فلسفه تاریخ. تهران: صدرا، چاپ چهارم، ج۴ ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۹ الف). فلسفه اخلاق. تهران: صدرا، چاپ سی ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۹ ب). نبرد حق و باطل به ضمیمه ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۰). اصول فلسفه و روش رئالیسم. تهران: صدرا، ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۳ الف). انسان و سرنوشت. تهران: صدرا، چاپ ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۳ ب). مسئله شناخت. تهران: صدرا، چاپ سی ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۳ج). مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی (۱): ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۳د). مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی (۴): ...
  • مطهری، علی (۱۳۸۳). نگاهی به اندیشه های استاد مطهری در ...
  • ملائی توانی، علیرضا (۱۳۸۸). مطهری و مفاهیم تاریخی در قلمرو ...
  • نمایش کامل مراجع